Hoofdstuk 6 verbreding zoektocht oude van pol/van poll/van polle
In dit hoofdstuk staan de resultaten van onderzoek naar de van Pol/Poll/Polle die zijn gevonden buiten de stamreeks van Pol/Poll met vertakkingen, en veelal buiten de parochie Montfort en wel in de regio Overkwartier/ Midden- en Noord-Limburg. Ook de directe buurgemeenten en buurparochies zijn onderzocht. Daarom noemen we dit Hoofdstuk verbreding zoektocht. In het vertrouwelijk overzicht Genealogie van Pol genoemd ‘Bongers’ in een Excelbestand, dat ik ontving van Wim Bongers-van Pol in Roermond, zijn ze opgenomen van 1615 tot 1800, en in zijn teksten Genealogie van Pol zijn ze ook opgenomen na 1800. Die publicatie van Wim Bongers wordt al lange tijd verwacht. Niet alle nakomelingen van Pol/Poll’s in Montfort zijn dus in dit Hoofdstuk opgenomen. Ook naamgenoten elders worden besproken terwijl niet helder is of er een familieverband besaat. Er is via de bestanden van parochies en gemeenten gezocht in het Overkwartier van Gelre resp. in het Land van Horn en het Land van Thorn. Tot het Land van Thorn behoorden: Thorn, Ittervoort, Haler, Grathem, Stamproy, Baexem en Ell. Tot het Land van Horn behoren: Horn, Buggenum, Haelen incl Nunhem, Neer en Roggel incl. Heythuysen, Weert en Nederweert, enkele heerlijkheden/eigen goederen tussen Weert en Thorn, Geistingen, Pol en Panheel, en Beegden en Wessem. De bezittingen van het Land van Thorn en Land van Horn in Brabant/Holland zoals in West- en Midden-Brabant en het Land van Altena vallen buiten dit onderzoek. Steden zoals Roermond, Venlo en Maaseik komen onder de loep. Sittard met Ambt Sittard/Born behoorde tot 1814 bij Gulik. Tevens komt de context van het wonen en werken van deze van Pol/Poll/Polle aan de orde.
6.1 Oude van Pol/PolL's 1515-1650 en later in DTB-boeken parochie Montfort
De van Poll’s zijn in Montfort in de periode 1500-1600 met moeite in hun familieverband in te passen omdat veel gegevens losse familieleden betreffen. Gegevens ontbreken over de ouders en hun gezinnen. Er zijn tot het Concilie van Trente 1565 of later, als de oude pastoor er geen zin in had, geen kerkelijke administraties gevoerd. Een pastoot schreef wel eens wat op uit persoonlijke betrokkenheid, maar zulke informatie ging dan weer vaak als privë verloren. We weten niet of pastoor Bado van den Graaf als pastoor van Montfort resp. oudste en belangrijke kanunnik van Roermond, en notaris in Roermond, nog geschreven documenten heeft nagelaten in het bisschoppelijk archief. Hij was als hoogste en oudste kanunnik in rangorde de voorganger van de bisschop van Roermond, die zich ook zijn legaten etc. toeeigende. In Montfort begint de pastoor met het formeel administreren rond 1615. Via het trouwboek kun je vaak nog 20-30 jaar terug redeneren in de tijd en via het begraafboek veelal 50-60 jaar. Burgerlijke administraties, die wij burgerlijke stand noemen bij de gemeente, bestonden toen niet wat betekent dat we moeten wachten tot 1794 als de Fransen komen. Overigens gaan de kerken door met administreren als de overheid de burgerlijke stand invoert zodat er dan twee administraties naast elkaar ontstaan: Dopen, Trouwen en Begraven registers van de Kerk naast Geboorte, Huwelijk en Doodregisters van de gemeenten.
Waarschijnlijk waren de van Poll’s in Montfort en Linne rond 1550/1600 allemaal familie van elkaar. Soms duikt nog een familielid op bij de controle van getuigen zoals Hubertus/Houb van Pol en Wynand van Poll van ingen Lyllaer, die enkele keren in Montfort getuigen. Een twijfelgeval is Mathias van Pol/dan Polsers/en tot slot Pollart en zijn vrouw Cristina Colla, die in de eerste DTB-boeken als getuigen of als ouder worden genoemd. Hubertus en Mathias verschijnen en verdwijnen in de DTB-boeken van Montfort. Hun huwelijk is onbekend omdat we niet weten waar ze toen woonden en werkten. Bekend is dat de familie van Pol/Poll 1530-1650 familieleden hebben in Linne in de personen van het gezin Peter van Poll opgen Lyllaer en het gezin Jan petri van Poll op een leengoed in de Linnerweerd. In het volgende hoofdstuk 7 zullen we nog een oudere Theodorus/Durick van Poll als boer op ingen Lyllaer vinden. Winand petri van Poll vangen Lylaer woonde in de Weerd met echtgenote van NN van Vlodrop in Linne evenals Derick petri van Poll op vangen Lylaer en vermoedelijk ook een Cornelis van Poll uit ongeveer 1590 (uit Montfort met vader Winandi of onbekend), met echtgenote Justina NN, die in Montfort getuigen) en Hubertus/Huyb/Houb petri van Poll op den Rulaart vangen Lylaer. Later zal blijken dat er ook dochters petri van Poll zijn.
Ook in andere bronnen (Schepenbank Montfort 1530-1650 ) vinden we in Montfort een reeks oude familieleden zoals Durrick van Poll en zijn vader Wincken in het jaar 1535 en Willem van Poll in 1555 en Jan van Poll resp. een Winand, Jan, Willem van Poll en Derick/Theodorus van Poll in de beestenschat van 1570-1650 van Montfort. Veel kinderen van Poll zijn van in de tak Wynand2 van Poll bekend. Van andere takken is er bijna geen informatie of verdwijnt de familienaam als dames van Pol huwen, De kinderen zijn in het doopboek van de Catharinaparochie van Montfort opgezocht maar ik raakte in generatie 5 bij mijn zoektocht net als andere auteurs in de war bij twee neven Peter van Pol. Welke is de stamvader?. Van Wim Bongers kreeg ik informatie over het overlijden van een Peter van Pol op 05-06-1697 op 12-jarige leeftijd, die geboren was op 12-06-1684. De Peter van Aegidius van Pol stierf en dus is de neef Peter van Pol, de zoon van Joannes Winandus van Pol en Maria Mans, behorend tot mijn stamreeks. Volgens het originele begraafboek overlijdt in Montfort Petrus van Pol op 05-06-1697, de zoon van Aegidius van Pol en Catharina Mans. Een vergelijkbaar controleverhaal geldt voor stamvader Joannes van Poll. Joannes van Pol kon de zoon zijn van Joannes Winandus van Poll, die gehuwd was met Margaretha Maxis of van Joannes van Theodorus van Poll alias Bongarts halfe op den Voorhof, en Camilla NN (op ten Graeff, Cremers?) omdat in beider gezinslijst een Joannes van Poll voorkomt. De vader blijkt volgens DTB-boeken en volgens Wim Bongers, Joannes Winandus van Poll gehuwd met Margarita Maxis te zijn met de vader Winandus2 van Poll en met grootvader Winandus1 van Poll. De andere Joannes van Poll, zoon van Theodorus van Poll, huwt in 1643 buiten Montfort (waarschijnlijk in Sint Odiliënberg) met Margaritha NN want zij komen niet voor in het trouwboek van Montfort. In de eerste DTB-boeken van Linne en Sint Odilienberg kan ik dat niet controleren omdat die boeken ontbreken. Tevens blijkt dat er een concept stamreeks van Pol beschreven is door Toon/Antonius van Pol uit St Odiliënberg. De stamreeks is gepubliceerd in Heemkundeboek Roerstreek 1999 in het artikel: De Voorhof te Montfort. Onjuist is de stamvader Theodorus van Pol (Wilhelmi, alias Bongers), die Winand van Poll moet zijn. Aegidius van Poll en Joannes Winandus zijn broers. Joannes Winandus hoort in mijn stamreeks van Poll thuis.
De kinderen van een aantal oude van Poll’s zijn genoteerd in concept gezinslijsten, die redelijk compleet zijn. De conceptlijsten, die controle verdienen, heb ik gedeeltelijk opgenomen in deze tekst.
Context van de familie van Pol
Uit het Excelbestand genealogie van Pol “Bongers”, die van Wim Bongers is gekregen, weten we dat er rond 1530 een NN van Pol huwde met NN NN (Winand1 van Poll, Willem van Pol de oude of Durrick van Poll de oude, zoon van de oudste Winand of Jencken/Jan van Poll de oude, en een jongere Jan, en dat rond 1535 een Peter van Poll sr werd geboren en rond 1550 een jongere Wilhem, een Winand, en een Durick van Pol. Ze worden allemaal teruggevonden in andere bronnen zoals Schepenbank Montfort etc. Zie Hoofdstuk 6 en 7.
Van deze Peter van Poll zijn na lang en indringend zoeken uiteindelijk vier zonen bekend: Joannes (Jan) van Poll en Derick (Theodorus) van Poll, en Houb (Hubertus) van Poll en Wyn/Heijntken/Hend (Winandus) van Poll en de zussen Trinke/Catharina en Auwt/Alverta van Poll. Een Joannes/Jan en Durick/Theodorus worden zowel in de beestenschat als bij de inkwartiering van soldaten genoemd in 1595 en 1592 en in de schatheffing van 1580-1620 Peter van Poll en Jan van Poll. Bij een aanvullend onderzoek Schepenbank Montfort in 2017 blijkt dat Willem van Poll, en Wylmken van Poll, Wyn en Wynand van Poll, Durk van Poll, Jan van Poll en Peter van Poll bijna elk jaar worden genoemd in de akten van de schatheffer/burgemeester van Montfort tussen 1568 en 1610. Een lijstje van pey-burgemeesters (Mans Durick, Jan en Winand van Poll, Houb Nijssen, Johann Kehr van Froenhoven, Arnold Pollart, Willem Helwegen) van Montfort 1568-1635 wordt nog aangevuld vanuit het archief RHCL.
Peter van Poll uit Montfort huwde rond 1565 met Margaritha Helwegen, wiens vader en grootvader Willem Helwygen/ Helwegen/Helwich afkomstig uit Montfort met het leengoed Ingen Lyllaert in het Linnerveld rond 1535. Hij heurde als opvolger van de oude heurder Heijn ingen Lelar, waarvan de achternaam onbekend is, en die richter/schout van Ambt Montfort was. De naam van Heyn zijn boer/bour, die het werk op de boerderij deed, is nog niet bekend. Dat kan de oude Willem van Poll of Durrick van Poll of Jan van Poll uit de Schepenbank Montfort zijn. Welke van Poll (Winand, Durrick, Wilhem, Jan of..) de vader van Peter van Poll uit Montfort uit 1540 is, is onduidelijk.
Omdat er van 1535 tot 1620 al een aantal gezinnen van Pol’s in Montfort wonen, en er vanaf 1615 frequent getuigen van Pol/Poll optreden in het doopboek van van Pol’s en bij andere geboorten en huwelijken, en van Poll’s boerderijen beheren en functies als schepen bezetten, gaan we ervan uit dat de familie van Poll al veel langer in Montfort of in de regio woonde en dat er bij alle van Poll’s in Montfort en waarschijnlijk in Linne familiebanden waren. De akten van de Schepenbank van Montfort en Linne 1530-1700 bevestigen dit vermoeden.
Tot de oudste generatie van Pol behoren naast Winandus1 uit ongeveer 1525 resp. Durrick/ Theodorus sr uit 1510? en de pas later gevonden Aluetta (of Amalia of Alberta?) van Poll, en een Maria? van Poll en Wilhem van Poll en Jan van Poll.
Willem sr en Durrick sr, zonen van Winandus van Pol (Winandus 0 van Poll), duiken op in akten van de Schepenbank Montfort in resp. 1555 en in 1535 en de andere oude van Pol’s vonden we in de DTB-boeken van Montfort zoals Wilhelmus +-1552, Lambertus/Theodorus +- 1560 en een Theodorus van +-1565, zoon van Theodorus (Durrick) van Pol, de oude, die later scabinus/schepen van Montfort wordt.
Van Joannes/Jan en Hubertus van Pol en Winand van Poll, zonen van Peter van Poll ontbreken logischerwijs de doop- en huwelijksgegevens in het DTB-boek van Montfort, dat er toen nog niet was, maar we lezen in de akte van ingen Ouwen van 1612 dat Jan van Poll koeherder en schaapherder is en daarna heurder van leengoed Visschershof in Linne en dat Hubertus van Poll (heurder van cluppelleen de Rulaert) een aantal keren in Montfort optreedt als getuige evenals Winand minor van Poll (petri) bij geboorten en bij huwelijken tussen 1615 en 1630. Winand petri woonde, werkte en huwde ene NN van Vlodrop in Linne en boerde in de Linnerweerd en latere notities in het bunderboek Linne getuigen van percelen van erfgenamen Hendt van Poll.
Genealogie Van Pol genaamd ‘Bongers’
Van Wim Bongers in Roermond ontving ik vertrouwelijk een uitstekend Excelbestand van doop-, trouw- en begraafboek gegevens van van Pol/Poll’s in Montfort vanaf 1500, dat begint met enkele gegevens van oude NN van Poll-NN en dan met de huwelijken van Peter van Poll en Margarita NN (Helwegen) resp. Winandus 2 en Petronella Lijthens/Cuypers(?), Wilhelmus van Poll en NN Bongaerts/Bongers en Theodorus van Poll en Catharina Lambrechts etc. Het bestand is van een mij niet bekende auteur, die Wim Bongers om voor hem moverende redenen niet wil noemen. Het is een grotendeels volledig en betrouwbaar bestand met enkele foutjes en kleine hiaten zoals blijkt na zeer veel controles en nieuw zoekwerk in Latijnse akten.
Volgens Wim Bongers is het huwelijk van Winandus2 met Petronella Lijthens onjuist: Winandus 2 huwde met Petronella Cuypers of (in andere tekst Ruykoofs uit Gulik). In het overzicht ontbreken incidenteel kinderen (bij Peter van Poll met name) of zij worden soms aan de verkeerde ouders toegeschreven. Er zijn enkele foutjes in dit overzicht geslopen zoals bij Henricus Mans, die in 1665 huwt met Elisabeth van Poll en een Dams/Daemen is, en bij Petrus Vergoosen die in 1650 huwt met Joanna van Pol, die een Vercoulen is, en Lambertsu van Montfort die Leonardus heet als hij huwt met Joanna joanni petri van Poll in 1753. Bij de zoektocht naar van Poll's zijn er wel enkele aanvullingen en correcties gevonden, die zijn genoteerd. Nieuw zijn bijna alle kinderen van Peter van Poll en Magaretha Helwegen van Ingen Lyllaer. Nieuw zijn de oude dames van Poll Maria en Aluette uit het eerste begraafboek. Nieuw zijn een aantal dames die als echtgenote van de oude Durrick van Pol, of als zijn dochter opduiken bij clagten in de Schepenbank Montfort. Alleen van Winandus 2 en Winandus 1 is volgens Wim Bongers via akten van het Hof van Gelre en de Schepenbank Montfort bewezen dat zij zoon en vader zijn. Er is nader onderzoek gedaan in de Schepenbank en in de schatheffing Montfort om op te helderen hoe de relatie met de andere oude van Pol/Poll's in Montfort is zoals bij Winandus 0 van Poll, en Durrick en Winand 1, zijn zoons, zoals de akte met ‘Durrick claegt; rond 1559-1560 aangeeft. Ook de relatie in de stamreeks van Poll met de boer en jager Jencken van Poll is inmiddels duidelijk.
Een aantal kinderen van Pol sterft vroeg maar deze kinderen (en hun moeder die bij of na degeboorte overlijdt) worden genoemd in het doopboek en begraafboek van de parochie. Het is onduidelijk waar de kinderen zijn gebleven als ze niet meer worden genoemd in het huwelijksregister of in het doodboek. Ik neem aan dat ze dan zijn vertrokken en bijvoorbeeld zijn getrouwd in een andere parochie in de regio. Als het eerste DTB-boek ontbreekt in de buurparochie, en dat is zo in Linne en Sint Odiliënberg, dan loopt het spoor bijster omdat de pastoor van een parochie niet registreert als iemand verhuist en ook bijna nooit aangeeft waar iemand vandaan komt bijv. in het trouwboek. De pastoor wist het wel maar hij schreef het niet op omdat dat niet was voorgeschreven. Mogelijk had de pastoor de correspondentie met de collega wel bewaard maar die ging vaak alsnog verloren als de familie de erfenis van de overleden pastoor kreeg. Pastoors kwamen veelal van ’buiten’. Veel onbegrepen informatie over ongekende mensen werd na zulk een erfenis een tijd bewaaard en omdat men de mensen niet perssonlijk had gekend ‘opgeruimd’. Men beschouwde zulke informatie als prive van de pastoor in plaats van eigendom van de parochie. Individuele informatie van een persoon of burgre stond nog niet hoog op de agenda. Af en toe vermeldt het DTB-boek dat iemand van buiten de parochie komt of dat de pastoor van de herkomstparochie akkoord is gegaan d.w.z. dat hij bevestigt dat een persoon niet al gehuwd is in de vorige woonplaats en of dat de ouders akkoord zijn. Dit soort bijzondere notities lezen we alleen in de beginjaren van de DTB-administraties van de pastoris modernis.
tekst verplaatsen Quarespace beheer,
Hier Tekstblok uit het vorig hoofdstuk met oude van Poll’s en hun kinderen, uit DTB-boeken svp, hier plaatsen.
Overzicht Winandus van Pol
Omdat er in de periode 1500-1750 een aantal Winandussen van Poll in Montfort voorkomen, is er een overzicht gemaakt om ze uit elkaar te houden. Een vrouwelijke variant Winanda is niet gevonden.
1. Winandus 0 van Poll wordt in 1530 bij een proces van Durrick van Poll genoemd bij de Schepenbank in Montfort als vader van Durrick van Poll. Als Durrick een proces voert is hij minstens 25 jaar of ouder en dan moet de vader Winandus van Poll minstens 45 of 50 jaar oud zijn. Dan zou hij rond 1480 geboren moeten zijn. Hij is dan 'hypothetisch' een zoon van Jencken/Joannes van Poll, de boer en jager/opzichter van kasteel Montfort.
2. Winandus1 van Pol 1530-1595, ook aangeduid als Winant, Winand, Wyn, Wyncken van Pol, actief in Berg, Melick en Montfort onder andere bij Opgen Ouwen dat met ‘Groot’ Ouwen en Cleyn Ouwen het erfleen Genouwen vormde met een heergewaad tezamen met Pollart (de andere helft van het leen). Winant1 was gehuwd met Agnes NN. Winant was volgens Wim Bongers ook schatheffer in Montfort net als meerdere familieleden tussen 1550 en 1700 zoals later blijkt in Schepenbank Montfort. Winand was een vijftal jaren rentmeester van Ambt Kriekenbeck nabij Venlo zoals we weten uit het Archief van Gelre in Arnhem.
3. Winandus2 van Pol, 1570-1634, zoon van Winant1 van Pol, gehuwd met Petronella Cuijpers in Montfort. Hij was boer Opgen Ouwen en schepen/schatheffer van Montfort. Na de dood van zijn vader werd het leen ondanks protest van Winandus moeizaam verlengd onder de oorlogsomstandigheden en weer later werd de leeneed door Frans Pollarts met medegedelingen van Poll voortgezet. Winand 2 van Poll overlijdt waarschijnlijk gedurende de de Pest in Montfort als de administratie hapert.
4. De getuige Winand van Poll minor, die een aantal keren in Montfort getuigt bij geboorten en huwelijken is Winand de jongere, zoon van Petrus van Poll van Ingen Lyllaert; Winand Petri van Poll. Hij wordt jaren later in Linne genoemd in een rechtzaak tegen de pastoor van Linne, die zijn plicht als pastoor zou verzaken. Winand was gehuwd met NN van Vlodrop in Linne waar hij ook land had in de Weerd en bij/nabij de schoonfamilie woonde. Helaas is er geen bunderboek Linne van die tijd meer.
5. Winandus 3 en 3’ van Pol, 1615-1621, zoon van Theodorus van Pol ( van Winandus2 ) en Catharina NN uit St-Odiliënberg volgens genealogie van Pol “Bongers”. Hij sterft als Wyncken van Pol op 29-12-1621 en zou dan ongeveer 6 jaar oud zijn geworden. Volgens het doopboek wordt op 27-12-1621 nog een broertje Winant geboren in dit gezin. Deze Winant kan ik verder niet terugvinden. Het is waarschijnlijk dat de tweede Winant op 29-12-1621 overlijdt.
6. Winandus 4 van Pol, 1647-1708, zoon van Joannes van Pol en Margaretha Maxus. Hij wordt geboren op 03-02-1647 en bij zijn geboorte getuigen Henricus op den Graaf en Mechtildis Cuijpers. Hij huwt op 09-06-1675 Helena op den Graeff (eerdere generaties noemen opten Graeff zoals in schatheffingen voorkomt) en hij overlijdt op 11-09-1708 als schepen van Montfort. Winandus is een broer van Joannes Winandus en van Aegidius van Pol en hij heeft een zus Elisabeth van Pol, die met Henricus Mans/Dams huwt. De kinderen van Winandus en Helena zijn: Margaritha1 die maar enkele jaren oud wordt, Margaritha 2, Anita/Anna die nog geen drie wordt, en Arnoldus, die later huwt met Anna Soetermans. Winandus komt als schatheffer van Montfort en in andere Gelderse akten voor als boer op den Voorhof en als schepen van Montfort.
7. Winandus 5 en 5’, Winandus 5 van 1709-1710 en Winandus 5’ van 1713-1713. Zij zijn als baby overleden kinderen van Arnoldus van Poll en Anna Soetermans, die verder de kinderen Margarita 1711, die eveneens als baby overlijdt, en Mathias van Poll 1714 en Helena van Poll 1717 krijgen.
8. Winandus 6 Fredericus van Poll 1734-17xx, zoon van Cristianus van Poll en Geertruda Wambags, die huwden op 01-04-1733, geboren op 27-06-1734 uit het tweede huwelijk van kerkmeester en boer Cristianus van Poll, die op 23-01-1701 huwde met Catharina Severijns. Hij is de laatste Winandus van Poll, die gevonden is in het geboorteboek van Montfort. Ik weet niet wat er van hem geworden is. Mogelijk is hij gestorven op 05-10-1734. Voor zover mij bekend, komt de naam Winandus na hem niet meer voor in de familie van Pol.
Vervolg DTB-Onderzoek naar oude van Pol’s in Montfort 1530-1650
met enkele foto’s van akteteksten van Pol/Poll uit DTB-boeken
De informatie over de stamvader is lange tijd onvoldoende hard geweest om conclusies te trekken over de precieze afstamming van de familie van Pol tussen 1500 en 1600. In de klappers van de parochie Montfort zijn gegevens vanaf 1615 als extract opgenomen vanuit het Doopboek, het Trouwboek en het Begraaf/doodboek. De nog oudere van Poll's van 1450-1550 (hoofdstuk 7) zijn slechts incidenteel genoemd in akten van het Hof van Gelre of in de Schepenbank en Schatheffing Montfort, die slechts voor een deel zijn bewaard gebleven. Schatheffingen zijn opsommingen van namen voor- en familienaam/gezinshoofden in de gemeynte met bedragen belasting in een vaste volgorde: De wandeling die door de schepen/burgemeyster en de schrijver werd afgelegd om aan huis/boerderij ter plekke de schatheffing vast te stellen aan de hand van waarneming en schatting ter plekke.
Het leenaktenboek der leengoederen van het Overkwartier van Gelre en het Ambt Montfort is nagekeken maar dit boek/deze boeken/blijken incompleet te zijn. Het archief in Arnhem biedt mogelijk nog mogelijkheden maar via internet lukt het jarenlang nog niet: de akten waren lange tijd niet digitaal ontsloten.
De' couleur locale' informatie die de pastoor in het Latijn in de DTB-boeken noteerde en die soms nadere duidelijkheid biedt, is niet opgenomen in de klappers. die maar een extract zijn (met fouten). Later zijn de originele boeken bestudeerd. Inmiddels kan dat via internet www.genver.nl onder de parochie Montfort. De indruk bestaat dat de pastoor resp. de kapelaan, slordig heeft opgeschreven mogelijk vanuit onduidelijk gesproken informatie. Als de pastoor in het dorp woonde kende hij alle inwoners. Als hij in de stad woonde, zoals vóór 1600 voorkwam bij pastoors van Montfort, dan kende hij (of zijn kapelaan) de inwoners veelal onvoldoende. Ook als een pastoor invalt in een buurparochie merk je aan de beschrijving soms dat de pastoor de mensen niet kende en dat hij de alias niet van de familienaam onderscheiden kan.
Een deel van de gegevens van inwoners ontbreekt. Ik weet ook niet of in klapper alle NN betekent dat de naamgegevens ontbreken of ‘onleesbaar’ zijn in de Latijnse teksten. Af en toe twijfel ik over het gebezigde Latijn als ik de achternamen zie zoals Laurentii en Lamberti en soms moeten het Spaansche en of Franse namen, zoals soms bij het register van het garnizoen van Stevensweert en soms in Montfort blijkt. In het begin van de administratie wordt de alias regelmatig verwisseld met de familienaam en vaak wordt de alias toegevoegd om van Pol's met dezelfde voornaam in het dorp uit elkaar te houden. Soms wordt de achternaam verward met de naam van de boerderij waar men werkt en woont. De schrijfwijze van namen en achternamen is rommeling en divers en met buitenlandse namen is het Russisch roulette wat er wordt genoteerd.
In het artikel Rampspoed over Montfort, schrijft Jan Ruiten in Roerstreek 2002, dat pastoor Johannes Lucas in 1615 begon met de aanleg van de DTB-boeken van Montfort als Registrum Defunctorum waarin de zieleherder allereerst de geboorten en later de huwelijken en tot slot de overlijdens noteerde. Uit het artikel blijkt dat er in die jaren regelmatig ziekten uitbraken waardoor het aantal doden plotseling sterk toenam en dan schreef de pastoor of de vervanger “en vele anderen” op. Op 20 augustus 1616 sterft pastoor Johannes Lucas aan pestilentie. Tijdelijk nam Johannes van Horst, pastoor van Maasbracht, provisorisch waar maar pas vanaf de zomer 1617 werd het overlijdensregister weer bijgehouden met de komst van pastoor Jacob Caris. Het begraafboek is dus incompleet in de genoemde periode. In 1632 neemt het aantal doden weer toe te beginnen met vrouwe Amelia Rosine de Lockinger, de eerste echtgenote van de legerkapitein (en latere drossaard) Anthonius Olimart op het kasteel van Montfort, en achttien doden een maand later als gevolg van dysenterie. Tot en met de volgende maand maart vielen er nog 26 doden als gevolg van dysenterie onder andere onder de militairen op het kasteel. Als hoogtepunt van ellende kwam de Pest die vanaf 1634 veel doden eiste, wel achttien in augustus 1634 en meerdere doden per dag vanaf dat moment soms wel vijf per dag. Op 15 september stierf de chirurgijn Adrianus Turix, op 20 september zes kinderen en op 28 september de pastoor Jacob Caris. Na een week neemt een opvolger de taak provisorisch waar. Soms worden achttien doden opgeschreven maar zonder datum van overlijden. Maandenlang wordt er niets opgeschreven. Er waren in korte tijd meer dan 90 doden. De administratie valt dan eind 1634 grotendeels stil tot 1637 zodat er grote gaten vallen bij Doop-, Huwelijks- en Begraafakten in Montfort. In de herfst 1645 was er in Montfort nog een overlijdensgolf met dertien mensen. Voorafgaande aan pastoor Johannes Luca werd er in Montfort ondanks het Concilie van Trente in 1545-1563 nog geen DTB-informatie opgeschreven door de pastoors, die kort achter elkaar pastoor waren. De parochie was klein (schatting 650-750 incl. kasteel) en de beloning voor de pastoor was matig dus moest er geleurd worden met het baantje. Aanvullend kreeg de pastoor uit de boedel van de parochie een perceel akkerland net als de kapelaan en de koster, zoals we zien bij de schatheffing Schepenbank Montfort, om mede te voorzien in het levensonderhoud. Het is niet duidelijk welke pastoors daadwerkelijk in Montfort woonden tot 1560 omdat enkele pastoors er nog iets naast deden zoals notaris of kanunnik. Er waren soms ook klachten in de parochie over de bediening van het pastoraat hetgeen werd gemeld bij de drost/drossaard. Was er dan een kapelaan in Montfort met een parttime koster en moest de pastoor worden gehaald in Roermond?. Van een schrijvende koster zoals in Roermond en Venlo is in Montfort geen sprake. De koster is niet altijd ‘onderwijzer’ zoals wel was bedoeld. De koster zorgde voor materiele zaken in de kerk en bij de dienst, evenals voor het transport, de paarden en het land. De zorg voor de kerkhof liet in veel parochies te wensen over zoals we lezen inde visitaties. Latere pastoors van Montfort waren soms ook deken van de katholieke kerk en of we treffen twee pastoors aan: de ene als pastoor/herder van de parochie, de andere als pastoor/deken voor de regio van het bisdom.
De pastoors van Montfort zijn bekend vanaf 1492 te beginnen met Bernardus van Dulken, pastoor en notaris (ten tijde van drost Willem van Vlodrop) , en verder Johan de Castilione 1500-1515, Johan Helau 1515, magister Bado van Grave/van den Graeff 1532-1551 pastoor, kanunnuk in Roermond en tevens notaris (hij tekent met Badoniis Jarati), dan volgt Leonardis Gerardius 1583, Henricus Mullers 1587, Derrik Vermeulen 1596, Herman van Botzeler 1615, en Johannes Luca 1615-1616, Jacobus Caris 1617-1634, en Renerus van Haxbergen 1650-1683, opgevolgd door Livinus Meys 1683-1704. Zie verder de lijst van pastoors van parochie Catharina te Montfort op internet en Hoofdstuk 8, dat handelt over Montfort het dorp.
DTB-boek Parochie Montfort
Doopboek van de parochie Montfort 1615-1797 resp. in Trouwboek 1608-1797 en Begraafboek 1615-1797.
Met enkele fotos uit DTB-boek Montfort van Poll’s etc.
Alle van Pol’s in Montfort zijn door mijn neef Bert Heijnen opnieuw uit de klappers gelicht van de periode 1615-1650. Bert Heijnen heeft de gegevens onafhankelijk van mij en van welke genealogie dan ook, genoteerd. De gegevens heb ik naast de informatie gelegd die ik al had verzameld inclusief het Overzicht Geboorten, Huwelijken en Overlijden van de familie van Pol/van Poll in Montfort vanaf 1500, dat ik als bestand Ecxel over de genealogie van Pol/Poll vertrouwelijk heb gekregen van Wim Bongers. De gegevens uit de klappers DTB-boeken zijn van een voor mij onbekende auteur, die precies werk heeft geleverd. Vastgesteld is dat de gegevens bijna allemaal kloppen en dat blijkt ook zo te zijn op enkele onjuistheden of aanvullingen na. Om erachter te komen of er onjuistheden inzitten en of er nog aanvullingen met van Pol’s nodig zijn, heb ik alle notities van Bert Heijnen gelegd naast de genoemde genealogie ‘Bongers’ en verder is nog gebruik gemaakt van de originele akten (parochie Montfort op www.genver.nl). Omdat regel voor regel is nagegaan over welke van Pol we het hebben, is ook naar voren gekomen welke van Pol ontbreekt, welke van Pol is ontdekt en welke gegevens elkaar tegenspreken. Er is opgeschreven wat is gevonden en wat er mogelijk bruikbaar is om de genealogie van Pol/Poll aan te vullen. Enkele dingen zijn opgevallen en ze zijn nader gecontroleerd vanuit klapper naar het originele doodboek van Montfort op internet. (controle 2013).
Enkele aanvullingen
Volgens Wim Bongers vermeldt het doopboek dat Wilhelmus van Pol, zoon van Winandus, op 6 maart 1633 doopgetuige is. Volgens de klapper wordt op 06-03-1633 Elisabeth van Pol geboren, dochter van Joannes van Pol en Margaritha Maxus. De getuigen zijn Petrus Schreurs?, en Maria van Pol, die volgens het originele doopboek in Latijn op internet Maria (Sophia Mans) uxor Wilhelmi van Pol, Winandi filio blijkt te zijn.
Het overlijden van Winandus 2 van Pol is niet gevonden terwijl Winandus als burgemeester en heurder van Cleyn Ouwen een bekend figuur is in het dorp en een aantal malen getuigt vóór 1623 en af en toe daarna tot 1633. Ik heb geen tijdgenoot Winandus in de gelijke periode gevonden die kan getuigen, tenzij het de Winandus minor Petri van Poll uit Linne (ingen Lyllaer) betreft die bij familie in Montfort frequent getuigt bijvoorbeeld als oom of neef. Vooralsnog ga ik ervan uit dat Winandus2 onder Begraafboek van Pol NN staat, of dat hij is begraven in een van de twee periodes zonder administratie gedurende de pest. Er is nog een getuige Winandus van Pol op 29-01-1634, bij de geboorte van Petrus Mans, samen met de getuigen Joanna ?, en Catharina uxor Wilhelmi Mans (volgens het originele doopboek). Zie verder bij Winandus van Pol.
Huwt Elisabeth van Pol op 12-02-1665 met Henricua Mans of met Henricus Dams?. Volgens www.genver.nl is het Dams, Damen of Daemen. Elisabeth is een dochter van Joannes van Poll en Margarita Maxus, geboren op 06-03-1633. Bij de geboorte van Catharina Wijmans (is een van Ophoven), dochter van Wilhelmus ‘Wijmans’ van Ophoven en Wilhelma (Pols, van Pol, van Poll) op 13-01-1619 meldt klapper de getuigen Hubertus van Pol en Petronella Cuijpers. Catharina is niet genoteerd onder Ophoven maar onder Wijmans, ‘Onder de Wijen’ de alias van de pachthoeve Onder de Wijen. Een doodgeboren kind van Ophoven is genoteerd onder Ophoofen Wilhelmus en NN NN (Wilhelmina van Poll) op 11-10-1634.
In de originele tekst van het doodboek Montfort op internet lezen we de getuigen als Huijb van Pol en Petronilla ruyfoolt/ruykoofs/cuipers) uxor Winandi van pol. Het zou cuypers kunnen zij gelet op de eerst drie letters maar niet op basis van de volgende vier letters 'foolt of koofs'. De twijfel over de achternaam Cuypers blijft. Uit een aanvulling van Bert Heijnen blijkt dat het huwelijk van 26-01-1617 wordt gesloten tussen Aegidius Mans en N.N. Apoll (a poll is van Poll in Latijn) met de getuigen Hubertus Pollart en Theodorus Apoll (van Poll). Als ik deze gegevens vergelijk met de genealogie van Pol ‘Bongers’ dan blijkt het te gaan over Aegidius Mans en Auwt van Pol. Auwt is geboren rond 1590 en zij is een dochter Petri van Pol van ingen Lylaer. Theodorus Apoll is dan Theodorus van Poll, die een broer is van Auwt, en in wereldlijke akten Derick/Durck wordt genoemd. Elders in de kerkadministratie wordt Auwt Andrea genoemd. In de akte van leengoed wordt Derick van Poll heurder en Auwt van Poll met haar echtgenoot Aegidius/Gied Mans samen met Heyntcken (Hent,Winant) van Poll genoemd onder metgedelingen opgen Lyllaer.
Nieuwe 'oude van Poll's'
Nieuwe en tevens zeer oude van Pol’s van voor 1600 die getuigen zijn: Hubertus van Pol (4 of 5 keer), Maria van Pol (minstens 3 keer), Aluette van Pol (1 keer), Auwt/Andrea van Pol en Mathias Pollen?/van Pol?/Pollart?/Polsers?
Winand van Poll
Op 02-07-1620 getuigt Winandus van Pol met Ida Camp bij de geboorte van Judith Pauli, dochter van Godefridus Pauli en Joanna NN. In andere akten blijkt Pauli hetzelfde te zijn als Poulsen/ Paulsen. Bij de geboorte van Paulus Pauli op 25-09-1616 is de achternaam van de moeder wel ingevuld zijnde Matthaei (Mathijssen?). Winandus2 van Pol leefde dus nog in 1620. Daarnaast wordt Winandus van Poll uit Linne Winandus minor genoemd op pagina 9 origineel DTB-boek. Later zal blijken dat Winand Winandus2 van Pol is en Winand van Poll Petri uit Linne de jonge Winand minor. Op 19-07-1620 getuigt Winandus van Pol alweer maar nu met Catharina Klockhuis (of is het Backhuis of Blockhuis) de vrouw van Hubertus Pollart), en nu bij de geboorte van Joannes Bekert, die Joannes Beckers blijkt te zijn, zoon van Theodorus Beckers en Joanna NN (van Pol), een dochter van Winandus2 van Pol uit ongeveer 1593. Joanna wordt later bij getuigenissen ook Johanna van Pol genoemd.
Dames van Poll
Opvallend is dat er nogal wat informatie boven water komt van de dames van Pol/Poll zoals een drietal Mechtildis, en een Margarit(h)a, een Anna, een Wilhelma, een Johanna, een drietal Maria en enkele Catharina/Trinke en NN van Pol/Poll evenals een Auwt/Alberta of Andrea, een Aemilia/ Emilia/Milla, een andere Wilhelma, een Justina van Pol-NN, Almetha/Alverta, en een Petronella van Pol(l)-NN (Lijsten/Lijthens etc. Petronella ‘Lijsten’ van Pol, die bij de geboorte van Henricus1 Raetzen, van Jacobus Raetzen en Maria van Poll, op 13-12-1615 als getuige Petra Lijsten wordt genoemd, getuigt samen met Wilhelma van Pol. De naam Lijsten van Petronella of Petra Leithens, Leitgens of Lijsten, duidt erop dat Lijsten haar familienaam is. Een familie Lijthens/Lijsten woonde al rond 1560 naast de oude Durrick van Poll in Montfort. Een Petronella Leijsten, NN, overlijdt op 10-08-1634. Volgens Wim Bongers is zij de weduwe van Theodorus van Pol (senior) zoals het originele begraafboek bevestigt. De originele Latijnse tekst schrijft Lijsten met een oude s in de vorm van een f. Petronella Leijsten van Poll is dus de echtgenote Petronella van Poll-Leijsten van Theodorus van Pol. Een dochter Wilhelmina/Wilhelma van Poll, van Theodorus van Poll en Petronella Lijsten blijkt uit een andere akte als Petra namens haar dochter Wilhelma optreedt.
Polsers
Opvallend is de vondst van Mathias Pollen/Pollarts? gehuwd met Cristina Colla, die een zoon Henricus krijgen op 10-03-1619 met als getuigen Petrus Schreurs en Catharina NN. In het originele DTB-boek l staat Catharina uxor Petri Heutmaekers? fabri florary, een bloemenstraatje achter Zandstraat/Kerkstraat of is het Rozenhofje?. In 1620 wordt Christina uxor Mathiae Colla, scriptor (dus ambtenaar of schrijver op het kasteel) genoemd. Op 26-12-1615 wordt Mathias Polsers genoemd en samen met zijn vrouw Cristina Colla, hadden ze al een kind Korstianis/Korstranus gekregen met de getuigen Theodorus Stommels en Gertrudis Nijssen. In de Latijnse tekst staat "Baptizatus est Korstranus filiu's Mathiae Polsers et Cristina Colla coninguum susceptores Theodorus stommels et Gertrudis nijssen". Waarschijnlijk is Mathias Pollen/Polsers een Pollarts en geen van Poll. De achternaam Colla is zeer zeldzaam in Nederland: 50 keer in 2007 voornamelijk in Amsterdam/Utrecht. De naam komt uit België of uit Frankrijk of Spanje. Na 1615 wordt het lezen van de summiere Latijnse teksten van de DTB-boeken lastiger als de pastoor van Maasbracht de Montforter pastoor moet vervangen omdat de pastoor Joannes Luca overleden is. De vervangende pastoor kent de mensen resp. de namen en aliassen niet. Het handschrift is minder leesbaar en de familienaam van de vrouw ontbreekt vaak en of is onleesbaar. Met de komst van de pastoor Joannes Caris uit Weert is het handschrift weer leesbaarder maar de beschrijvingen zijn minimaal en extra informatie ontbreekt.
Polmans
Bij Polmans Theodorus, die geboren wordt op 26-09-1640 twijfel ik of hij behoort tot de van Pol’s maar je weet maar nooit. (in origineel Latijns boek staat Polmans).
Margaretha van Poll
Cristianus Runboem/Rinbaum wordt geboren op 29-12-1641 als zoon van Wilhelmus Rinbaum en Maria NN (?) met de getuigen Jasper Heggen en Margaretha van Pol.
Welke Margaretha dit is weten we niet precies. De Margaretha die we tot nu toe kennen is Margaretha van Pol-Maxis, die in 1632 is gehuwd met Joannes van Pol (stamvader) maar is zij de bedoelde Margaretha?. Margaretha van Pol getuigt in Montfort een aantal keren in 1640 en later evenals een Johanna van Pol. Er is ook een Margaretha van Pol in Berg (opgen Ouwen van Derick/Theodorus van Pol en Catharina Lambrechts, die huwt met P. Dorpmanse en later met M. Frencken) en een Margaretha van Pol van Lambertus Theodorus van Pol en Anna Maxus, die huwt met Severinus Severen/Sevriens en een tiental kinderen krijgt. Verder kennen we een Margarita van Pol van 20-09-1634, die direct overlijdt met haar broertje Joannes bij de geboorte, als kinderen van Petrus Wilhelmi van Pol en Magtildis Joachims.
Intermezzo Rinbaum- van Poll
Uit de bron Tussen Roer en Vloot, Het Berger Reutje 2008 over Linssenhof/Daswijlerhof voormalig leengoed ‘Ingen Raedtgen’ van Gelre, en uit Tussen Roer en Vloot, van Jan Ruiten weten we dat:
1. Cristianus Rinbaum 21 jaar halfluijdens van Weijerhof is geweest en dat er van Pol’s in de familie van moederskant voorkomen zoals grootvader Heinrich Rinbaum afkomstig uit Berg, die was gehuwd met Lysken van Poll, die afkomstig is uit Linne. De Rinbaums waren ook pachter op Daswijlerhof en op de hof Aerwinkel en eerder ook knecht op ingen Ouwen bij Winand van Poll.
Jan Ruiten meldt verder:
2. Lyssken van Poll afkomstig uit Linne (vader van Poll, Pyer nog niet bewezen) en gehuwd met Hendrick Rinboom in Reutje/Sint Odilienberg heeft twee dochters en een zoon Rinboom/Rinbaum. Dochter Mercken/Maria huwt met Simon Brentgens, schepen te Odilienberg, en dochter Thrincken/Catharina huwt met Willem Janssen. De zoon Willem Rijnbooms is pachter op de hof Aerwinckel in Posterholt, en hij is gehuwd met Maria NN en later met Maria Hoems. Einde Tussen Roer en Vloot
Volgens Geneanet sitterzwusten huwt de zoon Willem Rinboom 1610-1678 van Lysken/Lisken van Poll 1580-1633 en Hendrik Rinbooms 1550-1618, met Maria Hummers (/) 1641-1708 uit Montfort, die ik in het doopboek van Montfort niet kan vinden. Blijkbaar is NN Homs/Hoems/Hums/Hummers. Als vader van Hendrik Rinbaum van Lysken van Poll wordt in Reutje genoemd Wilken ayn gen Rinboum/ Willem Rinbaum, gehuwd met NN, die in 1551 overlijdt.
De kinderen van Willem en Maria zijn Arnoldus Rijnboom en Cristianus Rinbaum. Arnoldus Rijnboom 1666-1744 huwt op 28-10 1693 in Sint Odiliënberg met Ida Daemen maar Ida overlijdt spoedig. Op 15 mei 1695 huwt Arnoldus met Anna Hilwegen/Helwegen 1670-1727 in Sint Odilienberg. Einde tekst Lysken van Poll Reutje/Linne.
Trinke/Catharina van Poll
Op 29-04-1618 getuigen Trinke van Pol en Rutgerus Biessen bij de geboorte van Anna Heuts, dochter van Joannes Heuts en Maria NN in Montfort. Trinke/Catharina van Pol was gehuwd met Gerardus Lambreghts op 25-11-1615 en zij komt dus als getuige in aanmerking. Trinken was volgens genealogie van Pol Bongers een dochter van Lambertus (Theodorus) van Pol en Anna Maxus, gehuwd in 1595. Anna is overleden op 24-07-1616. In het originele doopboek Montfort op internet vinden we Trinke(n) van Pol op 27 mei 1618 bij de geboorte van Anna, dochter van Jacob Homs en Maria NN ( van Poll?) met de getuigen Rutgerus Biessen van Lin en Trinke filia Petri van Pol. Het is dus een andere Trinke/Catharina van Pol en wel een dochter van Peter van Pol en Margarita Helwegen van ingen Lyllaert in het Linnerveld in Linne/Montfort.
Van Poll’s
Bij de geboorte van Nicolaus Heuts, zoon van Reinerus Heuts en Catharina NN op 20-05-1621 in Montfort, getuigen Henricus van Pol en Catharina Tulmans (die volgens trouwboek gehuwd is met Henricus van Stralen). We kennen een Henricus van Pol geboren rond 1595, zoon van Wilhelmus van Poll en Elisabeth Bongers.
Maria Aredts 10-10-1628 is een dochter van Jacobus Aredts en van Elisabeth van Pol, die zijn gehuwd op 22-10-1624 met als getuigen Wilhelmus van Pol en Joannes van Pol (broers). Bij de geboorte van Maria Aredts getuigen Andreas Cuypers en Maria van Pol. Elisabeth van Pol is een dochter van Theodorus (Derick, Durk) van Pol en Catharina Lambreghts (opgen Ouwen, Groot Ouwen). Arnoldus Arets overlijdt als zoon van Jacobus Arets en Elisabeth van Pol op 11-11-1632. Hij was geboren op 25-02-1625 met de getuigen Ida van Camp en Jacobus Raetzen. Elisabeth van Poll overlijdt op 25-11-1632 ongeveer 2 weken na haar zoontje Arnold. Op deze datum overlijdt ook Maria (Mercken) van Poll, de echtgenote van Jacobus Raetzen. Dit is Maria Winandi van Poll.
Joannes Beckers geboren op 19-07-1620 is de zoon van Joannes Theodorus Beckers en Joanna van Pol, dochter van Winandus 2 van Pol, die nog leeft in juli 1620. De getuige Blockhuis/Klockhuijs Catharina is waarschijnlijk familie van de vader Godefridus Blockhuijs, bij de geboorte van Anna Blockhuijs, waar Henricus van Pol (van Anna Vogels), zoon van Wilhelmus van Pol (van Elisabeth Bongerts), weer bij getuigt. De naam Blockhuijs komt ook terug bij het overlijden van de vrouw van Hubertus Pollaerts, Catharina Blockhuijs. Wilhelmus van Pol en Winandus van Pol zijn broers. Mogelijk is Blockhuis en Backhuijs ‘dezelfde’ achternaam, die hoort bij heurders van leengoederen en of bij ambtenaren/functionarissen van het kasteel.
Catharina Bonten 11-06-1615 is de dochter van Joannes Bonten en Catharina Pollarts. Bij de Pollarts getuigen in andere gevallen vaak van Pol’s waarschijnlijk omdat beide families als heurdere en boeren op leengoederen zaten en met elkaar omgingen. De naam Pollart komt ook voor onder de rentmeester/assistent rentmeester van Ambt Montfort of bij de leenkamer van Ambt Montfort. Een voorbeeld is Arnt Pollart assistent rentmeester en eigenaar van hof Gedouves/ het Duifhuis nabij het "Paersbrook' in Montfort. De Pollarts waren vóór en na Winandus van Poll de formele heurder van Ingen Ouwen, en na Winandus mede namens de medegedelingen/ de erfgenamen van Winandus van Poll. Opvallend is dat de getuige Godefrides van Bosel/Besel met zijn alias ‘OpHobert’ wordt geduid naast getuige Catharina Horix. Er is verband met boerderij Hobert met zijn leemkuilen van de Roer in het Linnerveld. Het oude leengoed Houbart, genaamd naar een heurder Hubert NN, van de heer van Merum van 1450 is er dan al niet meer maar wel een pachtboerderij opgen Hobert op de plek van het latere Hobert. In de periode 1620-1630 worden op Hobert ook als pachter Arnold van Camp en zijn vrouw Maria ( opgen Moubosch?), uxor Arnoldi, vicillus op hobert, genoemd. Arnold van Camp (of zijn vader Arnold} was burgemeester en schout van Montfort en schoonzoon van de bekende jurist/scholtis en latere drost Johan Kehr van Froenhoven).
Mathias van Pol en Mechtildis van Pol(l)
Bij het huwelijk van Matthias Leijendeckers en Mechtildis van Pol op 02-10-1646 getuigen Mathias van Pol en Matthias Mans. Zij is een dochter van Theodorus jr van Pol en Amelia NN, zoon van Wilhelmus van Pol alias Bongerts. Is er echt een Mathias van Pol en is hij dezelfde als Mathias Pollen?. Op 10-03-1619 vinden we de geboorte van Henricus Pollen, zoon van Mathias Pollen en Cristina NN (Colla) met de getuigen Petrus Schreurs en Catharina NN. Mathias wordt elders in akten ook Pollarts genoemd. De achternaam Colla komt in Montfort nog één keer voor als op 19-05-1640 Mathias Colla overlijdt, zonder nadere aanduiding. Hij blijkt schrijver op het kasteel te zijn geweest. Vermoedelijk is deze Mathias de vader of een broer van Cristina Colla. De enige achternaam in de DTB-boeken, die lijkt op Colla is Colen/Coolen. In het begraafboek van Montfort wordt op 08-08-1619 Coloni Elisabeth, dochter van Lambertus Coloni en NN NN genoemd. Op internet blijkt dat Colla een achternaam is die in Nederland en Belgie nog sporadisch voorkomt. Colla is ook een Iers/Keltische jongensvoornaam maar ja. We weten niet waar Mathias Pollarts en deze Henricus Pollen zijn gebleven.
Aegidius Leijendeckers, zoon van Matthijs Leijendeckers en Mechtildis van Poll wordt geboren op 17-03-1647 met de getuigen Wilhelmus van Ophoven en Maria Coningh. Een zoektocht naar andere kinderen loopt dood en de gedachte bestaat dat ze mogelijk zijn verhuisd. Dan wordt het overlijden gevonden van Mechtildis van Pol, NN zonder nadere informatie, op 25-04-1647. Dat is een maand na de geboorte van zoontje Aegidius. Op 19-02-1651 huwt Matthijs Leijendeckers met Judith Lamberti/Lambrechts en de getuigen zijn Wilhelmus van Poll en Matthias Mans. Matthias Leijendeckers en Judith Lamberti krijgen drie dochters: Sophia 04-05-1653, Anna 03-10-1655 en Elisabeth Leijendeckers van 09-08-1665.
Cristianus van Pol
Een Cristianus van Pol , Nn Nn , overlijdt op 06-10-1634, en gezien de manier van opschrijven was hij geen klein kind meer. Volgens de genealogie “Bongers” is hij geboren op 8-11-1618 en hij is een zoon van Theodorus van Pol uit 1590 en Amelia NN (op den Voorhof). Cristianus werd slechts 11 jaar oud. Deze Theodorus van Pol alias Bongers is een zoon van Wilhelmus van Poll en Elisabeth Bongers.
Een jongere Cristianus van Pol wordt op 28-12-1677 geboren als zoon van Aegidius van Pol en Catharina Mans. Cristianus van Pol huwt met Catharina Severen/Severijns op 23-01-1701 en hij is boer en kerkmeester in Montfort. Zijn vrouw Catharina overlijdt op 20-10-1732. Cristianus huwt opnieuw en nu met Gertrudis Wambax/Wambags op 01-04-1733. De kinderen van Cristianus en Catharina zijn: Mechtildis 1701, Aegidius 1703, Albertina 1705, Catharina 1707, Nicolaus 1710, Joannes 03-07-1712, Anna Margaritha 1719 en Caspar 1724. Bijna alle kinderen overlijden maar zoon Joannes van Pol huwt later Ida Mestrom uit Maasbracht op 05-02-1741. Ze krijgen een zoon Anthonius van Pol op 11-03-1742 in Maasbracht. De kinderen van Cristianus en Gertrudis zijn: Winandus Fredericus van Poll van 27-06-1734 en Fredericus van Poll van 07-08-1735. Fredericus huwt later met Gertrudis Cnoops/Cnoups op 24-01-1759 en hun zes kinderen (en eventuele partners) heb ik opgenomen bij de zijtak van Poll nakomelingen van Aegidius van Poll. Nicolaus huwt in Weert en verhuist naar Belgisch Limburg, waar hij en zijn vrouw vroeg overlijden en twee kinderen als wees nalaten.
Huijb/Hubert/Houb van Poll of Hubertus van Poll
Huijb/Hubertus van Poll is een nieuwe 'oude van Pol' rond 1550-1630. Hij was gehuwd met Elisabeth? NN maar verder kennen we hem vooral van de getuigenissen in de DTB-klappers van Montfort. Zijn geboortedatum en geboorteplaats resp. zijn huwelijk zijn onbekend. Zijn echtgenote Elisabeth ontbeert een achternaam en van zijn kinderen is niets bekend. Vermoedelijk woonde en werkte hij in Linne. Later blijkt dat Houb als boer een cluppelleen den Rulaert van ingen Lylaert beheert. Hubertus van Poll petri is een zoon van Petrus van Poll en Margaretha Helwegen van Ingen Lyllaert in Linne, die huwden rond 1565. Bij de doop van Catharina filia Wilhelmi Wijmans (van Ophoven) en Wilhelma Pols (van Pol) op 13 Januarij 1619, getuigt Huijb van pol en Petronilla ruijgoolt/ruigpoolt/van gulik uxor Wijnandi van pol. (Hier staat geen Cuijpers: Wie het weet mag het zeggen).
We vinden hem later nog vier keer als getuige Hubertus van Pol bij huwelijken terug bij:
1. Het huwelijk van Theodorus Beckers en Joanna Pols/van Pol op 05-11-1619 met medegetuigen Henricus Backhuijs en Jacobus Beckers. Joanna van Poll is een dochter van Winandus2 van Poll op Cleyn Ouwen van rond 1593.
2. Het huwelijk van Wilhelmus Pols/ van Pol met (Sophia) Maria Mans op 10-02-1620 en de getuige Hubert van Poll en medegetuige Lambertus Pols/van Pol. In de Latijnse akte staat Wilhelmus Winandi pols matrimonium Maria filia Egidij mans met de getuigen Huberto van pol en Lamberto pols. Wilhelmus is een zoon van Winandus2 van Pol en Petronella Cuijpers. Lambertus (Theodorus?) van Pol is mogelijk een oom of neef van Willem en hij was gehuwd met NN (Anna) Maxus rond 1595. Het overlijden van Lambertus (wel Theodorus) van Pol in Montfort is niet gevonden en in Linne valt er niks te zoeken..
3. Het huwelijk van Wilhelmus Homs en Maria Simons alias ‘Criegels’ op 07-11-1628 met medegetuigen Petrus NN, en Casparus Heg/Hegghen. Een dame van Pol was later gehuwd met een Homs: Godefridus Homs en Maria van Pol, die op 27-02-1659 een zoon Petrus Homs krijgen, en die gehuwd zijn op 27-02-1659 in Montfort. Een oudere Joannes Homs kreeg op 03-05-1630 met zijn vrouw Maria NN (van Greuterberg?) een zoon Godefridus Homs, met de getuige Petra Leisten (Petronella Leijsten gehuwd met Theodorus van Poll).
In het originele Latijns DTB-boek van Montfort lezen we, dat er op 5 mei 1620 een drossard van Ambt Montfort te Montfort trouwt:
Die 5 May 1620 roram me et D. Renero ab hillen, Drossardt in Montfort at Joanne Eiusdem familo sponsalia contraxerunt Leonardus van huis, ab helden, et Joanna boerx a Lottum, idem, habito consensu fuorim respertiue vet, may rorarij me, Jac. Carisio matrimonia iunrti sunt et testibus Christianno van helden et Alberto beec. Bijzonder is het huwelijk van een drossaard omdat zulk een hoge functionaris vaak van buiten kwam en als gestudeerd man veelal getrouwd was voordat hij de functie aanvaarde. In het DTB-boek worden wel vaker de drossaard en de rentmeester als getuige genoemd of als hun kinderen werden geboren.
Die 12 decembris 1621, Henricus van pol alias bongerts (zoon Wilhelmus van pol), et Anna Segeri vogels filia de Eswijler exhibitto de parte sponsie testimonis libertatis a pastoris in Eswijler. Het is een bijzondere en complete akte waarin je kunt zien dat er ook zorgvuldig werd gewerkt door de pastoors in Gelre en in Gulik. Anna was nog vrij om te trouwen en de pastoor van Eschweiler is accoord gegaan met het ware geloof.
die Simonis et Judae aplorum (met streep erboven appelorum?), 28 Oktobris solemuite matrimonium contrapeccunts presentibus Petro van pol Wilhelmi filio , et Joannes Huberti nijssen filio.
Die 7 Novembris 1628, premissis de more buruit en vila pastorit Braght est sponfane libertate testificatione matriononalis vinuola : Wilhelmus homs en Maria, Petri, Simons alias criegels filia ad Judoca sunt; met de getuigen Wilhelmus Petro criegels frater baseure geg?, en Huberto van pol, alijf93. Vader Wilhelmus Petro Simons alias Criegels uit Sint Joost getuigt samen met Hubert van Poll.
4. Het huwelijk van Wilhelmus Maxis/Maxus en Geertrudis Kempkens op 30-01-1629 en de medegetuigen Joannes Kempkens, Joannes van Pol (zoon van Wilhelmus of wat waarschijnlijker is van Winandus. Joannes van Pol huwt als Joannes Winandus van Pol op 17-02-1632 met Margarita Maxus) en Joannes Raemakers. In het originele Latijnse boek vinden we de antwoorden: Wilhelmus Maxis en Gertrudis Kempkens, vicillus inden munnichsbosch, met instemming van de pastoor montis (van Berg) St. Odilia testimonum sue libertatis nomination, met de getuigen Hubertus van pol, Joannes kempkens frater, en Joannes Winandus van pol, filius en Joannes Henrici ramaekers filius. ( 30-01-1629 blz. 62).
In de klapper van het begraafboek van Montfort zie ik Hubertus van Pol niet terug. Als getuige bij de geboorte van Catharina Coijmans moet hij volwassen zijn. Hij stamt dus van vóór 1600. Hij woonde mogelijk in Linne of Montfort. In het originele Latijnse doodboek van Montfort vinden we alleen: Op 2 decembre 1650 aica pefperum obijt Hubertus Pollart (Pol lart) tabellanum montforticutis nonagenanus, (nummer 154). De ouders van Hubertus van Pol zijn Peter van Poll en Magtilda Helwegen van Ingen Lyllaert in het Linnerveld. Er is ook een getuige Catharina, Petri van pol gevonden in het originele DTB-boek van de parochie Montfort. (Zij huwde Gerardus Lambrechts van opgen Ouwen en deze Catharina is dus geen dochter van Lambertus (Theodorus?) van Pol en Anna Maxus).
Familie Cuijpers/Cuypers/Cuipers/Cupers/Kuijpers
De leden van de Cuijpers familie in het DTB-boek van Montfort zijn waarschijnlijk van de Cuijpers familie van Petronella (Ruijkoofs? van gulik) Cuijpers, echtgenote van Winandus van Pol. De familienaaam Cuypers komt in Sint Odilienberg, Vlodrop en Melick veel voor en in Montfort beperkt. Bij de geboorte van kinderen Cuijpers vanaf 1627, 1640, 1643, 1643 en 1661 getuigen veel van Pol’s. Er waren meerdere verbindingen tussen de familie van Pol en Cuijpers. Winandus 2 van Pol was gehuwd met Petronella Cuijpers en zij kregen een aantal kinderen. Op 06-05-1629 wordt Jacobus van Pol geboren, zoon van Theodorus van Pol en Amilia NN. Getuigen zijn Wilhelmus van Pol, broer of vader van Theodorus, en Ida Cuipers/Cuijpers. Op 09-04-1623 wordt Mechtildis van Pol geboren, dochter van Theodorus van Pol en Milla/Camilia NN. De getuigen zijn Wilhelmus van Ophoven, die met Wilhelma van Pol is gehuwd, en Alarda Cuijpers. 0
Op 01-09-1625 wordt Tilmannus? van Pol geboren, zoon van Theodorus van Pol en Amilia NN. De getuigen zijn Jacobus Cuijpers en Petronella Raetsen. Tilmannus wordt slechts enkele maanden oud. De informatie in Klapper Montfort kan ook anders worden geïnterpreteerd: Een kind NN van Pol, zoon van Theodorus van Pol en Aemilia (Tilmanns/Tilmans/Tulmans?), is gestorven op 07-12-1625. De achternaam Tilmanns/Tilmans/Tulmans komt tussen 1600 en 1650 enkele keren voor in Montfort. Als de redenering juist is, dan zou de achternaam van Aemilia dus Tilmanns of Tulmans zijn: een achternaam die ook in Oost Nederland af en toe voorkomt.
Op 25-07-1627 getuigen Wilhelmus van Pol en Lambertus Cuijpers bij het huwelijk van Mechtildis Cupers/Cuijpers en Caspar Hegghen. Op 18-03-1631 wordt Wilhelma van Pol geboren dochter van Petrus van Pol (van Wilhelmus alias Bongers) en Mechtildis Joachims. De getuigen zijn Andreas Cuijpers en Petronella Heuts. Henricus op den Graeff huwt 25-10-1644 met Catharina van Pol, een dochter van Wilhelmus van Pol en Sophia Maria Mans. Wilhelmus is een zoon van Winandus2 van Poll en Petronella Cuijpers.
Bij het huwelijk van Henricus en Catharina getuigen Theodorus van Ophoven en Arnoldus Cuijpers. Bij de geboorte van Henricus op den Graeff op 25-02-1620 uit Catharina NN en Petrus op den Graeff in Montfort, getuigen Rutgerus Wijmans (van Ophoven) en Opgenoulsen Nuel. Wijmans is de alias van van Ophoven, Wijmans, op de ‘hof Onder de Wijen’ en is Opgenoulsen Nuel een vreemde manier van opschrijven van OpgenOuwen Petronella, zijnde Petronella Ruijkoofs/Cuijpers echtgenote van Winandus van Poll op het leengoed Ingen Ouwen (Cleyn Ouwen). De hof Ingen Ouwen en de hof Onder de Wijen liggen bij elkaar in de buurt van het broek van de Vloatbeek en de zijtakken, en en waren in gebruik bij de familie van Ophoven- van Poll en van Poll-Cuijpers en nakomelingen. De familie op den Graeff is een oude Montforter familie net als van Poll.
Mechtildis van Pol
Wilhelmus van Pol, van Maria/Mercken Mans, getuigt twee keer (en mogelijk ook nog een keer bij een dochter) bij Mechtildis van Pol(l) in 1608 dochter van Theodorus van Pol en Catharina Lambreghts of Mechtildis van Pol van 1610 dochter van Lambertus (Theodorus) van Pol en NN Maxus, en Theodorus (van Pol x Catharina NN uit Berg) of Theodorus (van Pol x Camilla NN) een keer. Bij de geboorte van Catharina Dorpmans 09-10-1639, dochter van Joannes Dorpmans en Elisabeth NN, getuigt Mechtildis van Pol. Zij was toen al gehuwd met Paulus Dorpmans, naar ik aanneem een broer van Joannes. Bij de geboorte van Joannes Dorpmans 16-01-1647, een zoon van Paulus Dorpmans en Mechtildis van Pol, getuigt Johanna van Pol, dochter van Winandus van Pol, die gehuwd is met Theodorus Beckers.
Theodorussen van Pol
Er zijn nogal wat van Pol/Poll’s die Durick/Derick/Durk/Duer of Theodorus van Poll heetten tussen 1480 en 1634. In het DTB-boek staat bijna altijd Theodorus. In de akten van Schepenbank Montfort staat Durrick, Derick of Durk. Het lijkt erop dat de Byzanthijnse heilige Theodoricus is ingewiseld voor de Roomsche heilige Theodorus voor de naamgeving van Durrick, Durk, Derick en Theodoor/Dorus/Duer. Omdat na 1634 eenderde van de inwoners van Montfort is overleden aan de Pest en een aantal oude van Poll’s van ouderdom of door de Pest is overleden, is het aantal Theodorus van Poll na 1634 sterk gereduceerd. Om te weten welke Theodorus afstamt van Theodorus resp. Wilhem of Winand van Poll en om de Theodorus in de juiste generatie van Poll in Montfort te plaatsen ligt een sleutel in de aliassen die de pastoor van Montfort noteert om zelf de Theodorussen van Poll uit elkaar te houden. Dat betekent dat de teksten van het originele Latijnse DTB-boek nog wel 5 keer moeten gecontroleerd worden op deze verbanden (hetgeen inmiddels 3 keer is geschied). Zie verderop de aliassen. Durrick (Winandi) van Poll die getuigt bij de Schepenbank Montfort in 1535 is een Theodoricus/Theodorus van Poll die is geboren rond 1500 als een zoon van Winand van Poll, die geboren zal zijn rond 1480 d.w.z. Winand 0 van Poll. Als hij overlijdt lezen we in een klacht Schepenbank Montfort rond 1560: obijt Theodory van Poll en het feit dat hij twee keer gehuwd was. Er is een Theodorus/Durrick van Poll sr van 1540 en een Theodorus jr/Durk, zoon van Theodorus sr, van 1565: Theodorus theodori. Theodorus van Pol junior, die huwt met Catharina Lambreghts rond 1590 en er wordt een Theodorus van Pol geboren rond 1590 als zoon van Wilhelmus en NN (Elisabeth) Bongerts, en eveneens rond 1590 een Theodorus van Pol zoon van Winandus van Pol en Petronella Cuijpers: Theodorus Wilhelmi en Theodorus Winandi.
Rond 1610 huwt Theodorus van Pol van Winandus met Catharina NN (nog onbekend of Tulmans) in Odilienberg maar de kinderen worden gedoopt in Montfort dus dan woonde het echtpaar ook in de parochie Montfort. Volgens Wim Bongers overlijdt op 26 november 1623 Catharina NN, de weduwe van Theodorus van Poll, genaamd Bongers. Dat is vreemd omdat deze Theodorus van Pol volgens de genealogie van Pol ‘Bongers’, zou afstammen van Winandus van Poll en Petronella Cuijpers, en niet van Wilhem van Poll alias Bongers tenzij Catharina's achternaam Bongers uit Sint Odilienberg is. Wie weet hoe het zit?.
Rond 1615 huwt een Theodorus van Pol, zoon van Wilhelmus van Pol en Elisabeth Bongaers, met Camilia/Aemalia/Milla NN in Montfort en dan is de van Poll alias Bongerts logisch. In de Latijnse akte lezen we: Die 8 Novembris 1618 bapt. est Cristianus filius Theodori van poll op t' huijs et Milla uxorit eus, abuspienete Henrico van pol alias bongerts, Milleken janssen quia gexotica, richi me Pipnyeret ?. Theodorus en Milla en Henricus van poll zijn dus verbonden aan de boerderij bij het huis Montfort dat ook zoals andere akten aangeven de Bight en Voorhof of hof Bongaers/Bongaertshof wordt genoemd. Onder Apoll (van Pol) is in klapper gevonden Theodorus van Poll, die op 31-05-1617 huwde met Mechtel Grouwaardt met als getuigen Joannes Wulfers en Weinricus van Poll. Welke Theodorus van Poll het betreft is onbekend evenals de herkomst van Mechteld Grouwaardt. In de originele Latijnse DTB-boek leren we op blz. 57 dat op 31 Maij matrimonium in carex Guillielmi a poll filius Theodorij huwt met Severini a grouwaardt filia Magteld met de getuigen Joanni wulfers en Winriria/Winricia a poll. Wilhelmus, filius Theodori van pol, huwt met Megteld, filia Severin a Grouwaardt a pol en a grouwaerdt betekent in Latijn: van Pol en van Grouwaerdt. Conclusie: Er huwt dus geen Theodorus van Poll maar een Wilhelmus zoon van Theodorus van Poll met Megteld.
Bij de geboorte van Paulus Dorrmans/Dorpmans 05-10-1615, zoon van Johannes Dorpmans en Catharina Horrix, getuigen óf Theodorus Pols/ van Pol (Winandi) of Theodorus van Pol ( Wilhelmi)? Verder getuigen Theodorus Horrix naar ik aanneem een broer van de bruid, en Maria Pols/van Pol. Zij is in 1615 minstens 20-25 jaar en stamt dus van voor 1590.
Een Maria van Poll was gehuwd met Jacob Raetzen/Raetsen in Montfort. In de Latijnse akte lezen we: Paulus filius Johannes dorpmans et Catharina horrix susceptores sinc Patrini Theodoris pols et nomine Theodori horrix et Mariae pols et nomine Machtildis op Munnecum. Op 16-10-1616 wordt volgens klapper Theodorus van Pol, geboren zoon van Poll NN en van NN NN. Ook de getuigen worden aangegeven als NN NN en NN NN. Voor mij is dit een nieuwe Theodorus van Poll. In de genealogie van Pol ’Bongers’ staat een van Pol Arnoldus (of Arnolda in het origineel met getuigen Josu van Offenbeek en Ida Pastoris? genoemd met geboortedatum 16-10-1616, zoon van Theodorus van Pol en Camilia NN. Op 10-12-1617 getuigen Theodorus van Pol en Elisabeth Preisten bij de geboorte van Petrus Mans, zoon van Aegidius Mans en Auwt/Andrea van Pol. Auwt is een dochter van Wilhelmus van Pol en Elisabeth Bongers. Theodorus van Pol is haar broer, die huwt met Amelia NN (Tilmanns?). Hij wordt pachter op den Voorhof en schepen van Montfort. Omdat hij van Wilhelmus van Poll is, is zijn alias ”Bongers”. De geboorte van een zoon van Theodorus van Pol leidt tot vragen. Op 27-12-1621 wordt volgens de klapper Geboorten Winandus van Pol geboren, zoon van Theodorus van Pol en Catharina NN uit Berg. De getuigen zijn Joannes Wouters/Wolters en Garilda van Ophoven. Vader Theodorus is een zoon van Winandus2 van Pol, gehuwd met Petronella Cuijpers, en zij boeren Opgen Ouwen. In het originele DTB-boek lezen we: Die 27 Decembris baptizatus Winandus, filius Theodori van pol, Winandi Klein in ouwen, rommerantis, parogia Odilae montis, et Catharina uxorit est, susp. Joannes wolters/wouters et Garilia/Catharina? Rutgeri van ophoven.
In 1622 lezen we :
Die 20 martij baptisatus est sacramentum impertans filio Petri op ten graeff, fabri, et Catharina ginguae oui Arnoldi nomen impositum, suspecter Theodorus Offenbeek et suspectus Milla uxor Theodori van pol, al op ten graeff, al met een streepje erboven betekent alias op ten graeff. (Eerst wordt Milla NN van Theodorus van Poll met de boerderij alias op de Bight of op de Voorhof of op’t Huijs genoemd maar later als zij niet meer op de Voorhof boeren is de alias opten graeff van de moeder van Theodorus?).
En op 19 november 1622:
Die 19 Novembris baptisatus sacrament instant est Petrus, filius Henricus van pol al bongaers, et Anna (Vogels) uxor, suspectus Theodorus van pol, Theodori filius (al) op ten graeff, et Catharina uxor Theodori van al bongaers (dus Wilhelmi). We lezen: Die 9 April 1623 baptisatus est Magtildus, filia Theodori van pol al opten graeff, uxorit Milla, susp. Willem van ophoven en Aluerta uxor Andreas cuijpers.
Op 21-02-1632 wordt Theodorus van Pol geboren uit Henricus (Wilhelmi dus alias bongaers) van Pol en Anna Vogels, die op 28-10-1621 zijn gehuwd in Montfort. Deze Theodorus van Pol huwt elders (Sint Oldilënberg?) met Catharina NN rond 1655.
Op 29-12-1621 overlijdt een Winandus van Pol, zoon van Theodorus en Catharina. NN. Op een later tijdstip is Henrica van Pol gevonden, dochter van Theodorus van Pol en Catharina NN, die overlijdt op 03-02-1631. Zij onbreekt in de genealogie van Pol ’Bongers’.
Op 20-11-1628 overlijdt Theodorus van Pol alias ‘Gats’. Of Gats een plaatsaanduiding is of een huis of de naam van de echtgenote Cath(arina), is onduidelijk wat de alias ‘Gats’ betekent misschien wel Cat’s Catharina's Theodorus?. Er staat geen achternaam van de echtgenote bij. Het kan Theodorus van Pol uit 1540 zijn maar dan wordt hij echt oud voor die tijd. Het kan ook zijn zoon Theodorus/Derick van Pol zijn uit 1565 zijn die scabinus of schepen was en die gehuwd was met Catharina Lambreghts.
Op 26-07-1627 en op 11-10-1634 overlijden twee keer een Theodorus van Pol, NN, zonder nadere aanduiding hetgeen erop duidt dat zij volwassen waren. Het kan een Theodorus van Pol van Wilhelmus uit 1590 zijn of het is Theodorus van Pol van Winandus uit 1590 die huwde met Catharina NN uit Berg in 1610 of het is Theodorus van Pol van Aemilia NN (Tillmanns, Cremer of opden Graeff?). Volgens de genealogie van Pol ‘Bongers’ sterft Theodorus van Pol alias Gats op 20-11-1628 als zoon van Winandus2 van Pol. De Theodorus van Pol sr zou volgens deze bron gestorven zijn op 24-07-1627.
Amalia/Emillia NN, gehuwd met Theodorus van Pol overlijdt op 23-09-1634. Volgens Wim Bongers staat in het originele begraafboek Aemilia, de echtgenote van Theodorus van Pol, "alias Cremer(s)' die overlijdt op dezelfde dag als hun zoon Joannes van Pol, alias Cremer(s). Mogelijk heette de moeder van Theodorus van Pol, Cremers/Kremers, een boerenfamilie in Linne/Sint Odilienberg. (Ja, zie pacht van hof Breidenwegh door Theodorus en zijn moeder Cremers in de akte archief Ambt Kessel).
Catharina NN, weduwe van Theodorus van Pol genaamd Bongers, overlijdt 26-11-1632. Catharina komt uit Sint Odilienberg en mogelijk was haar achternaam Tulmans of Bongaers. De Theodorus van Pol, zoon van Wilhelmus van Pol, gehuwd met Amalia NN in 1615, had de alias 'Bongers' volgens genealogie van Pol 'Bongers'. Volgens de genealogie ‘Bongers’ was er ook een Winandus van Pol geboren rond 1615 als zoon van Theodorus van Pol en Catharina NN, die sterft op 29-12-1621. Er staat in deze genealogie op blz. 1 een voetnoot:
*Theodorus van Pol alias Bongerts, ofwel de notitie ’Op de outbigh’ (wat betekent huize de Byght), de oude naam van de oude Voorhofboerderij. Zie bij het overlijden van Winandus van Pol 29-12-1621 te Montfort.
Volgens deze genealogie wordt op 27-12-1621 Winandus van Pol geboren, zoon van Theodorus van Pol en Catharina NN. Waar is deze Winandus gebleven? En is het juist dat Winandus wordt geboren twee dagen voor het moment dat zijn naar ik aanneem zieke broer Winandus uit 1615 sterft? De Winandus uit 1615 zal overleden zijn maar we weten niet wanneer. Of sterft de zo net geboren Winandus twee dagen later? Op 19-07-1620 getuigt ene Theodorus van Pol en Cristina NN bij de geboorte van Mathias Maessen, de zoon van Wilhelmus Maessen en Lucia Spanderbock. Bij de geboorte van de dochter Petronella Maessen op 27-01-1630, getuigen Joannes Wolters en Maria Pols/van Poll. Bij de geboorte van de tweede zoon Sebastianus Maessen op 06-12-1626, getuigen Henricus Struis en Catharina van Pol alias Bongers. De indruk bestaat dat Theodorus, Maria en Catharina van Poll kinderen van Wilhelmus van Poll en Elisabeth Bongers zijn.
Opvallend
Bij het lezen van het originle DTB-boek valt op hoeveel soldaten in Montfort gelegen zijn tussen 1630-en 1635, die aangifte doen van de geboorte van een kind. Het is de tijd van de Tachtigjarige oorlog. Als getuigen treden op militairen van de drost Kapitein Antonius Olimart en bewoners van boerderijen (de Ward, Hobert en ingen Ouwen) in de omgeving waar (een deel van de) militairen waren ondergebracht. De militairen komen uit Lutzenburg/Luxemburg resp. Bourgondië en Vlaanderen.
In het begraafboek wordt volgens Wim Bongers op 23-09-1634 gemeld dat Aemelia NN is overleden als echtgenote van Theodorus van Pol alias Cremer(s), de pachter op de Voorhof. Op 11-10-1634 overlijdt een Theodorus van Pol, NN NN. Volgens Wim Bongers staat in het originele begraafboek in het Latijn: burgemeester en schepen. Zou deze Theodorus van Poll de lang gezochte Winandus2 van Poll kunnen zijn?. Op 10-08-1634 overlijdt Petronella Leijsten, weduwe van Theodorus van Pol (Theodorus sr uit 1540?). Op 6-10-1634 overlijdt Cristianus van Pol, de zoon van Theodorus van Pol en Amalia NN, die was geboren op 08-11-1618 als zoon van Theodorus junior, die een zoon van Theodorus senior is. Op 14-07-1647 overlijdt volgens klapper Heijk (van Pol), Theodorus, met als bijzondere informatie alleen NN. Heijk moet een alias zijn voor deze Theodorus van Pol maar we weten niet of het een plaats betekent en welke Theodorus van Pol hij is.
In het originele doodboek van Montfort lezen we: 14 july 1647, huius nim calamitatubus ed hum migranit Theodorie vicillus ingen Hoyck alias van Pol. Heijk is dus Hoyck hetgeen duidt op een plaats/boerderij Ingen Hoeck in het Linnerveld. Deze Theodorus/Derick van Poll is mogelijk de heurder van ingen Lyllaer nabij het voetpad op de grens met Montfort ingen Hoyck tegenover de Pös, de opvolger van zijn vader Peter van Poll opgen Lylaer. In de klappers van de DTB-boeken van Montfort wordt Anna Ingenhoes (Wouters), dochter van Joannes Ingenhoes genoemd op 12-12-1618.
Een poging tot samenvatting van 'alle' oude Theodorus/Durrick/Derick van Poll:
1. Theodorus/Durrick van Poll, zoon van een Winandus0 van Poll, geboren rond 1500, gehuwd met NN en met NN, die rond 1535 een proces aanspant bij de Schepenbank Montfort. Hij is de oudste Theodoor/Durrick van Poll in Montfort na 1500. Durrick/Theodorus heeft een zoon Durk/Theodorus.
2. Theodorus/Durk van Poll senior, van rond 1540, zoon van ?, gehuwd met NN ( NN opten graeff?, of NN cremers?). Volgens de genealogie van Pol "Bongers is hij overleden op 24-07-1627.
3. Theodorus van Poll junior van rond 1565, scabinus en zoon van Theodorus van Poll sr, gehuwd met Catharina Lambrechts rond 1590. Deze Theodorus/Derick acteert als schepen in 1612 en hij is boer op ingen Ouwen. Is deze Theodorus/Derick van Poll later gehuwd met Petronella Leijsten?, die als weduwe van Theodorus van Poll overlijdt op 10-08-1634?.
4.Theodorus van Poll van rond 1590, zoon van Winandus van Poll, gehuwd met Catharina NN uit Sint Odilienberg rond 1610 in Sint Odilienberg, overleden vóór 1632 als zijn vrouw Catharina NN op 26-11-1632 als weduwe overlijdt. Deze Theodorus wordt alias bongaers (?) genoemd in het begraafboek Montfort wat betekent dat hij Wilhelmi van pol is. Of zijn er twee Theodorus van Pol met een Milla getrouwd?. Het is niet duidelijk tenzij zijn vrouw Catharina uit Sint Odilienberg met de achternaam Bongers zou heten. Mogelijk heette Catharina uit Berg Tullmans en niet Bongers.
5. Theodorus van Poll van rond 1590, zoon van Wilhelmus van Poll alias bongaers, gehuwd met Aemilia/Emilia/Milla/Camilla NN rond 1615, schepen en pachter op de Voorhof van het kasteel, huize de Byght of 't Huijs of Hof bongaerts en zelfs opten graeff wordt genoemd. Vicillus opgen Huijs staat in de Latijnse akte. Het lijkt erop dat Theodorus van pol na het vertrek op de voorhof Theodorus van pol alias cremers wordt genoemd bijv. bij de geboorte van dochter Aluetta/Alberta. Theodorus van pol wordt in 1626 bij vertrek op de Voorhof opgevolgd door Theodorus van Crugten ( Vogels van Cruchten) als vicillus opgen huijs.
6. Theodorius van Poll overlijdt op 11-10-1634 als burgemeester en schepen van Montfort volgens het begraafboek van Montfort met de alias Cremers. (Dat is de achternaam van de moeder van Theodorus, die rond 1620 samen met Theodorus van pol de hof Breijwegh in Linne pacht). AemaliaMilla van Pol-NN overlijdt op 23-09-1634 als echtgenote van Theodorus van Poll en de zoon Joannes van Poll op dezelfde dag met de alias cremer(s) en Cristianus van Poll overlijdt op 16 jarige leeftijd op 06-10-1634 als zoon van Theodorus van Poll en Amalia NN, die was geboren op 08-11-1618. Blijkbaar is op 10-03-1634 ook overleden Alberta van Poll, 7 jaar en ca 3 maanden oud, dochter van Theodorus van Pol en Aemilia NN, die is geboren op 17-12-1626.
7. Theodorus van Pol sr was gehuwd met Petronella Lijsten van Pol, die ook Petra Lijsten en Petra van Pol lijsten wordt genoemd. Zij overlijdt: Die 10 Augusti als Petronella Lijsten vinero obijt in 1634. Een Petronella van Pol, dochter van Theodorus van Pol en Catharina NN, overlijdt op 16-04-1623.
8. Theodorus van Pol zoon Petri van pol op ingen Lyllaer (ingen Hoick?) wordt als heurder van ingen Lyllaer in een akte over zijn scheper en in een conflict als schepen van Linne met die van Ool Derick van Poll genoemd bij het Hof van Gelre in Roermond. Derick van Poll getuigt ook in Montfort: Die montis Septembris 10 baptisati est Anna filia Gerardi lambrechts et Catharina (Petri van pol) exorit, getuigen Theodorus van pol minor (is Derick van pol van ingen Lyllaer) et Odilia vidue Arnoldi lambrechts. (i.t.t. de genealogie van pol Bongers die zegt Catharina van pol dochter van Lambertus van pol en Anna maxus). Als alias van Theorussen van Pol/Poll worden genoemd plaats alias’en en moeder aliasén resp. op ten Bight, opten Voorhof, ’t huijs (Montfort), Bongaertshof, opgen Hoyk, en als familienamen van de moeder Op ten graeff, cremers, bongaers, en ??.
Opmerking: Het lijkt erop dat twee verschillende Theodorus van Pol op den Voorhof hebben geboerd tussen 1600 en 1640.
Winandus van Pol
Uit het verlengen van de leenakte van Ingen Ouwen, weten we dat Winandus1 van Poll sterft in 1593 en dat zoon Winandus2 van Poll probeert het leen over te nemen, hetgeen nogal wat voeten in de aarde had vanwege oorlogsomstandigheden in Ambt Montfort. Het ligt voor de hand dat Winandus 2 de oudste zoon is en dat hij daarom het leengoed wil overnemen. In de Klapper Overlijden vinden we: Overleden Pols (van Pol), Winandus z.v. N.N, Theodorus 29-12-1621. Het is de zoon Winandus van Pol van Theodorus van Poll en Camilla NN, die geboren is op 27-12-1621. De Klapper Overlijden 1615-1797 noemt het overlijden van stamvader Winandus2 van Pol niet maar wel het overlijden van zijn vrouw Petronella NN, echtgenote van Winandus van Pol op 16-09-1633 in de originele tekst van de pastoor geschreven. Toen leefde Winandus2 dus nog. Joannes zoon van Winandus van Pol getuigt nog op 29 januari 1634 met Catharina uxor Wilhelmi Mans bij de geboorte van Petrus, zoon Gerardi mans en uxorit Gertrudis. Achter Winandi lezen we niet p.m. wat gebruikelijk was als iemand overleden was. In de klapper van het doopregister komen we als getuigen Winandus 2 van Pol en Catharina Klockhuis, bij de doop van Joannes Bekert/Beckers, zoon van Theodorus Bekert/Beckers en Joanna NN (van Poll van Winandus) tegen op 19-07-1620. In de Latijnse akte lezen we: Joannes filius Theodori beckers et Joanna van pol en de getuigen Susc. Winandus van pol et Catharina Blockhuis uxor Huberti pollarts practoris. De Winandus van 1615, zoon van Theodorus van Poll en Catharina NN, is dan pas 5 en hij overlijdt 6 jaar oud. Op 23-03-1619 getuigt Winandus Pols/ van Pol samen met Elisabeth Homs bij de geboorte van Mechtildis Furos. Op 02-07-1620 getuigt Winandus van Poll samen met Ida Camp bij de geboorte van Judith Pauli. (Poulsen/Paulsen of toch van Poll, gezien het feit dat zulks ook voorkomt bij Maria Pauli, die een van Pol is.). In de Latijnse akte lezen we de getuigen Winandus van pol minor (van ingen Lyllaer) et Ida uxor praetoris (burgemeester Arnoldus) Camp (elders staat pachter op Hobert). Op 02-05-1621 wordt Alardus van Stralen geboren uit Joannes van Stralen en Catharina NN met als getuige Winandus van Pol samen met Anna van Camp. Er is geen andere Winand in Montfort oud genoeg om te getuigen dan onze stamvader Winandus 2 van Poll of het moet Winandus uit Linne zijn?. In de originele Latijnse tekst van het doopboek Montfort vinden we bij de getuige Winandus van pol de tekst, minior, filius Petri van Pol, p.m. ( ingen Lylaer) en Anna van Camp (op Hobert), Peter is al overleden als heurder van Ingen Lyllaert in Linne en de jonge Winand van Pol is dus zijn zoon in het Linnerveld. Winandus getuigt als Weinricus Poll bij het huwelijk van Apoli/ van Poll en Mechtel Grouwaardt op 31-05-1617 tezamen met Joannes Wulfers. In de Latijnse tekst staat op blz 57 op 31 May 1616 matrimonium in carix Guillellmi a poll filius Theodory et Severini a grouwaardt filia Magteld met de getuigen Joannes wulfers en Winrici a poll. We komen Wilhelmus Theodori van Poll en Mechtel Grouwaardt verder niet tegen in Montfort en dat betekent dat hij en zijn vrouw elders gingen wonen.
Op 29-01-1634 getuigt Joannes zoon van Winand van Pol en Catharina Mans (Pollarts?) bij de geboorte van Petrus Mans, zoon van Gerardus Mans en Gertrudis NN. In de Latijnse akte lezen we: Sarut aquius inmerfut est filius Gerardi mans et uxor Gertrudis, Petrus appollatins, que nomine patris seci/sui Winandi van pol, Joannes eut/suit filius resorexit? en Catharina uxor Wilhelmi mans. Als de interpretatis juist is dat hier Joannes van poll Winandi getuigt en niet Winandus zelf, weten we ook niet of Winand2 van Pol in 1634 nog leeft. Het overlijden van stamvader Winandus 2 van Pol blijft onbekend maar we weten dat hij bij het overlijden van zijn vrouw in op 16-09-1633 nog leeft. Een hypothese is dat Winandus van Poll overlijdt als in 1634 gedurende de Pest de parochieadministratie is stilgevallen. Een andere hypothese is dat de genoemde overledenTheodorus van Pol, burgemeester en schepen, die overlijdt gedurende de Pest, in werkelijkheid Winandus van Poll is.
Op 19 juli 1620 lezen we in de originele tekst van het DTB-boek van Montfort: Baptistani Mathias, filius Wilhelmi Maessen en zijn Lucia Spanderbork, met de getuigen Theodorus van pol, opgen byght en Christina vidue/weduwe Mathiae Colla. Opgen Byght is synoniem voor de latere Voorhof en voor ingen Bongaert/Bongert, zoals we lezen op 16 september 1620, als Maria, filia Huberti Pollarts en zijn Catharina ( Bakhuis/Blockhuis), met de getuigen Theodorus van Pol, vicillus opden Bongaert getuigt samen met Catharina ( Arnoldi trouwboek), vrouw van Petri op den Graeff. Zie internet www.genver.nl.
Intermezzo Kasteelboerderij Huis de Byght, opten outbyg, opten Bongaert, Bongaertshof, op ’t Huis en de Voorhof
Voordat de nieuwe boerderij de Voorhof werd gebouwd rond 1600, stond bij het kasteel een aantal losse gebouwen: Een woonhuis uit mergelstenen genaamd ‘te Byght’ en een aantal stallen en schuren met de poort en oprijlaan naar het kasteel en met een weide en een grote moestuin en een fruittuin als de boomgaard/bongert voor het kasteel en de boerderij. Bij een inval van een Lotharingse leger rond 1540, dat de Hertog van Gelre wilde dwingen delen van zijn Hertogdom af te staan aan Lotharingen, werd de vlek Montfort met het kasteel en het woonhuis ‘te Bygt’ geplunderd en het woonhuis ernstig beschadigd. Na de overval werd door de kasteelheer besloten om de boerderij te gaan vernieuwen. Vandaar dat pachters van de boerderij bij het kasteel worden aangeduid met de aliassen ‘Op de bycht/outbigh’. ‘hof bongerts’ en ‘op den voorhof’ en ’t huijs.. Na 1600 wordt de boerderij Voorhof genoemd omdat de nieuw gebouwde kasteelboerderij als een soort 'voorhof met poort' fungeerde al voorhoede van de oprit naar de poort van het kasteel van Montfort. ‘t Huis slaat op Huize Montfort het kasteel met de oude boerderij die een losstaand woonhuis uit mergel had. Na het vertrek van de Bourgondiers in 1529 was het vee van de Voorhof gestolen en in het kasteel was de keuken gedemonteerd en verdwenen en zoveel mogelijk afgevoerd en de brouwketel en de kruidnagelen was onklaar gemaakt.
Zelfs het raam in glas en lood met het wapen van Gelre was vernield in de troonkamer van het kasteel.
Einde intermezzo
Wilhelmus van Pol
Wilhelmus van Pol was volgens genealogie van Pol ‘Bongers’ geboren rond 1552. Mogelijk is hij een broer van Winandus1 van Poll uit ongeveer 1550 en van Lambertus (Theodorus) van Poll. Er is ook een oudere Wilhem van Poll in Montfort, die tijdgenoot is van Peter van Pol 1535, Theodorus/ Durrick van Poll 1540, en Jan van Poll 15...?, en Winand1 van Poll van 1525.
In december 2011 ontving ik nog informatie van Fedor Coenen over een Willem van Poll ( de oude) , die in 1550 een geding aanspande bij de schepenbank van Montfort tegen Jan ingen Hoff. Deze Willem kan in 1550 bijvoorbeeld 25 jaar of 50 jaar zijn. Hij zou dan geboren zijn in 1525 of in 1500. Ik ga ervan uit dat hij 25-30 was en later Willem van Pol, de oude wordt genoemd in de nabetaling schatheffing vlek Montfort in 1595, als hij dan 75 zou zijn?.
Wilhelmus van Poll jr huwt rond 1580 met NN Bongaers, die Elisabeth blijkt te heten als ze op 14-12-1631 overlijdt als weduwe van Wilhelmus van Pol. In het Begraafboek wordt op 02-12-1622 gemeld Wilhelmus van Pol zonder nadere informatie. In het originele DTB boek heeft Wilhem van pol de alias op dielgart. Elisabeth Bongerts geeft haar tak van Pol lange tijd het alias Bongaers, dat mogelijk afgeleid is van Opden Bongerd bij huize de Byght of van de familienaam opden Bongaerdt. De pachtboerderij bij het kasteel van Montfort ging na nieuwbouw na 1600 de Hof Voorhof ging heten. Er is ook een jongere Wilhelmus van Poll van rond 1600, die op 10-02-1620 huwt met Sophia Maria Mans en op 31-10-1651 met Mechtildis Wolters. Hij is een zoon van Winandus 2 van Poll en Petronella Cuijpers. Op 11-10-1634 overlijdt Nn van Pol, kind van Wilhelmus van Pol en Nn Nn, Sophia Maria Mans. In www.genver.nl vinden we onder Poc NN van 19-11-1624 geboren uit Wilhelmus, Winandus, en Maria NN met de getuigen Arets Jacobus en Joanna van Janert, dat geinterpreteerd kan worden als: Pol van NN, zoon van Wilhelmus van Pol, die een zoon is van Winandus, en de echtgenote van Wilhelmus, Maria Mans.
NN Elisabeth, weduwe van Wilhelmus van Pol, overlijdt op 14-12-1631, en NN betekent zoals we weten Elisabeth Bongaers. Wilhelmus van Pol, NN, overlijdt op 02-12-1622.In de Latijns tekst staat Wilhelmus van pol obijt alias dielgart. Hieruit leiden we af dat Willem op zijn oude dag op den Dielgaart woonde waarschijnlijk bij een van zijn kinderen. Uit andere bronnen weten we dat Wilhem ook boerde opgen Ouwen( Groot) samen met Lem Lambrechts, en dat een Theodorus/Derick (Theodori?) hem aldaar opvolgde als heurder/pachter. Wilhem’s kinderen zetten de boerderij de Voorhof voort o.a. Henricus van pol al bongaers en Theodorus van pol al bongaers.
Familie Homs
Dat er een relatie is tussen de familie van Pol en de familie Homs is nieuw. Er woonden in die tijd een aantal personen Homs in Montfort. In klapper wordt Homs verschillend geschreven als Homs, Hums, en Humbs. Mechtildis Furos, geboren op 23-03-1619, is een dochter van Petrus Furos en Maria NN, met de getuigen Winandus Pols/ van Pol en Elisabeth Homs. Het betreft dus Winandus 2 van Pol. Is Maria NN een dochter van Winandus?. Of is soldaat Furos bij Winandus ingekwartierd? Bij de geboorte van Theodorus Homs 12-02-1626, zoon van Joannes Homs en Maria NN (van Greuterberg?), getuigen Petrus van Lierop en Catharina van Pol. Catharina van Pol is vermoedelijk uit 1595 en zij is een dochter van Petrus van Poll van ingen Lyllaer. Zij huwde Gerardus Lambreghts. Catharina van Pol stierf op 06-10-1629 e.v. Gerardus Lambrechts. Maria van Pol huwde in 1633 Leonardus van Lerop/ of Lierop. Opvallend is dat Petrus Homs 27-02-1659, zoon van Godefridus Homs en Maria van Pol, als getuige bij de doop Theodorus Severen heeft, die gehuwd is met Elisabeth van Pol uit 1610, dochter van Theodorus Winandi van Pol, en de tweede getuige is Maria Lamberti/ Lambreghts.
Maria van Poll e.v. Godefridus Homs overlijdt op 11-02-1629. Ik kan de oude Maria van Pol nog niet goed plaatsen. Het betreft dus een oude van Pol, Maria van Poll, die gehuwd was met de oude Godefridus Homs. Een Godefridus Homs overlijdt op 30-04-1627. Was hij haar echtgenoot?. Als Maria geboren is tussen 1555 en 1565 is zij bij overlijden ongeveer 64 of 74 jaar oud, en is zij een leeftijdgenoor van Winandus2, Wilhelmus en Lambertus ,Theodorus of Peter van Poll etc.Op internet vinden we gegevens van de genealogie Homs: Een oude Godfridus Homs huwde met Maria NN in Montfort en hij was een zoon van Gielis Homs en NN NN uit ongeveer 1556 geboren te Weert. De zoon van Godefridus, Joannes Homs huwde Maria NN (van Greuterberg) en hun kind is Godefridus Homs die huwde met Maria van Poll. Godefridus Homs en Maria van Poll krijgen in Montfort twee kinderen: Petrus Homs van 27-02-1659, met de getuigen Theodorus Severen en Maria Lamberti, en Joannes Homs van 24-06-1669 met de getuigen Jacobus Maiole en Josine Cruijsbergen. De zoon Petrus Homs huwt Maria Houben en zij hadden vier kinderen Cristina Homs 1693, Catharina 1695, Antonius 1701 en Wilhelmus Homs van 1705. Een oude Joannes Homs is gestorven op 19-10-1633 in Montfort.
Margaritha van Pol
De naam Margaritha van Pol duikt op in 1638 bij de geboorte van Sibilla Keijser van 27-11-1638, dochter van Joannes Keijser en Nicola NN, als getuige naast Petrus op den Graeff. Tevens getuigt zij bij de geboorte van Godefridus op den Graef, 18-05-1642 zoon van Henricus op den Graef en Elisabetha NN tezamen met Paulus Dorpmans de echtgenoot van Mechtildis van Pol.
Bij de geboorte van Maria op den Graef 07-09-1645, dochter van Henricus op den Graef en Catharina van Pol, getuigt zij opnieuw ditmaal samen met Arnoldus op den Graeff. Catharina van Pol is een dochter van Wilhelmus van Pol en Maria Mans.
Een Margaritha getuigt op in 1629 als Petrus Nevel wordt geboren op 21-09-1629 als zoon van Petrus Nevel en Maria Nevel?, en de getuigen Laurenthius Gerrims/Germis en Margaritha van Pol. Ik kan Margaritha niet plaatsen omdat ik niet weet wiens dochter zij is. Mogelijk is Margarita van Pol een van Pol van vóór 1600?.
Wilhelma/Wilhelmina van Pol
Wilhelma van Pol is volgens ‘Bongers” een dochter van Winandus2 van Pol en Petronella Cuijpers. In andere bronnen wordt een andere Wilhelma, dochter van Theodorus Pols/van Pol genoemd, die rond 1590 was gehuwd met Catharina Lambreghts. Deze Theodorus /Derick Theodori van Poll was schepen en boer op ingen Ouwen. Wilhelma theodory huwde met Wilhelmus van Ophoven alias ‘’Onder de Wijen/Wijmans” op 20-02-1618 met de getuigen Arnoldus Timmermans en Wilhelmus Pols/van Pol en Wilhelmus van Lierop. Hof onder de Wijen is identiek met Wijershof of Vurenhof in het huidige Posterholt, de huidige boerderij van de familie Roubroeks. Bij leengoederen besteden we nog extra aandacht aan Vurenhof/Wijerhof. Wilhelmus van Ophoven wordt schepen en burgemeester genoemd in de bron “Geelen”. Wilhelma van Pol overlijdt op 28-10-1678 en als zij van 1590 is, is zij 88 jaar geworden.
In de Klapper doopboek Montfort vinden we de kinderen: Catharina Wijmans/van Ophoven, Theodorus1 1621, Joanna van Ophoven 17-09-1623, Petrus 19-02-1626, Renerus en Rutgerus van 25-11-1628, Theodorus 2 uit 1640, en Joannes van Ophoven van 17-02-1641. Het is onduidelijk of Theodora van Ophoven, die overlijdt op 24-05-1695 ook een dochter was. Petrus overlijdt op 19 jarige leeftijd, en Renerus overlijdt op 20-09-1634 evenals Rutgerus op 07-09-1634, beiden 5 maanden oud. Theodorus van Ophoven uit 1640 overlijdt op 09-01-1695 op 54-55 jarige leeftijd. Hij huwde op 36 jarige leeftijd met Anna Laumen in Montfort en hij wordt schepen en armenmeester van het Ambt Montfort genoemd: collector vectigalium.
Intermezzo
In de genealogie van Ophoven Montfort leren we dat Wilhelmus van Ophoven/Ophoofen/Weijers en Wilhelma/Wilhelmina Pols/van Poll in acht generaties de voorouders zijn van de ontginner Dominicus van Ophoven uit Montfort, via hun zoon Theodorus van Ophoven en zijn echtgenote Anna Laumen.
Uit; De van Ophovens en Jaegers als ontginners, Sjang Hoeymakers, Elsendorp 1984.
Later is in klapper ook nog een Wilhelmina van Pol gevonden, die samen met Anna een tweeling dochter van 18-03-1631 was van Petrus/Peijus van Pol en Mechtildis NN, (Joachims) en die stierf op 30-03-1631. Op 04-02-1642 getuigt Wilhelma van Pol met Petrus Coelhaas bij de geboorte van Catharina van Kempen, dochter van Joannes van Kempen en Catharina NN. Deze Wilhelma van Pol kan de Wilhelma op oudere leeftijd zijn.
Milla ‘van Pol’, Mil, Camilia, Amilia, Aemalia en Emilia
Bij de geboorte van Arnoldus op den Graeff 30-03-1622, zoon van Petrus op den Graeff en Catharina NN, getuigen Milla van Pol en Joannes van Pol. Joannes is een zoon van Wilhelmus van Pol resp. Winandus of Petrus van Pol. Bij de geboorte van Adam Lambrechts in 1629 (zie volgende alinea) getuigen Joannes Leijendeckers en Aemilia van Pol. Op 14-10-1629 wordt Gertrudis van Pol geboren als dochter van Wilhelmus van Pol en Maria Mans. Bij de geboorte getuigen Wilhelmus van Ophoven en Aemilia van Pol.
Aemilia van Pol kan ik nog niet thuisbrengen. Een Amalia van Poll vinden we niet in het begraafboek van Montfort. Er is wel een Amalia/Camilla/Milla van Pol- NN, gehuwd met Theodorus van Pol op den Voorhof/Bight. We gaan ervan uit dat al deze Milla's de vrouw van Theodorus van Poll op de Voorhof zijn. Haar meisjesnaam was mogelijk Amilia/Camilla Cremers of opden Graaff.
Catharina van Pol en Petronella van Pol
Catharina van Pol van 1595, dochter van Peter van Pol en Margartha Helwegen, is de moeder van Elisabeth Lambrechts 17-01-1621, en Anna Lambrechts 10-09-1623, resp. van Arnoldus1 Lambrechts 05-03-1625, en Mathias Lambrechts 02-05-1627 en van Adam Lambrechts 22-04-1629 en Arnoldus2 Lambrechts 21-09-1631. Haar echtgenoot is Gerardus Lambrechts, die ze huwde in 25-11-1615, met als getuigen Theodorus van Poll en Johannes Meuleners. Catharina van Pol, e.v. Gerardus Lambrechts overlijdt op 06-10-1629.
De doopgetuigen zijn bij Anna: Theodorus van Pol, gehuwd met Catharina Lambrechts en Odilia Lambrechts resp. bij Arnoldus1, Wilhelmus Homs en Catharina van Pol ( Welke?) en bij Mathias, Lambertus Cuijpers en Anna van Pol. Anna is uit 1600 en is een nicht van Catharina van Pol. De ouders van Anna van Pol zijn Theodorus van Pol en Catharina Lambrechts, die huwen rond 1590. Bij de geboorte van Adam Lambrechts in 1629 getuigen Joannes Leijendeckers en Aemilia van Pol. Catharina NN, gehuwd met Theodorus van Pol alias Bongers overlijdt op 26-11-1623. Theodorus is de zoon van Winandus 2 van Poll, en hij huwde Catharina NN in 1610 in Sint Odiliënberg.
Op 29-04-1618 getuigt Trinke van Pol en Rutgerus Biessen bij de geboorte van Anna Heuts, dochter van Joannes Heuts en Maria NN. Trinke moet minstens 20 jaar oud zijn en moet dan geboren zijn voor 1595. In de originele latijnse tekst staat dat Rutgerus van Biessen uit Linne komt en dat Trinke, filia Petri van Poll is. (en dus Catharina van Peter van Poll van van Ingen Lyllaert is). Catharina van Pol getuigt op 12-02-1626 met Petrus van Lierop bij de geboorte van Theodorus Homs, zoon van Joannes Homs en Maria NN (van Pol). Mogelijk zijn Catharina en Maria van Pol zussen.
Een jongere Catharina van Pol wordt op 05-12-1621 geboren als dochter van Wilhelmus van Pol en Maria NN (Maria Sophia Mans filia Aegidea originele akte) met de getuigen Lambertus Mapus/ Maxus en Petronella (Lijsten) van Pol. Maria NN is Maria Mans de eerste echtgenote van Wilhelmus van Pol. Petronella van Pol alias Lijsten moet bij de getuigenis minstens 20 jaar zijn en mogelijk ouder. In de genealogie ‘Bongers’ van de familie van Pol kennen we alleen een Petronella van Pol, die geboren wordt op 11-02-1618 als dochter van Theodorus van Pol en Catharina Lambrechts, maar zij kan nog niet getuigen. De alias Lijsten komt vaker voor bij de familie van Pol. Lijsten duidt op Leijsten/Leithens/Leitgens, de achternaam van de echtgenote Theodorus van Poll. Uit het originele begraafboek blijkt dat Petronella Leijsten op 10-08-1634 overlijdt als weduwe van Theodorus van Pol.
Catharina van Pol en opten Graaff/opden Graaf/Graven
Dochter Catharina van Poll van Wilhelmus van Poll en Maria Sophia Mans huwt op 25-10-1644 in Montfort met Henricus opden Graaf en zij krijgen in Montfort twee kinderen Maria van 07-09-1645 met de getuigen Arnold opden Graaf en Margarita van Poll, en Nicola van 10-09-1649 met de getuigen Willem van Ophoven en Maria Mans. Dochter Nocola krijgt op 17-05-1787 een dochter Catharina opden Graaff met de getuigen Petronella opden Graaf en Johannes Beckers en de vader is volgens het originele Latijnse boek Hendericus Gerken. Nicola opden Graaff huwde op 14-01-1671 met Joannes Vogels met de getuigen Aegidius van Pol en Lambertus Beckers. Dat lijkt merkwaardig. Ra Ra hoe zit dat? Op 06-12-1626 wordt Sebastianus Maessen geboren en de getuigen zijn Henricus Struis en Catharina van Pol alias Bongers. Deze Catharina zou een dochter zijn van Wilhelmus van Pol en Elisabeth Bongerts. Ze staat niet in de genealogie van Pol Bongers als dochter van Wilhelmus genoemd. Het huwelijk van Wilhelmus en Elisabeth is van rond 1580 en als eerste kind is Auwt/Andrea genoemd rond 1590. Daar passen meerdere kinderen tussen. Rond 1620-1625 getuigt in Montfort ook een Catharina van pol filia Petri van Pol. die is een dochter van Peter van Pol van ingen Lyllaert is, en dus is Catharina dezelfde als Trinken Petri van Poll.
Anna van Pol, een jongere van Pol
Anna van Pol, gehuwd met Cristianus Hermans/Hermens, sterft op 26-05-1743. Cristianus Hermens is een zoon van Vincentius Hermens en MariaTimmermans, die een zestal kinderen kregen. Anna van Pol is mogelijk dochter Anna Margarita van 07-09-1716 van Petrus van Pol ( onze stamreeks van Pol) en Joanna Leijendeckers?. Een jongere Anna van Pol huwt op 03-06-1696 in Montfort met Petrus Vogels met de getuigen Cristianus van Pol en Hendricus Timmermans. Hun kinderen zijn: Margaritha of Joanna 20-12-1696, Cornelia1 1701, Cornelia2 1714 en Cornelia 3 11-07-1716, Margaritha 10-03-1698, Joannes 26-02-1704 met Winandus van Pol als getuige, Wilhelmus Vogels van 25-12-1706, en Petronilla Vogels van 21-09-1709. Het is niet duidelijk of Mechtildis Vogels en Helena Vogels ook behoren tot hun kinderen. De oudste Anna van Poll is geboren op 18-03-1631 als dochter van Peeterus van poll en Magthildus Joachims. Zij huwt als Joanna in 1650 Petrus Vercoulen en na zijn overlijden huwt Anna met Antonius van Montfort in Montfort in 1669.
Agnes van Pol
Agnes van Poll, dochter van Winandus van Poll en Helena op den Graeff, die huwden op 09-06-1675, sterft op 04-07-1686. Agnes van Poll komt niet voor in de genealogie “Bongers’. Volgens de genealogie van Pol Bongers is er wel een Anna/Anita van Poll, geboren op 21-09-1683, die sterft op 07-07-1686. De klapper begraafboek Montfort kent geen Anna/Anita van Poll, die op 07-07-1686 overlijdt. In het gezin van Winandus en Helena komen de volgende kinderen voor naar ‘Bongers’: Margaritha1 1675 die voor 1680 overlijdt, Margaritha2 van 1680, Agnes van?, Anita/Anna van 1683, en Arnoldus van Poll uit 1687. Winandus van Pol is een broer van Joannes Winandus van Pol, en ze zijn zonen van Joannes van Pol en Margaretha Maxis/Maxus. We sluiten niet uit dat Agnes toch dezelfde dochter is als Anna/Anita, maar dan is de overlijdensdatum 07-07-1683 verkeerd is genoteerd.
Maria van Pol
Het echtpaar Wilhelmus Maessen en Lucia Spanderbock krijgt tussen 1620 en 1634 een zevental kinderen: Gudula 1 en 2, de naam van Lucia’s oma Spanderbock, Thomas, Mathias, Sebastianus de naam van Lucia’s opa Spanderbock, Petronella en Petrus Spanderbock en bij vier van de zeven getuigen van Pol’s: Maria Pols/van Pol, Theodorus van Pol en Joannes van Pol, en Catharina van Pol Bongers. Maria van Pol getuigt ook op 25-11-1628 bij de geboorte van Renerus van Ophoven zoon van Wilhelmus van Ophoven en van Wilhelma van Pol. De getuigen zijn Theodorus Schreurs en Maria van Pol. Er is (nog) geen dochter Maria van Winandus gevonden, tenzij het Mericken van Poll is van Jacobus Raetzen, die overlijdt 25-11-1632. Uit de genealogie van Pol 'Bongers' kennen we Maria van Poll van rond 1608 als dochter van Lambertus van Poll en Anna Maxus, die in 1633 overlijdt. Lambertus van Pol en Anna Maxus hebben verder de kinderen Catharina ( of is zij van Petri van Poll?) , Leonardus en Mechtildis gekregen volgens genealogie van pol 'Bongers'. Cornelis overleed?, en Mechtildis van Pol trouwde met Paul Dorpmans en later met Mathias Frencken.
Maria Pols/van Pol getuigt ook in 1630 bij de geboorte van Petronella Maessen 27-01-1630, dochter van Wilhelmus Maessen en Lucia Spanderbock, tezamen met Joannes Wolters. Maria van Pol getuigt tevens op 06-03-1633 bij de geboorte van Elisabeth van Pol, dochter van Joannes van Pol en Margaritha Maxus, en er getuigen Maria van Pol (zus/nicht?) en Theodorus van Pol, broer van Joannes. Maria van Pol (1608, dochter van Lambertus van Pol en Anna Maxus), huwde op 26-01-1633 met Leonardus van Lerop/ van Lierop. Op 03-11-1645 wordt Nicolaus van Lerop geboren, zoon van Leonardus van Lerop en Maria van Pol. Maria van Pol stierf op 04-11-1633 op 25-jarige leeftijd kort na het overlijden van haar pas geboren kind.
Leonardus van Lierop huwde in het volgende jaar op 04-03-1634 met Elisabeth Winrijcx. Hij werd pachter van een van de twee nieuwe ontginningsboerderijen in het Roozendael. Leonardus en Elisabeth krijgen een reeks kinderen waarvan er een aantal overlijden. Gevonden zijn: Nicolaus van Lierop 1637, Maria1 1639, Mechtildis 1642, Winandus 1645, Jobus/Jacobus 1649, Henricus1 1641 en Henricus2 1651, Elisabeth 1656, en Maria2 van Lierop uit 1659. Bij de geboorte van enkele kinderen getuigen Peter Boshuizen en Catharina Hövelmans, de nieuwe rentmeester van het Ambt Montfort en zijn vrouw neem ik aan).
Maria van Pol, gehuwd met Leonardus van Lierop, overlijdt op 04-11-1633 op 25 jarige leeftijd, en zij is volgens het begraafboek een dochter van Theodorus van Pol. Dit is in tegenspraak met de genealogie van Pol 'Bongers' die aangeeft dat Maria een dochter is van Lambertus van Pol en (Anna) NN Maxus.Volgens Wim Bongers staat in het originele begraafboek dat op 17-11-1632 een Maria Pols overlijdt. Zij is niet de dochter van Wilhelmus van Pol en Sophia Maria Mans, die op 24-02-1633, 7 maanden oud overlijdt. Volgens Wim Bongers meldt het originele doodboek van de parochie Montfort tijdens de Pest dat Elisabeth van Pol en Maria van Poll beide op 25-11-1632 overlijden en dat zij zussen zijn.
Kritiek
Volgens Wim Bongers is Maria van Pol, die op 25-11-1632 sterft, een zus van Elisabeth van Pol, gehuwd met Jacobus Arets. Maria van Pol. e.v. Jacobus Raetzen, sterft op 25-11-1632 en het zou dan dezelfde Maria van Pol zijn. Maria NN ( van Pol), krijgt op 08-10-1617 een kindje dochter NN Raetzen, met Jacobus Raetzen. Het kindje is dus dood bij de geboorte maar Maria moet van vóór 1600 zijn anders ben je niet getrouwd. Op 22-09-1634 volgt nog een dood geboren dochter NN Raetzen van Maria van Poll en Jacobus Raetzen, en op 20-11-1633 overlijdt hun zoon Henricus Raetzen.
Bij geboorten staat bij 13-12-1615 dat Henricus1 Raetzen wordt geboren, zoon van Jacobus Raetzen en Maria Pols/van Pol met vier getuigen Arnoldus Timmermans, Henricus Timmermans, Wilhelma Pols/van Pol en Petra Lijsten van Pol ( Theodorus van Pol gehuwd met Lijsten).Uit later onderzoek in het Latijnse doopboek en begraafboek blijkt dat er 2 Henricus Raetzen zijn geboren maar de oudste overlijdt.
- Op 15-11-1620 wordt Henricus2 Raetzen, van Jacobus Raetzen en Maria van Poll, geboren met de getuigen Theodorus Curvers en Maria Mans. In het begraafboek is Henricus2 Raetzen vermeld overleden op 20-11-1633 in Montfort.
- Op 08-09-1624 wordt Maria Raetzen geboren met de getuigen Hermannus Broecksittart en Maria Raetzen.
- Op 28-10-1629 wordt Lucia Raetzen, van Jacobus Raetzen en Maria van Poll, geboren en de getuigen zijn Gerardus Cuijpers, Helwigis van de Camp en Maria Pollarts.
In het begraafboek is vermeld dochter NN van Maria en Jacobus Raetzen, die overlijdt op 08-10-1617, en een dochter NN, die op 22-09-1634 overlijdt. Mogelijk is Theodorus Raetzen ook een zoon van Maria en Jacob. In de klapper van het begraafboek staat Theodorus Raetzen, NN, 21-11-1633. In het geboorteboek is gevonden: Theodorus Ratzen, xx-xx-1616, zoon van Jacobus Ratzen en Meike Pauli (Maria van Poll), met de getuigen Andreas Cuypers en Joanna ‘onder de Wijen’ een alias van van Ophoven. Meike/Mericken voor Maria van Poll kan kloppen. Pauli voor Poulsen en soms van Poll komt meer voor in Montfort. Pauli voor van Poll is een nieuwe 'Latijnse 'variant' van een beginnend kapelaan/pastoor/ schrijver?.
{Zie het proces van Willem van Poll en Jan van Poll tegen de weduwe van Jacob Raetsen 1659-1660, Schepenbank Roermond in hoger beroep in Hoofdstuk 7.}
Het ziet ernaar uit dat de oudere Maria van Pol rond 1590 geboren is. Maria Raetzen-van Poll sterft op 25-11-1632 in Montfort, en Jacobus Raetzen overlijdt op 14-01-1657. Maria van Poll is waarschijnlijk Jacob Raetzen/Mericken van Poll, van de zaak voor de schepenbank Montfort tegen Wyncken van Pol. Jacob Raetzen hertrouwde in Montfort met Lysken/Elisabeth van Beek en zij kregen een dochter. Op 24-02-1633 overlijdt een Maria van Pol, die slechts één jaar oud was. Deze Maria van Pol was de dochter van Wilhelmus van Pol en Maria Sophia Mans.
- Op 17-11-1632 vond ik nog een overleden Maria Pols/van Pol en als familierelatie wordt NN gemeld. Deze Maria was gezien de manier van noteren volwassen. Mogelijk is Maria een oudere van Pol. Zij wordt ook genoemd door Wim Bongers maar het originele begraafboek voegt niets toe.
- Op 11-10-1634 sterft NN van Poll, kind van Wilhelmus van Poll en NN NN (Sophia Maria Mans neem ik aan).
- Op 18-01-1645 getuigt een Maria van Pol met Joannes Swarten bij de geboorte van Maria van Kempen, de dochter van Joannes Kempen en Catharina NN. Dit kan Maria van Pol van ongeveer 1608 zijn, de dochter van Lambertus van Pol en NN Maxus.(NN zal Anna Maxus zijn volgens Begraafboek).
- Op 27-02-1659 wordt Peter Homs geboren, zoon van Godefrides Homs en Maria van Pol, met de getuigen Theodorus Severen ( gehuwd met Elisabeth van Pol uit 1610) en Maria Lamberti/ Lamberts/Lambreghts. Een oudere Maria NN, gehuwd met een oudere Godefridus Homs is overleden op 11-02-1629. Het jaar 1629 is nogmaals gecontroleerd omdat een vergissing werd vermoed.
Almetha en Alverta/Auwt, Alberta en Aluetta van Pol
Op 02-05-1621 wordt Alverta van Pol geboren als dochter van Theodorus van Pol en Catharina NN uit Sint Odilienberg, met de getuigen Goudappels Gertrudis, Stochans Maria en Willems Lambertus.
- Op 17-12-1626 wordt Alberta van Pol geboren, dochter van Theodorus van Pol en Aemilia NN met de getuigen Gerardus Lambrechts en Isabella Cromboom.
- Op 19-12-1632 wordt Henricus van Pol geboren, zoon van Petrus van Pol en Mechtildis Joachims. De getuigen zijn Franciscus Lamberti en en Almetha van Pol. Omdat Almetha volwassen moet zijn om te getuigen, is zij van voor 1610.
We kennen alleen een Auwt van Pol, dochter van Wilhelmus van Pol en NN ( Elisabeth) Bongers, die ook Andrea wordt genoemd. Auwt van Pol huwde in 1616 Aegidius Mans. De kinderen zijn Petrus Mans van 10-12-1617 en Joanna Mans van 14-09-1619 en bij beide kinderen getuigt Theodorus van Pol, naar ik aanneem de broer van Auwt. Theodorus en Auwt zijn kinderen van Pol van Wilhelmus van Pol en Elisabeth ‘Bongers’.
Verder kennen we een Alverta van Pol uit 1595, dochter van Theodorus van Pol en Catharina Lambreghts, die Joannes Leijendeckers huwde in 1622. Op 25-06-1625 overlijdt Aluetta van Pol, die waarschijnlijk Alverta van Pol is. Volgens de genealogie ‘Bongers’ huwde deze Joannes Leijendeckers in een tweede huwelijk tevens de jongere zus van Alverta, Anna van Pol in 1628. In het Begraafboek vinden we op 19-09-1634 Anna van Pol Bongers, dochter van Henricus van Pol en NN,NN, wat Anna Vogels moet zijn.
Volgens de genealogie ‘Bongers’ is Aegidius Mans op 26-01-1616 gehuwd met Auwt/Andrea van Pol, dochter van Wilhelmus van Pol en Elisabeth Bongers, en was dit dus het 2e huwelijk van Aegidius Mans. In het huwelijksregister van Montfort vinden we op 26-01-1616 het huwelijk van Aegidius Mans met NN Apoll (Auwt van Pol) met de getuigen Hubertus Pollaerts en Theodorus Apoll. Apoll is in mijn interpretatie van Pol. In het doopboek vinden we de twee kinderen van Auwt en Aegidius: Petrus Mans van 10-12-1617 met de getuigen Theodorus van Pol en Elisabeth Preisten, en Joanne Mans van 14-09-1619 met de getuigen Theodorus van Pol en Theodorus van Pol, en Ida Criepers.
Aluetta van Pol komt alleen voor in het Begraafboek op 25-06-1627 en we weten verder niets over haar omdat achter haar naam alleen maar NN NN staat. De naam Aluette komen we alleen nog tegen bij Aluetta NN, echtgenote van Andreas Voeren, die overlijdt op 14-03-1631 en bij Aluetta NN, die overlijdt op 25-04-1623 zonder nadere informatie.
Deze manier van opschrijven was de gewoonte bij volwassenen. Op 10-03-1634 overlijdt Agatha van Pol, dochter van Theodorus van Pol en NN NN. Evenals bij Aluetta weten we verder niets over deze van Pol. Volgens Wim Bongers staat in het originele begraafboek dat Alverta/Alberta van Pol, dochter van Theodorus van Pol alias Cremers en Aemilia NN, op 10 maart 1634 overlijdt, 7 jaar en ca 3 maanden oud.
Johanna van Pol
Joanna van Pol, dochter van Didericus(Derick/Durick) van Poll en NN NN overlijdt op 23-09-1634. Mogelijk is deze Diderick van Pol de halfman Theodorus van Clein Ouwen. In het originele begraafboek vindt Wim Bongers: Diederic van Pol leenman wonende op Cleijn Ouwen. Derick/ Durick is een Theodorus van Poll. Van deze Diederic op Cleyn Ouwen en we verder niets over zijn kinderen en over zijn partner via de DTB-klappers van Montfort. Wie is deze Diderick van Poll en wie zijn zijn ouders?. Komt hij uit Montfort of uit Linne?. Een Dirk van Pol overlijdt in Montfort in 1703 en hij was woonde en werkte zijn hele leven als meesterknecht opgen Ouwen.
In het begraafboek is op 05-08-1664 Johanna van Pol gevonden, die was gehuwd met Theodorus Dubois. Als zij in het kinderbed is overleden, dan zal ze geboren zijn tussen 1620 en 1640. Als zij overleden is van ouderdom, dan is zij geboren 1590-1600. Wie de ouders van Johanna van Pol zijn, is onbekend en zij komt niet voor in de genealogie Bongers. In Montfort woonden later tussen 1650 en 1750 meerdere Dubois onder andere een Bernardus Dubois, die gehuwd was met Barbara d’Argent. Barbara overlijdt op 21-02-1724. Op 22-03-1717 was overleden Cristina Homs, echtgenote van Bernardus Dubois. Dubois wordt ook genoteerd als Duboijs/Debois en Dubrois.
In de genealogie ‘Bongers’ vinden we een Joanna van Pol/Pols van rond 1593, dochter van Winandus2 van Pol, die huwde met Theodorus Beckers op 15-10-1619. Een Theodorus Beckers overlijdt op 03-03-1647 met als bijzondere informatie NN. De volgende Theodorus Beckers die overlijdt is op ??-02-1697, maar dan zou Theodorus meer dan honderd jaar zijn geworden. Als Theodorus op 03-03-1647 overlijdt, kan zij opnieuw zijn gehuwd en nu met Wilhelmus Dubois.
Justina van Pol
Op 21-02-1623 getuigt Justina van Pol met Henricus Canters bij de geboorte van Theodorus van Pol, een zoon van Henricus van Pol en Anna Vogels. Als Justina getuigt dan zal ze minstens 20-30 jaar oud zijn of mogelijk ouder. Ze is dan geboren vóór 1600. Omdat we Justina niet kennen als dochter van Winandus, Wilhelmus, Jan of Theodorus, 'moet' zij een dochter zijn van een andere van Pol uit Montfort of Linne. De naam Justina is verder alleen gevonden bij Justina NN, die huwde met Cornelis van Poll uit 1590 in ‘plaats onbekend’. Ik vermoed Linne waar later Cornelis als voornaam nog voorkomt bij van Poll's.
Henrica van Pol
Behalve Henrica van Pol dochter van Henricus van Pol en Anna Vogels van 22-05-1628, is Henrica van Pol gevonden, dochter van Theodorus van Pol en Catharina NN, sterft op 03-02-1631. Haar geboortedatum weet ik nog niet maar zij kan de oudste uit het gezin zijn ouder dan Elisabeth uit 1610 en dan ben je nog net niet opgenomen in het doopboek. Zij kan aan de reeks kinderen van het echtpaar worden toegevoegd.
Cristianus van Poll
Op 06-10-1634 overlijdt Cristianus van Pol zonder nadere informatie over zijn familierelatie, gedurende de pest epedemie. Wim Bongers vindt in het originele begraafboek: zoon van Theodorus van Pol. Hij was geboren op 08-11-1618 als kind van Theodorus van Pol en Aemilia NN ongeveer 16 jaar oud.
Joannes van Pol en Peter van Pol
De verschillende Joannes van Pol en Peter van Pol’s kan ik terugvinden tussen 1530 en 1720. De oudste Joannes geboren rond 1570 is een zoon van Peter van Pol, die stamt uit ongeveer 1530 maar wie Peter’s vader is blijft onbekend. Mogelijk is Peter een broer van Winandus1 van Pol. De echtgenote van Peter van Pol sr is Margarita NN (Helwegen, Helwichen). Het is onduidelijk waar Joannes van Pol uit 1570 is gebleven. Zeker is dat Peter van Pol de heurder van de hof ingen Lyllaer in het Linnerveld in Linne is , die later overging op de heurder Derick van Pol en Weijncken van Poll, zijn zoons. Het ziet ernaar uit dat Joannes een broer van Derick van Pol is. Mogelijk is Joannes dezelfde als Jan van Pol van de schatheffing in Montfort in 1595? en de Jan van Pol uit Montfort van het leengoed in Linne in de Linnerweerd uit 1610-1620. Zie verder de rechtzaken schepenbank Montfort, Linne en Roermond.
Een jongere Joannes wordt geboren rond 1600 als zoon van Winandus van Pol en Petronella Cuijpers. Deze Joannes/Jan huwt op 17-02-1632 Margaritha Maxus. Margareta sterft als. e.v. Johannes van Pol op 13-09-1666 volgens het Begraafboek.In het originele trouwboek van Montfort schrijft de pastoor in de Latijnse tekst Joos van Pol en Margarita Maxus. Op 10-04-1625 getuigt Joannes van Pol met Lambertus Cuijpers en Anthonius Mans en Henricus Cuijpers, bij het huwelijk van Agnes Raetzen en Gerardus Cuijpers. Jacobus Raetzen junior was gehuwd met Maria van Pol, die op 25-11-1632 overlijdt. Rond 1600 wordt ook Joannes, zoon van Wilhelmus van Pol en NN (Elisabeth) Bongerts geboren. Het is mij onduidelijk waar de Joannes uit 1600, zoon van Wilhelmus van Pol, is gebleven. Een Joannes van Pol, zoon van Theodorus van Pol en NN NN, sterft op 25-09-1634.
De oudste Peter van Pol stamt uit 1535 en hij huwde Margarita NN (Helwegen) in 1565 en we kennen na heel veel zoekwerk in allerlei bronnen de kinderen: Joannes uit 1570 en een Wilhelma, en Petrus van Pol en Derick van Pol en zoals uit de leenakte ingen Lyllaert blijkt Heintcken/ Wijncken van Pol, en verder Hubertus van Poll, Trinke van Poll , zoals blijkt uit de Latijnse teksten van de originele DTB-boeken van Montfort en mogelijk ook Lysken van Poll (hypothese). Op 28-10-1621 huwt Henricus van Pol alias Bongers met Anna Vogels en de getuigen zijn Petrus van Pol en Joannes Nijssen. Henricus is een zoon van Wilhelmus van Pol en Elisabeth Bongerts en zij hebben ook een zoon Peter. De getuige bij het huwelijk is waarschijnlijk deze broer Peter van Pol. In het begraafboek is nog gevonden Joannes van Pol, zoon van Theodorus van Pol en NN NN, overleden bij de geboorte op 25-09-1634. Wim Bongers geeft aan dat volgens het originele begraafboek de overlijdensdatum 23-09-1634 is, en dat de alias van deze Theodorus van Pol Cremer of Cremers is.
Margaretha/Margarita van Pol
- Op 27-11-1638 getuigt Margarita van Pol met Petrus op den Graeff bij de geboorte van Sybilla Keijser, dochter van Joannes Keijser en Nicola NN.
- Op 26-07-1643 overlijdt Margaretha van Pol, echtgenote van Gasparus, Casper Mans. Dit is de oudste Margaretha van Pol, die we kennen in Montfort, in de familie van Pol/Poll.
Er is ook een Margarita van Pol geboren op 20-09-1634 dochter van Peter van Pol en Magthildis Joachims, en zij overlijdt op de dag van de geboorte evenals haar tweelingbroer Joannes van Pol. Een andere Margaretha van Pol huwt in Montfort met Joannes Paulsen op 27-04-1670. Zij kreeg vooraf een dochter in Sint Odilienberg, naar ik aanneem een voorkind met Joannes Paulsen. Vermoedelijk is zij geboren gedurende de Pestperiode 1634-1636 in Montfort en weten we nog niet wie de ouders zijn: Joannes van Poll en Margaratha Maxus resp. Petrus van Poll en Magthildus Joachims of XX van Pol en NN?. Overigens zijn er meerdere van Pol/Poll's in Montfort die in de periodes van Pest zonder administratie zijn geboren, gehuwd zijn of zijn overleden.
Elisabeth van Pol
Elisabeth van Pol van ongeveer 1600 was een dochter van Theodorus van Pol en Catharina Lambreghts evenals de kinderen Alverta, Anna, Mechtildis en Lydwina. Jacobus Arets huwde op 22-10-1624. Elisabeth huwde met Jacobus Aredts op 22-10-1624. Zij overlijdt al op 25-11-1632. In het begraafboek sterft een Arnoldus Aredts op 11-11-1632 en hij was gehuwd met Elisabeth van Pol. Mogelijk zijn ze slachtoffer van de pest. Op 27-12-1633 overlijdt Elisabeth van Pol, echtgenote van Theodorus Severijns. Een jongere Elisabeth van Pol geboren op 06-03-1633 en dochter van Joannes van Pol (van Winandus) en Margarita Maxus huwde op 12-02-1665 met Henricus Daemen. Van dit echtpaar vinden we in Montfort drie kinderen: Margarita Daemen 26-12-1666, Petrus Daemen 06-03-1670, en Mechtildis Daemen van 25-10-1676. Elisabeth van Pol, echtgenote van NN NN sterft op 11-07-1728, en mogelijk is zij geboren op 05-02-1678 als dochter van Theodorus van Pol en Catharina NN.
Sophia van Pol
De getuige Sophia van Pol blijkt de echtgenote van Aegidius Daemen, die huwen op 05-05-1667 in Echt, met de getuigen Joannes Cremers en S. Golsteijn.
Winandus en Wilhelmus van PoI en andere oude stamvaders
In de Klapper overlijden wordt vermeld dat Wilhelmus van Pol op 02-12-1622 overlijdt. Later heb ik het overlijden van Elisabeth NN gevonden weduwe van Wilhelmus van Pol gevonden op 14-12-1631. De achternaam van zijn vrouw wordt niet genoemd maar dat moet Elisabeth Bongerts zijn. Het overlijden van Willem van Pol, de oude, die nog wordt aangeslagen bij de beestenschat van vlek Montfort in 1595 is na veel zoekwerk gevonden in het Begraafboek van Montfort als Obijt Wilhem van Pol alias van Dielgart. Het overlijden van Winandus2 van Pol geboren *ongeveer 1570 en Lambertus van Pol geboren *ongeveer 1560 en Peter van Pol geboren *ongeveer 1535 en Joannes van Pol geboren * 1670 kan ik niet vinden maar die kunnen schuil gaan onder de vele NN vermeldingen van een van Pol of stammen uit de periode dat niets is geadministreerd vóór 1615. Bij het nakijken van de originele DTB-boeken lezen we in Latijn op 2 mei 1621, baptistani, Alardus filius Joannes van Straelen'en zijn vrouw Catharina, getuigt Winandus van Pol, minor filius Petri van Pol, p.m. en Anna Camp.
Conclusie
Winandus van Pol de jongere getuigt vaker in Montfort in die tijd en hij is dus een zoon van Peter van Pol, die inmiddels is overleden. Derick van Poll en Winandus van Poll e.a. heurden ingen Lyllaert vanaf 1617 en voorheen deed hun vader dat. Die is inmiddels overleden vandaar p.m.
Jacobus van Pol
Jacobus van Pol van 28-06-1726 is de zoon van Petrus van Pol en Joanna van Neer en hij sterft op 25-05-1728 aan dyssentrie. Een Jacobus van Pol, NN NN, overlijdt op 19-03-1634. Er zijn nog een Jacobus van Pol in het begraafboek: Jacobus van Pol sterft op 25-09-1728 zonder nadere informatie. Een andere Jacobus van Pol sterft op 21-04-1720 maar die was gehuwd met Helena Leijendeckers, zijn derde echtgenote.
Volgens genealogie van Pol ‘Bongers’ huwde Jacobus van Pol met Maria Martens (Marcus/Maxus) in 1658 en in 1687 met Cristina van Pol, vermoedelijk uit Linne, die al op 30 juli 1703 overlijdt, en die een dochter Maria van Pol krijgt op op 18-09-1688 maar zij wordt slechts 2 maanden oud. Haar tweede kind is Petrus van Pol van 31-01-1690, die later huwt met Margaretha Vogels in 1717 (kinderen onbekend) en in 1722 met Johann van Neer met twee kinderen Christina van 1723, die in 1727 overlijdt, en Jacobus die in 1728 aan 'dyssetiria' overlijdt. Cristina van Pol echtgenote van Jacob van Pol, overlijdt op 30-07-1703. In 1705 huwt Jacob van Pol met Helena Leijendeckers. Volgens het originele doodboek van Montfort overlijdt op 17 january 1686, Johannes van Pol, zeven dagen oud, filius Jacobi van Pol, en dan op 25 january 1686 obijt Matria Maxus/Marcus uxor Jacobi van Pol. Ze overleed dus 8 dagen na haar overleden zoontje, haar eerste kind, dat maar zeven dagen oud werd.
Jacobus van Pol wordt vaker met zijn broer genoemd Peter van Pol als eigenaar van gronden uit en nabij het voormalige leengoed ingen Lyllaert, na de ophefing van het leengoed in het Linnerveld. Jacobus had behalve zijn broer Peter ook een zus Anna, die Petrus Vogels huwt, en een broer Henricus van Pol, die in Montfort op 42 jarige leeftijd ? overlijdt, 'op dormire in domino'. Broer Petrus van Pol huwt mogelijk in Echt en van broer Joannes van Pol is er geen nadere informatie bekend. Leonardus van Pol, Elisabeth van Pol en Cristianus van Pol behoren ook tot het gezin van Jacob van Pol. Hun ouders zijn Theodorus van Pol en Catharina NN die rond 1655 zijn gehuwd. Theodorus van Pol is een zoon van Henricus van Pol alias Bongers en Anna Vogels. Henricus was een zoon van Wilhelmus van Pol.
Henricus van Pol
Op 12-05-1619 getuigt Henricus van Pol samen met Nicolaus Leonardi bij het huwelijk van Gertrudis Claessen en Wilhelmus van de Kinck. Op 28-10-1621 treedt Henricus van Pol alias Bongerts in het huwelijk met Anna Vogels althans ik neem aan dat het deze Henricus junior is. Hun dochter Anna van Pol overlijdt op 19-09-1634. Op 5-10-1650 overlijdt Henricus van Pol in Montfort.
Derick van Pol
Er is in Montfort ook een Derick sr van Pol zoals de beestenschat vlek Montfort uit 1595 bewijst. Deze Derick betaalt beestenschat omdat hij boer is, en Henricis van Wilhelmus van Pol is pas geboren rond 1595, dus is er een oudere Derick van Pol in het spel. De dochter van een Derick van Poll op Clein Ouwen Joanna van Pol sterft op 23-09-1634 in de pest periode. We gaan ervan uit dat Derick van Poll geen Henricus is maar een Theodorus/Durick van Poll.
Derick (Theodorus) van Poll werd bij het Hof van Gelre in Roermond in oktober 1616 vonnis gelezen omdat hij zijn lastige schaapsherder Frans … , zonder enig boos opzicht ‘tot zijne defensie is geschiet’ op het hoofd sloeg met de herdersschop. De schaapsherder van het leengoed (waarschijnlijk ingen Lylaert in het Linnerveld of Ingen Struijken of ingen Hoek in het Linnerveld) van Derick van Poll overleed nadien. De herdersknecht had vaker problemen opgeleverd en Frans had sich selff desen last van doot blijven op den hals gehaelt. ‘Derick regelde het fatsoenlijk met de familie en kreeg daarom geen vervolging van de rechtbank aan de broek maar verkreeg remissie en dus vrijspraak bij het Hof van Gelre in Roermond. Derick is de zoon van Peter van Pol en NN (Margarita) Helwegen, een tijdgenoot. Derick van Pol was heurder van ingen Lyllaert. Derick heurde in 1617 ingen Lyllaert samen met Heijntcken van Poll, Goert Stockmans, Gielis Mans en Merije van gen Lylaer. Zie www.janruiten.nl over ingen Lyllaer op internet.
Heijncken is Wyncken van Poll, onze opponent van de pastoor van Linne in Linne. Hij is ook een zoon van Peter van Poll en Margarita Helwegen en bij het vonnis wordt hij niet onbemiddeld genoemd. Derick van Poll wordt later in Linne als schepen genoemd bij een rechtzaak tussen 'die van Lin met die van Herten-Ool 'een rechtzaak tussen de rechtsgebieden Gelre en Heisberg/Gulik.
In overgrote meerderheid hebben de geregistreerde remissies betrekking op mishandeling met dodelijke afloop, in hoofdzaak in de vorm van ruzies ten gevolge van onmatig drankgebruik, die in de herberg met kruiken, kannen of broodmessen, of onderweg naar huis, op straat, werden beslecht met broodmessen, vuurroeren, degens of ander “scherp geweer”, zonder dat van enig boos opzet sprake was (‘t zelve feyt sine proposito ende vuyt dronckenschap geperpetreert zijnde):
46 De doodslag wordt veelal verontschuldigd met een beroep op eigen schuld van het slachtoffer (“Ende off nu wel de voors. Frans sich selff desen last van doot blijven op den hals gehaelt heeft ...)
47, plotselinge hevige gemoedsbeweging (“alzoo voors. ongeluck zou zijn geschiedt bij hem suppliant in zijn verstandt ende sinnen gans gealtereert ende verturbeert zijnde ...)
48 of noodweer (“.. alzoo desen ongeluckigen nederslach nyet door zijnen moetwille off vyantschappe, maer tot zijne defensie is geschiet ...”)
49 A.Berkvens, “Want remicteren es princelic” over recht in Gelre. 48 RAL, Hof van Gelre, voorl. inv. nr. 178, fol. 195-197, remissie voor Dierick van Poll (october 1616)
Agatha van Pol
Agatha van Pol, dochter van Theodorus van Pol en NN NN, overlijdt op 10-03-1634. Is Agatha Alverta? van 02-05-1621?.
Helena van Pol
Op 25-02-1717 wordt Helena van Pol geboren, dochter van Arnoldus van Pol en Anna Soetermans uit Linne, met de getuigen Petrus Majolez, Pyterus/Petrus Mans en Maria van Montfort. Helena is de dochter van Arnoldus van Pol, die weer een zoon is van Winandus van Pol die huwde met Helena op den Graeff. Helena van Pol huwt in Linne met Mathias Curvers in 1738. Hun kinderen zijn opgenomen bij het onderzoek van van Pol’s in Linne in een volgend hoofdstuk.
Overlijden echtgenoot/echtgenote van Pol
- Catharina NN, echtgenote van Aegidius Mans sterft 06-12-1615 en volgens de genealogie ‘’Bongers’’ huwt Aegidius Mans op 26-01-1616 ( of is het 1617?) met Auwt/Andrea van Pol.
- Catharina Lambreghts gehuwd met Theodorus van Pol alias Bongers ( is Wilhelmi) sterft 26-11-1623.
- Elisabeth ‘Bongerts’ gehuwd met Wilhelmus van Pol overlijdt 14-12-1631.
- Maria Pols/ van Pol, gehuwd met NN , gestorven 17-11-1632.
- Maria van Pol, gehuwd met Jacobus Raetzen, overlijdt op 25-11-1632.
- Petronella NN (Cuijpers of Ruigoolt} e.v. Winandus van Pol sterft 16-09-1633.
- Anna van Pol alias Bongers, dochter van Henricus van Pol en Anna Vogels, sterft op 19-09-1634. - - Aemelia NN gehuwd met Theodorus van Pol alias Cremers sterft 23-09-1634.
- Petronella Leijsten overlijdt op 10-08-1634 als weduwe van Theodorus van Pol volgens het originele begraafboek.
- Johanna van Pol gehuwd met Theodorus Dubois sterft op 05-08-1664.
- Margaretha Maxis gehuwd met Joannes van Pol sterft 13-09-1666.
- Maria Marcus/Maxus gehuwd met Jacobus van Pol sterft op 25-01-1686.
- Anna van Pol, echtgenote van Petrus Vogels sterft op 06-11-1728.
- Anna van Pol, gehuwd met Cristianus Hermans/Hermens, sterft op 26-05-1743.
Overlijden kinderen van Pol
- Petronella van Pol, dochter van Theodorus van Pol en Catharina NN, sterft op 16-04-1623.
- Tilmanus/Tilmannis van Pol 07-12-1625, zoon van NN , Theodorus (van Pol neem ik aan) en Emilia ( Camilla neem ik aan). Het DTB-boek is onduidelijk of Tilmannus de naam van de zoon is of dat Tilmannus/Tilmanns de achternaam van Emilia is. Het originele DTB-boek moet uitsluitsel geven.
- Alluette van Pol 25-06-1627, dochter van NN, dus .. van Pol.
- Wilhelmina van Pol 30-03-1631, dochter van Petrus van Pol (en Magtlldus Joachims en tweelingzus van Anna van Pol geboren op 18-03-1631.
- Henrica van Pol 03-02-1631, dochter van Theodorus van Pol en Catharina NN.
- Henricus van Pol 08-10-1633, zoon van Petrus van Pol en Mechtildis NN, (Joachims neem ik aan).
- Agatha van Pol 10-03-1634, dochter van Theodorus van Pol en NN NN. Welke Theodorus van Pol
- Joanna de Pol/ van Pol dochter van Didericus (Derick, Theodorus) van Pol en NN, sterft op 23-09-1634.
- Joannes van Pol 25-09-1634, zoon van Theodorus van Pol en NN.
en enige tijd later:
- Joannes van Pol 17-01-1686, zoon van Jacobus van Pol en NN ( Maria Martens/Maxus).
- Cornelius van Pol, ??-05-1692, zoon van Joannes van Pol en NN NN (Maria Mans), overlijdt op 16 jarige leeftijd?.
Naar aanleiding van:
Bij overlijden is Elisabeth NN gevonden, die overleed op 12-01-1623 en echtgenote was van Hubertus Nijssen ofwel Houb Nijssen uit de beestenschat Montfort 1590-1600.
Volgens de genealogie ‘Bongers’ huwde Cornelis van Pol, zoon van ? van Pol, geboren rond 1590 met Justina NN trouwt ( mogelijk rond 1615-1620 maar we weten niet of dit Linne, Berg of elders plaatsvond. We weten ook niet waar zij zijn gebleven en of zij kinderen hebben.
Conclusies
De partners van resp. Winandus2 van Poll zijn Petronella Cuijpers/Ruigoolt, Wilhelmus van Pol Elisabeth Bongers, Lambertus van Pol NN (Anna) Maxus, Theodorus van Pol Catharina Lambrechts, en hun kinderen zijn grotendeels bekend en opgeschreven in gezinslijsten. Hubertus van Poll en zijn vrouw Elisabeth NN horen ook bij deze generatie maar van hun kinderen weet ik niks. Mogelijk moeten we die zoeken in Linne of in Berg. Evenmin weet ik meer over Gebele van Pol , Aluette van Pol en een mogelijke Maria van Pol, die mogelijk kinderen zijn van Winand 1/Winand sr.
Derick van Pol en partner NN in Linne/Lylaert, Peter van Pol sr en partner Margarita NN (Helwegen), en Theodorus van Pol sr met partner NN, Winandus 1 en Agnes NN, en de jongere Winandus van Poll en NN (van Vlodrop) uit het Linnerveld, en de gezinslijsten van deze gezinnen kunnen mogelijk relaties met van Pol/Poll’s in de buurparochies duidelijk maken. Het zal een heel gepuzzel worden met allerlei bronmateriaal. Laten we eerst kijken of we nadere informatie kunnen halen uit de DTB-boeken van de buurparochies en van de boeken regio Roermond, regio Venlo en regio Weert. Deze informatie moet ook beschikbaar zijn onder www.genver.nl.
Curiosa
Bij het lezen van Klappers weet je soms niet of de pastoor slecht schreef of slecht hoorde wat zijn parochianen misschien wel onduidelijk vertelden bij het opmaken van akten DTB. Het Latijn laat soms te wensen over waardoor a pol staat voor van Pol of Pols voor van Pol tweede naamval of een Pauli die een van Poll is en bij von Pool Hubert junior Petri van Poll lijkt de inval-pastoor van Maasbracht van de wijs. Het kan ook zijn dat bij de samenstelling van Klapper slecht gelezen, slecht geschreven of getypt is. De ene keer lees je Poc, dan van Pol, dan Pols, dan Apol, dan Granpol, dan Pol zonder toevoeging, dan Pollen, etc. In het Begraafboek heet Anna van Pol die op 06-11-1728 sterft, Granpol, met echtgenote van Petrus Vogels. Elisabeth van Pol, genoteerd in klapper als Granpol, weduwe van NN NN (Henricus Dams?) als ze sterft op 11-07-1728. Joannes van Pol, genoteerd Granpol, echtgenoot van Gertrudis Smets sterft op 26-07-1728. Joannes/Joes is een zoon van Petrus van Pol en Wendelina Snijckers.
Bij het overlijden van een Petrus van Pol op 10-12-1729 vermeldt Klapper e.v. Maria Ranneer. Maria Ranneer kennen we nog niet. Op 30-08-1722 vinden we wel een huwelijk van een Peter van Pol met ene Joanna van Neer die ook Ida wordt genoemd. Dit huwelijk was het tweede van Petrus van Pol, die eerder huwde met Margaritha Vogels op 28-10-1717. De vraag die opkomt is: Was Maria Ranneer dezelfde als Joanna/Ida van Neer?
Maria Ingenhoijk, e.v. Leonardus Ingehoijck Petrus overlijdt op 01-09-1638. Mogelijk zijn de namen alias voor Ingen Hoek/Ingen Hook en ontbreekt de ware achternaam in deze aantekening. Ook een Theodorus ( Derick?) van Pol, wordt bij zijn overlijden 'huius nim calamitatibus ad hum migranit Theodorie vicillus in den Hoyck alias van Pol', genoemd. In den Hoyk kan ook ingen Lyllaer zijn zoals het voetpad naar Lylaer ook werd genoemd.
Buitenlandse achternamen
De achternaam Majolez, die Spaans aandoet, wordt in de DTB-boeken later beschreven als Majoles, Majoley, Maiolee, Maijolle, Malijolle, Maiole, Majolé, Majola, en Majla. De achternaam Toussaint, die uit Frankrijk komt, wordt verbasterd tot Tossein en Tossingh en Tossing. Maxis uit Frankrijk/Lotharingen? wordt ook wel Maxus. Laschert, ook van Luxemburgse herkomst, blijft Lachet maar wordt af en toe geschreven als Lacker of Lachert.
Nog nader uitzoeken:
Wilhelma van Pol 1580, dochter van Winandus 2 van Pol, en Wilhelmus Wijmans, Onder de Wijen, is een dochter van Theodorus van Pol. ( en Petronilla Lijsten). Was er ook een Wihelma van Winandus?, Ja, zoals blijkt uit getuigen DTB Montfort.
Cornelis van Pol 1590, zoon van ? van Pol, en Justina NN en kinderen, Waar?
Auwt/Andrea van Pol 1590, dochter van Wilhelmus van Pol volgens genealogie van Pol ‘Bongers’, en gehuwd met Aegidius Mans, en hun en kinderen, blijkt van Petri van Poll te zijn van ingen Lyllaer. Dat geldt ook vor Catharina van Poll die in Montfort huwt met Gerardus Lamberchts op 25-11-1615.
Joanna van Pol 1593, dochter van Winandus 2 van Pol, en Theodorus Beckers en kinderen.
Alverta van Pol 1595, dochter van Theodorus van Pol en Catharina Lambrechts, en Joes/Joannes Leijendeckers en kinderen. Joes huwde later de ongeveer 5 jaar jongere zus van Alverta, Anna van Pol.
Mechtildis van Pol 1610, zus van Alverta en Anna, en gehuwd met Severinus Severen(s), en wel 12 kinderen: Joannes1 1643, die overlijdt 1 dag oud, Emillia uit 1645, die overlijdt in 1645, Theodorus van 1646, Joannes2, 1648, die overlijdt, Joannes3van 1655, Anna Catharina van 1656, die hut met Theodorus Timmermans, , Aemilia 2 van 1652, Augustinus van 1659, Albertina van 1661 en Gertrudis Severijns van 1665.
Elisabeth van Pol 1610, dochter van Theodorus van Wilhelmus van Pol en Catharina NN uit Sint Odilienberg, en gehuwd met Theodorus Severijns.In Montfort zijn geen kinderen gevonden maar wel kinderen van Theodorus Severijns en Catharina van den Bongard in Montfort.
Winandus van Pol 1615, zoon van Theodorus van Winandus van Pol en Catharina NN, die sterft op 29-12-1621 op de Outbigh..
Wie is Catharina van Pol, geboren 27-09-1729, dochter van Petrus van Pol en Maria van Pol, met getuigen Dirick van Pol en Elisabeth Leijendeckers?.
Een jongere Peter van Pol
Bij het zoekwerk in de DTB-boeken is Peter van Pol gevonden, geboren op 15-05-1692, een zoon van Joannes van Pol en Maria NN, met de getuigen Wilhelmus van Pol en Catharina van Birgelen. Het is niet duidelijk wat NN betekent en het is onduidelijk wiens zoon deze Peter is. De genoemde Peter van Pol komt niet voor in de genealogie “Bongers”. Als NN Mans betekent, dan is deze Peter in tegenspraak met de eerdere en levende Peter van Pol. Petrus van Pol uit onze stamreeks van Pol, zoon van Joannes van Pol en Maria Mans, is volgens de genealogie “Bongers” geboren op 15-05-1672, maar dat is in de DTB-klapper van Montfort en van Melick niet te vinden. Deze Peter van Pol huwde Wendelina Snijckers/Windell Snijckiers uit Melick maar hun huwelijk is in Montfort en in Melick niet te vinden maar wel de geboorte van hun kinderen Catharina op 29-09-1698 en Joannes van Pol op 20-07-1702 in Montfort. Bij de geboorte van Catharina getuigen Jacobus van Pol en Hendrica Coenen en bij Joannes Theodorus van Pol en Christina van Pol.
Sensatie
Bij het lezen van Roerstreek werden twee boeven, dieven en inbrekers in woningen, boerderijen en in kerken, uit Montfort genoemd waarvan de een is opgehangen in Brabant en de andere in Montfort. Ze bestalen ook familieleden als de kans zich voordeed zoals blijkt uit hun bezoeken en familieleden en halfbroers buiten het dorp Montfort. Je hoopt dan dat ze geen familie zijn van de van Pol(l)s. Op 26-07-1768 werden in Montfort geboren als Petrus Cleuts en Gerardus Cleuts, onwettige kinderen van Catharina Cleuts. In de DTB-boeken van Montfort vinden we ze terug met een reeks getuigen bij hun geboorte resp. Jacob Arets en Margaretha Cnoups bij de doop van Petrus en de getuigen Ger Rademakers, Wilh. Cleuts, Maria Cleuts en Anna Simons. In de Klapper van de DTB-boeken staan de kinderen tevens genoemd onder de achternaam Cnops, als onwettige zonen van Mathijs Cnops, die het dorp heeft verlaten. Matthias Knops vinden we in het doopboek van Montfort op 30-12-1740 als zoon van Theodorus Knops en Catharina Leijendeckers. Als we het overlijden van Catharina Cleuts opzoeken dan blijkt dat zij overlijdt op 12-02-1763 als weduwe van haar echtgenoot Cristianus van Neer. De kinderen groeien als wezen op in Montfort bij allerlei familieleden van de families Cleuts en van Neer en Cnops?. Ze groeien op voor galg en rad en het stelen en inbreken beoefenen ze eerst in de buurt, het dorp en later in Limburg, Brabant en Noord Holland bij hun tocht om werk en dieverijen op plaatsen waar hun halfbroers in het leger of in de haven werken. Er is geen verband met de familie van Pol gevonden.
Intermezzo Latijnse akten parochie Montfort
Nader onderzoek in de originele akten op internet in www.genver.nl
In 2013 is nader onderzoek gedaan naar de Latijnse teksten van de originele akten van de parochie Montfort op internet bij www.genver.nl.
De pastoors voor Johannes Luca voerden als pastoors van de oude stempel, geen administratie van de gelovigen. Als je als pastoor bepaalt dat iedereen katholiek is en een ander geloof en gedrag niet getolereerd wordt, dan hoef je niks te administreren. Dat is ook nog eens veel schrijfwerk en je moet de gelovigen goed kennen of je moet goed doorvragen. Dat was in Montfort lastig om al die van Poll’s en hun ouders uit elkaar te houden en er rond 1600 wel 6 Theodorussen/Durick/Derick van Poll zijn. De pastoris modernis, die zich houden aan de afspraken van het Concilie van Trente, voeren het DTB-boek in maar weten nog niet precies hoe dat moet. Moet je voor- en achternamen namen ouders volledig invullen?. En toestemming huwelijk van toeleverende parochie melden (nog niet getrouwd of weduwnaar) met bevestiging van het ware geloof?. Of afkomst/herkomst van iemand? Een format is niet voorgeschreven en de Katholieke Kerk houdt zich aan het Latijn als universele taal. Het handschrift van pastoors blijkt te variëren van mooi schrift tot hanepoten. Omdat ik geen Latijn beheers, is het lezen en citeren uit de Latijnse akten vol risico. Het lezen van oude akten is niet makkelijk zekers als het Latijn is. Veelal heb ik de Latijnse tekst letterlijk overgenomen indien leesbaar. Er zitten dus ook fouten in maar het is niet anders.
Het doopboek van de parochie Montfort begint met de mededeling dat:
Anno verbi incarnata millisimo sexcentitimo decimo quinto mensis Marty die quarta Pastore Mgr. Johanne Luca, primo sue residentiae die Baptizatus est Laurenti Martini van Berg, et Elisabeth Laurentii Petri filia coningum filius, susceptores Theodorus van poll et Johanna laurentii Petri filia, de eerste systematisch opgenomen akte van 4 maart 1615, 04-03-1615.
In de kantlijn links boven aan de eerste pagina tekst staat een notitie, die blijkbaar op een later tijdstip is toegevoegd aan de tekst, en die slaat op een geboorte uit 1608, zonder dat we weten wat de reden is. Kennelijk belang noopte de pastoor tot deze inlas achteraf. Vóór 1615 werd er in Montfort geen formele administratie gevoerd bij de parochie waarschijnlijk omdat de voormalige, veellal oude, pastoors van Montfort daar geen zin in hadden na het Concilie van Trente. Misschien schreven pastoors wel teksten over hun parochie maar die geschriften zijn niet bewaard gebleven voor het archief.
Volgens de parochie Montfort waren de pastoors van Montfort resp.
- Bernardus van Dulken 1492 tot 1500, pastoor en notaris. Zijn naam komt voor in akten van Drossard Willem van Vlodrop en als notaris in het testament van Willem van Vlodrop, de jongere, drost en rentmeester van Ambt Montfort en voogd van Roermond.
- Johan de Castilione 1500-1515. Van hem is alleen bekend dat hij pastoor was. Nadere informatie ontbreekt. Of hij vanden Kastele heette of dat hij een Spaanse achtergrond had weten we niet.
- Johan Helaut 1515 tot 1532. Idem.
- Magister Bado van den Grave, een bijzondere pastoor 1532-1551.
Intermezzo Bado van den Graaf/van Grave
Bado had als kannunnik in Roermond een huis bij de kanunniken en hij stuurde vooral kapelaans (in opleiding) naar Montfort. De priesteropleiding in de oude katholieke kerk rammelde en zeker die van de kapelaans. De oude kerk leidde slecht op. Dat gold niet voor Bado's opleiding. Hij was magister aan de Universiteit Kölln en secretaris van de stad Roermond en tevens openbaar notaris, en na het overlijden van zijn vrouw en het regelen van de erfenis met zijn twee dochters, en het bijspijkeren als priester, kanunnik in Roermond, meester van de broederschap van de here God in het Munster, en zoals gemeld. pastoor van Montfort. Hij woonde in Roermond en zijn kapelaans woonden in Montfort maar als ze de mis konden lezen en de basisvaardigheden beheersten, werden ze door andere pastoors, die meer te bieden hadden, weggekocht. De parochieleden tekenden bij de drost van Ambt Montfort bezwaar aan tegen de pastoor vanwege onregelmatife bediening der parochianen met kerkelijke diensten. In de tijd van Bado stond de Katholieke Kerk onder enorme druk van de protesterende hervormers en van de opstandige revoluties zoals boerenopstanden tegen de Kerk en de kloosters. De oude Kerk reageerde niet of nauwelijks totdat het te laat was en de protestanten zich vanaf 1517 tot 1550 met voor en na gingen afscheiden.
Het is onduidelijk hoe lang Magister Bado van den Grave precies pastoor was mede omdat zijn opvolger onbekend is. Op 26 september 1556 machtigt hij zijn schoonzoon Peter van Moyrss/Meurs, ook secretaris van Roermond, gehuwd met zijn dochter Mette van den Grave, in zijn zaken. Op 21 november 1556 verkopen Petrus van Moyrss en Mette van den Grave 23 roeden grond buiten de Ezelspoort in Roermond aan Geryt in den Yseren Craem, de jonge en zijn vrouw. Voor die tijd vinden we nog akten van Bado als notaris in Roermond in januari 1556 en mei 1556 no 2722, no 2767 en no 3084. Na 1556 vinden we geen notarisakten meer van hem in Roermond. Archief Hoofdgerecht Roermond. De Ysren Craem is een herberg in Roermond.
Andere pastoors
- Onbekende pastoor na Bado van Grave, na 1556-1583. En.. - Leonardus Gerardius 1583, verdere informatie ontbreekt.
- Henricus Mullers 1587, idem
- Direck Vermeulen 1596, idem
- Herman Botzelaar (van Boetzelaar?) 1616. Hij was oud toen hij overleed in Montfort en we weten alleen dat Johan Luca hem maar kort opvolgde. Van deze oude pastoors kunnen we vanuit het archief zeggen: Wie niet schrijft, die niet blijft.
- Johann Luca 1615-1616. Het is niet duidelijk waarom hij zo kort pastoor is. Mogelijk is hij overleden van ouderdom. Kleinere parochies waren minder aantrekkelijk qua inkomen en dus moesten oude kapelaans of oude kanunniken deze parochies op hun oude dag bedienen. Johan Luca stond in Roermond en bij de bisschop als kanunnik hoog aangeschreven o.a. vanwege ziekenzorg onder de Pest. Hij had in Roermond als kapelaan en kanunnik lange tijd een eigen altaar met prebenden.
- Jacob Caris uit Weert 1617-1634. Hij geeft zelf aan dat hij uit Weert komt en hij begint met de administratie der gelovigen zoals het Concilie van Trente 1545-1563 had besloten. Zijn voorgangers hadden daar blijkbaar nog geen zin in. Hij laat een soort studiefonds na voor een jongere bij zijn erfenis.
- Pastoor van Maasbracht en F. Joes Cuniberti, invallers en perioden zonder pastoor en administratie. Joos Cuniberti is de tijdelijke invaller namens het bisdom na de dood van Jacob Caris en na hem ontstaan ondanks zijn inzet weer hiaten in de administratie.
- Renerus van Haxbergen 1650-1683, tevens notaris zoals blijkt uit de akte testament van Jacob Raetzen.
- Livinus Meys 1683-1704
- Guilhelmun Bonjean 1709-1712 pastoor en landdelen dekenaat Montfort
- Joannes Franciscus Egrenet 1712-1733
- Rutgerus Mankers 1734-1756
- Gerardus Haeffs 1758-1776
- Carolus Franciscus Rijcksz 1778-1804 pastoor en bouwheer van de pastorie. Als zoon van de drost en kannunnik in Sittard, wordt hij here-pastoor of pastoor chique van Montfort. Zijn koets met meerdere paarden staat altijd klaar voor een volgende reis. Volgens de annalen werd hij op handen gedragen maar wij weten niet of de schrijvende pastoor hem later de hemel in hebben geschreven. Verhalen over ‘heiligen’ zijn vaak aangedikt of niet waar en berusten wel eens op kerkelijke fantasie van eeuwen later. Zie verder op internet Catharinaparochie Montfort voor latere pastoors en kapelaans van de parochie Montfort en Hoofdstuk 10.
Oude en nieuwe pastoors
Sinds het Concilie van Trente 1545-1563 was de administratie door de pastoor verplicht gesteld. In Montfort en andere parochies stelden de oude pastoors de opdracht om te administreren nog wat uit. Was dat wel echt nodig?. De pastoor wist toch hoe het zat. Of is het controle?. Nog even niet dus.
Pas pastoor Johann Luca kweet zich aan de opdracht om de parochieadministartie uit te voeren. In de loop van 1616 overleed hij en toen moest de pastoor van Maasbracht tijdelijk invallen. In steden zoals Venlo/Blerick en Roermond begonnen vernieuwende priesters al met de administratie in 1575 te Blerick en 1590 te Roermond. In Montfort gebeurde dat pas in 1615 in het Doopboek en het Trouwboek en het Begraafboek in 1616.
Een kleine parochie zoals Montfort had een parttime pastoor of een oude pastoor dus geen jonge pastoris modernis. Een schrijvende kapelaan of koster is niet gevonden in de DTB-boeken van Montfort.
De tekst luidt: dh Bapizatus annuitant in pastorali A 1608, 7 Junij baptizata est Petrus filius Jacobi Janitorits. Et Gufrodqlv. Getuigen Angel/Ingel Offenbeek, Gudula. Hendirk Timmermans. De f bij Gufrodqlv is een lange s. Pastoor Johan Luca schrijft redelijk leesbaar en hij noemt de achternaam van de echtgenoten en hier en daar vermeldt hij extra informatie. Dat gebeurt tot en met 11 juli 1616 als de laatste vermelding door Luca is vermeld in het Doopboek. Opvallend is dat de voornaam van een persoon met een hoofdletter wordt geschreven en de familienaam veelal met een kleine letter maar dat gebeurt niet consequent.
-11 Julij 1615, baptiszata est Catharina filia Johannes Bonten et Catharina Pollarts, patrini Godefrides op Hobert alias van Bosel/Besel (lange s), en Catharina horix (Horix/Horrix).
- Op Hobert komen we verschillende pachters tegen tussen 1600 en 1650 o.a. Bonten, Camp en Mans.
- Op 5 Obtobris 1615 lezen we dat baptizatus Paulus filius Johannis Dorpmans et Cargama (Catharina) horrix, coningum susceptores sine patrini Theodorus Pols & nomina Theodori horrix et Maria Pols nomina Machteldis op Munnecom. (op boerderij Munnichsbos?).
- Op 15 Decembris 1615? Baptizatus est Henricus filius Jacobi Raetzen et Maria pols (van Poll) coningum patrini Arnoldus Timmermans nomine patris sui Henrici, et Wilhelma Pols (van Poll) loco matris sue Petra Lijsten ( lange s). Hier hebben we het bewijs dat deze Wilhelma van Pol een dochter is van Petra/Petronella Lijsten, die is gehuwd met Theodorus van Pol.
Er valt een gat van dik twee maanden in de administratie van Johan Luca als hij overlijdt totdat we lezen: Anno 1616 i.l. Joannis Houstio & tunyoir pastor soit Maasbragt (met de s als lange s geschreven). De eerste nieuwe akte is dan op 22 Septembris 1616, Baptizata est Winandi Paulings (Paulssen) auff Moubousch (boerderij Munnichsbos?) et Catharina Dirkens?, filia Joanna patrina Corst wou galiallaw? & Rutg. Dirkens? ( Rutger ?, dezelfde achternaam als Catharina ?)
Onder Annus Verbi Incarnata 1616, lezen we:
28 Februarij 1616 Baptizata est Windela filia Arnoldi angrey/angen Moubosch ( van de Camp?) et Maria (Pollarts), coningum patrini Hubertus Pollarts et Wilhelma van Poll. Familienamen horen tijdelijk bij boerderijen: Maria angen Mouboursch is de echtgenote van Arnoldus Camp van Hobert en Munnichshof, Pollarts behoort bij Hobert en Pollartsgoed/Munnichshof en Wilhelma van Poll hoort bij Wijershof/onder de Weijen.
Die 29 Januarij 1616 baptizatus est Jacob Backhuis?, defubitor in Montfort pludru (onleesbaar?) illegitam Wilhelmi Humbs (Homs?) et Mercken gmorrantit (onleesbaar),met de getuigen Catharina Tullmans ad Montfort, Joanna filia Lamberti van Outbight (Bongaertshof of Voorhof) infanti nomen irelitiny en xxxx (onleesbaar).
P.S. De naam Backhuis in combinatie met echtgenote van Hubert Pollarts komt vaker voor in het DTB-boek van Montfort. Binnen het Overkwartier komt er in Broekhuizenvorst Swolgen een rentmeester Arnt Backhuis. De drosten, rentmeesters resp. schrijvers en schouten van het Overkwartier van Gelre kenden elkaar. Omdat Pollarts ook een bestuurder-, rentmeester- of schrijverfamilie was in Montfort/Ambt Montfort is een huwelijk Pollarts-Backhuis voor de hand liggend.
Deze pastoor of kapelaan kent de mensen van Montfort niet goed en hij schrijft dan ook :
22-02-1616 bij de geboorte van Theodorus Jacobi Ratsen (Raetzen) et Merken Pauli (Maria van Poll) met de getuigen Andreas Cuijpers en Anna onder die Weijden ( van Ophoven van de hof Wijershof/Onder de weijen). Op 16 Oktobris 1616 Baptizatus est Theodorus a Poll junior & Aemilia iis goftring Tochtor Uliilgru coningum filius, hun zoon, Arnoldus patrini sunt Josu van offenbeek en Johan pastoris ( Luca?) voi iia. De kleine Arnoldus kost nog hoofbrekens als hij 14 jaar oud overlijdt op 25-01-1630 als Arnoldus of als Theodorus? van Pol. Op 13 Decembre 1616 Baptizatus est Henricus filius Jacobi Raetzen et Maria Pols ( van Poll) , coningum patini Arnoldus Timmermans nomina Petrus sui henrici, Wilhelma Pols loco matri. sue, Petra Lijsten ( van Poll-Lijsten), Godefridus op Hobert alias van Bosell (Beesel?) en Catharina Horrix.
Het handschrift van Jacob Caris is moeilijk leesbaar en de pastoor vermeldt de achternamen van de echtgenoten niet consequent en nadere informatie is ook beperkt, maar op blz. 8 lezen we duidelijk de geboorte van Henricus, filius Mathiae Polle en Cristina NN (Colla blijkt) op 10 maart 1619 met de getuigen Petrus bogaerts/agrinet? en Catharina echtgenote van Petri bogaerts/agrinet? fabri ferary. (smid?). Op 26-12-1615 hadden we al gevonden de geboorte van Korstranus filius Mathiiae Polsers et Cristina Colla coningum susceptores Theodorus stommels en Gertrudis nijssen (echtgenote van Hermann van broeksittard). Uit de reeks akten, die nog volgen leren we: Mathias Polle is waarschijnlijk een Pollarts.
Pastoor Jacobo Caris io Weertensi in ecclesia Parochiali in Montfort baptozata sunt, anno 1617 menzis July dire, neemt de pen over tot 1634 anno BonVspastor C GrIstVsVitaMDat pro oVIGVs joan.20. Uit Roermondse bronnen weten we dat Jacobus Carisius, pastoor te Montfort, vroeger kapelaan ter dezer stede (Roermond) was waar hij zich verdienstelijk maakte.
We lezen in weer een ander handschrift:
16 dir Marty Baptizatus est A baptizatus est nno 1617, Johanni Bruukou? (Backhuis?) Fily (doorgesteept) & Huib Dirrichs Tochte Arain amborum coningum Filia Theodorus Patvinut Jasu afu Gertrud Camp. Ratviana Hubert van pooll (Hubert van Poll). Einde tekst.
Opvallend zijn de volgende akten:
10. dec 1617 of 1618 blz 7: Petrus filius Aegidius mans et Auorte ( Auwt van Poll Theodori) qinging, symbool getuigen. Theodorus van pol. et. Elisabeth phlipsen (Filipsen?). Dit is dus een andere Auwt dan Auwt Petri van Poll.
Maart Anno 1618 blz 8: Natus est Petrinilla filia Theodori pol(s) (van Poll) et Catharina (Cremers? Op den Breywegh?) coninquin; Getuigen, Joos (Joannes) dorpmans et Mil (Aemilia) uxor Theodori pol(s) (van Poll) altbring (op den outbigt).
In een akte met Windelina filia illgato concubinato worden naast getuigen uit Herkenbosch en Linne familieleden genoemd zoals Catharina en Alardus van biessen en Petrus Voight en Mechtildis filia Joannes de Groot, Als getuigen treden op Theodorus van Cruchten (Vogels), vicillus opt duyfhuys (Duifhuis, Gedouves).
Die 23 Avril 1619 baptizani Magtilda filia Peter van lerop en Maria( van Poll), met de getuigen Winand a (van) poll en Elisabeth Homs.
Die 13 Januarij 1619 baptizani Catharina, filia Wilhelmi Wijmans (van Ophoven van Wijershof), en Wilhelma Pols (van Poll), met de getuigen Huijb (Hubertus) van Pol en Petronella ruijgoolt ( staat hier cuijpers?) , uxor Wynandi van pol.
Die 2 Julij 1620 baptizani Judith filia Godofridi Pauli (Paulsen? Of van Poll?) , et Joannae conningum, met de getuigen: Winandus van pol minior ( dus Winand Petri van Poll van ingen Lyllaer) , Godofridi prafati prinigunit, et Ida uxor pretorit/burgemeester Godfried Camp, en dan volgt de akte:
Die 19 Julij 1620 baptizani Mattgiau filius Wilhelmi Maessen et Lucia Spanderbork conningum, en de getuigen sunt; Theodorus van pol, vicillus opgen bigt ( Bongaertshof, Voorhof) en Christina uxor Matthiae Colla, frosting (onleesbaar). Die 16 Septembris 1620 baptizata est Maria filia Huberti pollarts en Catharina (Backhuis/Blockhuis) gehuwd, met de getuigen Theodorus van pol, vicillus opgen bongaert, en Catharina uxor Petri opten graeff.
Die 20 Septembris 1620 baptizata est Joannes, filius Joannes (van den) Bongaert en Catharina van biessen, gehuwd, met de getuigen Theodorus van Cruchten vicillus opten Duifhuys ( opgen Douves) en Magdalena filia Michaelis van bommel.
( Een Wilhem van Bommel was 1611 schepenn van Montfort samen met Derick van Poll in de akte opgen ouwen).
Die 15 Novembris 1620 baptizata est Henricus filius Jacobi Raetzen en Maria (van Pol), gehuwd, met de getuigen Theodorus Beckers en Maria Mans uxor Wilhelmus Pols ( van Pol, Merckens broer).
Die 17 Januari 1621 baptizata est Theodorus filius Wilhelmus van Ophoven/Wijmans en Wilhelma ( van Poll) , gehuwd met de getuigen Lambertus Maxus en Ida uxor pratoris/burgemeester Arnoldi vande Camp ( in die tijd als pachter van Hobert bekend).
Idem baptizata est Joannes filius Theodori van pol vicillus opten voorhof en Camillae uxor , gehuwd, met de getuigen Theodory van offenbeek en Gudula uxor Sebastian spanderbork.
Die 30 Marty 1621 baptizata est filius Petri opten graeff fabri, et Catharina uxor, Arnoldi, met de getuigen Theodorus offenbeek en Milla uxor Theodori van pol alias opten graeff.
(Er was een familie opten Graeff in Montfort maar hoe verhoudt zich dit met de van Poll alias?. Was een oude Theodorus van Pol gehuwd met een dame opten Graaff?).
Die 2 Maij 1621, Aluerta filia Theodori van pol alias bongerts (dus van Willem van poll) , en Catharina ( NN, Cremers?) coningum, met de getuigen Lambertus lamberti (Lambrechts) vicillus opgen ouwen en Gertrudis goutappels, nomina Mariae storfaus/storvand.
Die 15 Decembris 1621 baptizata est filia Wilhelmi van pol en Maria (Mans), gehuwd, dochter Catharina met de getuigen Lambertus Maxus en Petronella van pol alias lijsten.(de echtgenote van een Theodorus van Poll).
Die 27 Decembris 1621 baptizata est Winandus filius Theodori van pol, Winandi filius, in ouu (met boogje erboven: opgen ouwen), rommorantis sub parogia Odilia Montis en Catharina uxorit, met de getuigen Joannes Wouters/Wolters en Camilia Rutgeri van ophoufen (van ophoven).
Op 16 Januari wordt Lambertus Lambrechts vicillus opgen Ouwen evenals later Theodorus/Derick scabinus van Poll genoemd op Groot Ouwen. Cleijn Ouwen is van Winand van Poll. Arnoldus van maiboseg ( van Bosel?) is vicillus op hobert.
Die 17 April 1622 baptizata est Theodora filia Theodori, hoberti ( van Hobert) , pollarts et Catharina, gehuwd, met de getuigen Wilhelmus filius Winandi van pol en Joanna uxor Rutgeri van ophoven.(Wijershof).
Die 19 Marty 1622 getuigt bij de geboorte van Petrus van pol, filius Henricus van pol alias bongerts, getuigen Theodorus van pol, Theodori filius opten graeff en Catharina uxor Theodori van pol alias bongerts, en dan zijn we in de akte moeder Anna (Vogels uit Eschweiler) bijna vergeten als echtgenote van Henri van Pol. Theodorus filius Theodori blijkt dus opten graeff als alias te hebben en Theodorus van Pol Bongers (van Wilhelm van Pol en Elisabeth Bongers van de voorhof of opden outbigt of Bongaertshof).
Die 19 April 1623 baptizata est Mechtildis filia Theodori van pol alias opten graeff en gehuwd met Milla , met de getuigen Wilhelma van ophoven en Alueta uxor Andreas cuijpers. Als de genealogie van Pol Bongers klopt is deze Theodorus een zoon van Wllem van Pol?.
Die 25 February 1625 baptizata est Arnoldus filius Jacobi Arets en Elkisabeth (van Poll), gehuwd, met de getuigen Jacobus raetzen ( van Maria van Poll) en Ida van Camp.
Die 5 Marty 1625 baptizta est Arnoldus filius Gerardi lambreghts en Catharina (van Pol), gehuwd, met de getuigen Wilhelmus Homs en Catharina van pol alias bongers. Er blijken meerdere Catharina's van Pol te zijn: Het kind Catharina Wilhelmi van Poll en Maria Mans uit 1621 dat later huwt met Henri opten Graeff, Catharina Petri van Poll, Catharina Theodori van Poll uxor, en Catharina van Poll, alias bongers, dochter van Willem van Poll en Elisabeth Bongers, bij overlijden Wilhem van Poll alias opten dielgart.
Intermezzo
In Roermondse bronnen lezen we dat op 12 november 1626 Stephanus Reuthers, landschrijver des Ambts van Montfort, een plaats krijgt vanuit Roermond in het Collegium Hieronimus te Keulen, voor zijn zoon. Blijkbaar had de zoon in Roermond de Latijnse school bezocht en via vaders netwerk kreeg hij een studiebeurs in Keulen voor de Universiteit en woonde in het Roermondse Studentenhuis/convent te Keulen.
Die 17 Decembris 1626 Baptizani Aluerta filia Theodori van pol alias Cremers en echtgenote Aemilia en de getuigen Gerardus Lambreghts en Isabella Cromboom. In de combinatie van Theodorus van Pol en Amelia denken we aan op de voorhof en opten graaff en Bongers. Dan zou cremer of cremers de achternaam van Aemilia kunnen zijn?.
Op 28 Oktobris 1629 wordt Lucia filia Jacobi Raetzen en Maria (van Poll) geboren met de getuigen Gerardus Cuijpers en Helwiges van den camp en Maria uxor Franciscus pollarts.
Op 21 February 1632 wordt Theodorus, filius Henriri van pol en Anna (Vogels afkomstig uit Eschweiler), gedoopt met de getuigen Henrico cauke (onleesbaar) en Justina Cornelis van pol uxor.
(We weten niet waar Cornelis van Pol en zijn vrouw Justina NN wonen en werken. Een hypothese is Linne. Volgens de genealogie van Pol Bongers is Cornelis van Pol van rond 1590 en is onbekend wielke van Pol zijn vader is. Als Cornelis een broer van Henricus van Pol is, dan is hij Cornelis Wilhelmi van Pol alias bongers uit Montfort)
Op 29 Augustus 1634 is de laatste inschrijving van doop door pastoor Caris. Er vallen na het overlijden van pastoor Caris in 1634 grote gaten in de DTB-administratie gedurende de Pest. Er wordt aanvankelijk niets bijgehouden. Er zijn nadien herstelwerkzaamheden door invallende schrijvende geestelijken gepleegd maar er vallen ook weer nieuwe hiaten vóór en na de inzet van pater Joos Cuniberti omdat er geen vaste pastoor zorgt voor continuïteit. Van een schijvende kapelaan of koster ontbreekt elk spoor.
Op blz 22 zien we Millesima sexcentrifimo trige Simo septimo Pastore Reinero ab Haxbergen de pen opnemen: pastoor Reinier van Haxbergen: pastoor en notaris.
De pastoor Reinero ab Haxbergen start op 28 Junij 1635 en in de kantlijn staat een notitie van 7 september 1635. (blz 22). pastoor van Haxbergen schrijft zeer leesbaar maar vergeet de achternamen van de echtgenotes. Zijn laatste inschrijving is 12 july 1636.
Op 17 augustus 1636 volgt een nieuw handschrift. Twee bladzijden verder wisselt het handschrift opnieuw per januari af en dan valt weer een gat.
Mogelijk moesten de pastoors van buurgemeenten vervanging met kapelaans in Montfort leveren. Het wekt verbazing dat bij het ontbreken van een pastoor de kapelaan of koster de taken niet overneemt.
Trouwboek Montfort originele Latijnse versie
In het originele trouwboek van Montfort lezen we vanaf 1615 bij Johan Luca bij huwelijken uit 1608 ook een notitie in de linkerkantlijn over Winant? Udembruck (uit dem Broek?), en Elisabeth Offenbeek. Welke Winant dit is blijft onduidelijk.
Het eerste huwelijk dat is genoteerd: Johannes Maessen en Johanna Laurentij met de getuigen Johanna Muleneers en Martino Karis (Caris) , op Jez. 20 Nobris in Montfort.
Bij het verder bestuderen van het originele Latijnse doodboek zijn de volgende notities gemaakt:
Op 25 Novembris 1615 huwt Gerard filius Lamberti Lambrechts met Catharina, filia Petri van Poll met de getuigen Johannes Mulleneers en Theodorus van Poll:
Anno verbi carnati millenimo sexcentesimo decimo quinto mensis vovembris die 2S. ipso fest S. Catharina wilgmis et martyris contraxerunt matrimonium in facie ecclesia pronufsis promittondis Gerardus filius Lambert Lambreghts et Catharina filia Petri van Poll, profontibus testubus Johanna Muleneers et Theodorus van Poll.
Conclusie: In tegenstelling tot de genealogie van Pol Bongers staat hier dat de vader van Catharina Petrus van Pol van gen Lylaer is en niet Lambertus van Poll gehuwd met Anna Maxus.Theodorus van Pol kan als getuige een broer van de bruid (Derick van ingen Lylaer) zijn.
Op 26-01-1616 huwt Aegidius Mans met Petri a Poll filia Auwt Pfautilg Antiby, getuigen Hubertus Pollarts en Theodorus a Poll, (Derick van Poll van ingen Lylaer).
Conclusie: Auwt/Alverta/Aluetta van Poll, dochter van Peter van Poll afkomstig uit Montfort en Margarita Helwegen van leengoed ingen Lyllaer in het Linnerveld.
Op 31 Maij 1617 matrimonium/huwt Theodorus van poll”s zoon Wilhelmus van Pol, met Mechteld Grouwaardt, dochter van Severin a grouwaert, testibus/met de getuigen Joanni Wulfert/Wolters? en Winandi a poll/ Winand van poll.
De tekst op blz 57 in het origineel DTB-boek Montfort zegt: Guilhelmi a poll filius Theodory. Theodorus filius Wilhelmi van Poll huwt in 1615 met Aemilia NN in Montfort en zij overlijden beide in de dertiger jaren gedurende de pest.
In alweer een ander handschrift (Jacob Caris) puzzelen we met de tekst waar we de volgende informatie aan ontlenen. De schrijver begint de voornaam en de vadersnaam met een hoofdletter en de familienaam met kleine letter en af en toe met hoofdletter. De tekst is als volgt:
Dio 27 Januarij 1618 huwt filius Wilhelmi Rutgeri onder de weijen met Wilhelmina filia Theodori poll. Wilhelmi onder de wijen is een van Ophoven op de Wijershof. Rutger is schepen van Montfort. Als Wilhelmina 20 is dan moet haar vader Durrick rond 1590 gehuwd zijn en geboren zijn rond 1560 of 1570 zijn. Waarschijnlijk is Theodorus van Pol gehuwd met Catharina Lambrechts van ingen oue/groot ouwen waar hij ook boerde ( de buren bij Engenouwerbosch)..
Op 20 Februarij huwt Arnold Timmermans met Wilhelmi Poll ( Wilhelma van Poll Winandi?) met de getuigen Wilhelma van lierop en pastoor Jac. Caris io (Jacob Caris).
Op 10-02-1620 huwt Wilhelmus Winandi Poll filius met Maria filia Egidij mans met de getuigen Huberto van pol (Hubertus Petri van Poll en Lamberto Pols ( welke van Poll is dit?, Petri?).
Zeldzaam mooie akte
Op 28-10-1621 huwt Henricus van pol alias bongers, en Anna Rogeri Vogels filia dv Eswijler met een verklaring exhibito de parto eponsie testimonis libertatus a pastora in Eswijler, dw Simonis en Idae Aglorum?, 28 oktober, matrimonium contragerants etc, getuigen Petro van pol Wilhelmi filio, en Joanna Huberti nijssen filia. Peter van pol is de zoon van Wilhelmus van Pol en Elisabeth Bongerts, geboren rond 1600 en hij huwt op 23-07-1630 met Magtildis Joachims in Montfort. De pastoor van Eschweiler verklaarde dat Anna vrij was: Libertatus, om dubbele huwelijken te voorkomen. Joanna iss de dochter van Houb Nissen, boer en schepen in Montfort.
Die 22 Oktobris 1624 matrimonium Jacobus arets en Elisabetha van pol proclammationibus , tigles/tegels? Wilhelmus, en Joes van pol et ponsas fratres Petrus van pol en aly.
Het is mogelijk dat van de getuigen Wilhelmus Tegels en Joes ( Jan) van Pol, broer van Petrus van Pol, zonen van Wilhem van Poll Bongers zijn.
Die 3 Julij 1627 matrimonium Casper Heggen en Magtildis Cuijpers met de getuigen Joannes heggen, Lamberto cuijpers, en Theodorus van pol alias Cremers. ( blz 61).
Vraag: Is Cremers de achternaam van zijn vrouw?. cremers was een familienaam van boerenfamilie in Linne (hof Breedeweg Linne ) en in Sint Odilienberg.
Op blz 61 lezen we ook:
Die 25 Julij 1627 huwt/matromonium van Casper Heggen en Magtildis Cuijpers met de getuigen Alibertus Wannix, Lambertus Cuijpers en Wilhelma van pol alias maxus. Wilhelma/Wilhelmo alias maxus is een nieuwe dame, die we niet kennen bij Lambertus van Poll en Anna Maxus uit de genealogie van Pol Bongers, of uit de combinatie Theodorus van Poll en Anna Maxus (hypothese).
Die 7 Novembris 1628 wordt met toestemming van de pastoor van Braght, gehuwd door Wilhelmus Homs en Maria Petri simons alias criegels, filia S(ancta) Judoca/Sint Joost, met de getuigen Wilhelmus Petro criegels fratrie, en Huberto van pol(s) alias Nq&. De laatste twee woorden worden vaker op het einde van een akte geschreven door deze pastoor.De controle van de pastoor van Bracht was bedoeld om te voorkomen dat parochianen stikum in meerdere plaatsen/parochies huwen met verschillende partners.
Op blz 62 lezen we: Op 30 Januarij 1629 het matrinomium vinoulo Wilhelmus maxus en Gertrudis Kempkens, vicillus in den moninkbosch filia, parochie montis (Berg) S(ancta) Odilia. de getuigen zijn Hubertus van pol, Joannes kempkens, brantae fratie?, Joannes Winandi van pol, kliuk?, en Joannes Hendrina ramaekers.
Gertrudis is dus de dochter van de pachter van de hof de Munnichsbosch nabij Sint Odiliënberg in het Sueeltje/Sweeltje nabij Montfort. Wilhem Maxus was later pachter van boerderij/kempken de Wardt. Raemaekers of Raaymakers had bijen nabij opgen Oue/Ouwen aan de grens met de gemeente Echt in Putbroek..
Op blz 64 lezen we: 26-01-1633 matromonium Leonardus van lerop en Maria van pol, Theodori filia. Volgens de genealogie van Pol Bongers is Maria van Pol geboren rond 1608 als dochter van Lambertus van Pol en NN Maxus, die huwen rond 1595. Het is onduidelijk of Lambertus van Pol en deze Theodori van Pol dezelfde persoon zijn omdat beide keer het alias Maxus wordt genoemd. Overigens overlijdt Maria op 25 jarige leeftijd op 09-11-1633 een maand na het overlijden van haar eerst kindje.
Op blz 63 en 64 lezen we:
Die 17 Februarij 1632 matrimonium vinoulo gaan met de getuigen Wilhelmus van pol, Joannes Nijssen en Wilhelmus maxus p.m. (overleden), sunt Joannes Winandi van pol klmp ?, en Margarita filia Michaelis maxus p.m.,
Op 7 februarij 1633 huwt Leonardus van Lierop met Catharina filia Leonardis mols uit Maasbracht met de getuigen Joannes Raetzen en Joannes Valkenberg.
Op 4 Martij 1634 huwt Leonardus filius Petri van Lierop met Elisabeth Winrijcks Sittardiensis in Sittard. Omdat Maria van Pol overleed op 090-11-1633, is deze Leonardus van Lierop de weduwnaar van Maria van Pol, die hertrouwt.
Op blz 64 lezen we dat: 20 februarij 1633 Theodorus Severini,guert orinudrif (Severijns, soldaat) , Huberti pollarts prunigruit, duomi Sitterdiensis (kerk van Sittard) , huwt met Theodori van pol dirti bongarts filia, Elisabetha (dochter van Theodorus Wilhelmi van Poll) , idijs rosany parloo en ??? .... ??? in durati Julianunsi .
De datum 20 februari 1633 is een correctie voor de genealogie van Pol Bongers, die 2 februari noemt als trouwdag.
Op blz 67 vinden we het huwelijk van Henricus op den Graeff met Catharina van Pol op 25 oktober 1644 met de getuigen Theodorus van Ophoven en Arnoldus Cuijpers.
Van het gezin en de kinderen van Wilhelmus van Pol en Sophia Maria Mans, was waarschijnlijk na de pest alleen Wilhelmus en de dochter Catharina over. De andere kinderen en moeder Maria waren dood: Ronsili, Gertrudis, Maria van Pol en moeder Maria Mans. Wilhelmus huwde veel later op op 31-10-1651 voor de tweede keer en wel met Mechtildis Wolters. Ze krijgen geen kinderen. Wilhelmus Winandi van Pol was uit ongeveer 1600 en bij zijn tweede huwelijk ongeveer 50 jaar oud. Hij overlijdt op 14-02-1683
Op 26 mei 1650 coningum Peter Vercoulen met Johanna van Pol met de getuigen Jannis Bordels/Boekat en Mathia Mans.
Petrus Vercoulen komt uit Sint Joost en in de genealogie van Pol Bongers wordt hij per abuis Vergooosen genoemd.
Op 31 oktobris 1651, matrimonium Guilelemus ( Wilhelmus) van pol et Mechtildis Wolters, comm.toghibus /getuigen Nicolaus Lachet en Jacobus Mayolle te Montfort. Wilhem huwt lang nadat zijn vrouw en kinderen aan de pest overlijden, voor de tweede keer.
Op 4 februarij 1672 lezen we: matrimonium Joos (Jan) van Pol en Maria Mans met de getuigen Johannes Vogels en Anthonius Wanninx/Wannis.Joos is Joannes Winandi van Pol en broer van Guilelmus.
Op 24 Martij 1673 matromonium (een andere) Guilhelmus van Pol ( van Petrus van Wilhelmus van Poll) en Sophia Spanderborck het de getuigen Henricus spanderborck en Jacob(a?) Mayolle.
Op 6 Julij 1695 lezen we : matromonium Winandus van Pol ( Aegidii) en Helena opden Graeff met de getuigen Lambertus Beckers en Bernardo Mayolle.
Tot slot bij Latijnse doopboek en trouwboek.
In Montfort komen we in de tachtiger jaren van 1680 de naam van Jacob Mayolle vaak tegen. Hij is of werkloos of hij is hulp-koster of zoiets omdat hij steeds getuigt bij huwelijken in Montfort. Er zijn twee voorbeelden opgenomen:
Op blz 2 november 1687, 2 Novembris contraxeunt matrimo, nimi in facit Euclessia Jacobus van Pol et Cristina van Pol, eoxam restibus Jacobo Mayolle et Hijene nimo Reikepe.
Het betreft het derde huwelijk van Jacobus van Pol, zoon van Theodorus van Pol ( Henrici van Pol en Anna Vogels uit Eschweiler) en echtgenote Catharina NN ( met kinderen broer Peter 1 en Peter2 van Pol en zus Henrica, die overlijdt). Jacobus en Peter van Pol worden rond 1640 genoemd als grondeigenaar en Montforter pachters in het Linnerveld en andere percelen in Linne ( Zie Roebroeck, en bunderboek Linne JanRuiten.nl).
We weten niet waar Christina van Pol vandaan komt omdat ze in het doopboek van Montfort niet is gevonden. Linne is een mogelijkheid maar het relevante DTB-boek ontbreekt. Eerder huwde Jacobus van Pol met Maria Maxus en na het huwelijk met Christina van Pol, met Helena Leijendeckers.
Op 9 Januarij 1689 lezen we dat bij het huwelijk van Elisabeth Cuijpers als getuigen optreden Jacob Mayolle en (na veel puzzelen met het handschrift) Hieronimus Rickope.
Het originele Begraafboek Montfort
Tot slot volgt nog enige informatie uit het originele Latijnse doodboek van de parochie Montfort.
De informatie is vaak kort:
6 Decembris 1615, Sepulta est Catharina uxor Egidy Mans, de vader van de vrouw van Aegidius van Pol, Trineke Mans op de Voorhof, en
16 Januarij 1616, menzis die obijt Theodory Pols dum vinerit schabinus Montfortiensis.
De vraag isof het Theodorus van Catharina Lambrechts opgen Ouwen betreft of Theodorus/ Lambertus van Pol van Anna Maxus?. Theodorus van Pol van Aemalia NN is jonger en pachter op den outbight/de Voorhof/op ten Bongart, zal na 1616 nog een aantal kinderen krijgen, dus die is het niet.
24 julij 1616 obijt Catharina filia Lamberti Pols alias Maxus.
Volgens genealogie van Pol ‘Bongers’ was Catharina van Pol, dochter van Lambertus van Pol, gehuwd met Gerardus Lambreghts, maar van dit echtpaar vinden we een negental kinderen tussen 1621 en 1633 en de alias van deze Catharina van Pol is Noemens. Er is dus nog een andere Catharina van Pol ( Petri van Poll) in het spel of Catharina van Pol van Lambreghts is geen dochter van Lambertus van Pol.
6 Oktobris 1619 obijt Hubertus Nijssen, scabinus.
Houb Nijssen betaalt de beestenschat in Montfort o.a. in 1595 en een hele reeks andere jaren. Hij was boer en schepen en wordt bij in de lijst de schatheffing schepenbank Montfort altijd als de eerste van een tiental boeren genoemd met een van Poll (Winand, Jan, Wilhem, Peter en Durrick). Hij komt ook als getuige voor in akten van ingen Ouwen als de oude rechten van dit leengoed door het horen van oude vertrouwde boeren en knechten opnieuw worden vastgelegd in 1612.
20 Marty 1619 mortinus est Micghael Maxus echtgenoot van Cecil van Bommel.
5 Julij 1620 overlijdt Elisabeth Goruers foriut/echtgenote van Mattgiae Pollart alias Colla. Mathias is mogelijk toch een Pollart.
Die 29 Decembris 1621, Winandus filius Theodori Pols (van Poll) , op den outbigh, pridea baptatus. Winandus van Theodorus en Amalia was geboren 27-12-1621 en is bij overlijden 2 dagen oud.
Die 2 montis Decembris 1622 defuratus? est Wilhelmus van pol sense, alias van deelgard.
Blijkbaar woonde Wilhelmus bij zijn overlijden op den Deelgaard waarschijnlijk bij een zoon of dochter aldaar. In leven was pachter van den Voorhof en van ingen (Groot) Ouwen samen met Lem Lambrechts.
Die 3 Avril 1623 mortuat est Henricus filius Mathtgiae Pollart/Polsers alias Colla, en Christina (die met de achternaam Colla heet dus toch een Pollart die Mathias).
Die 30 oktobris 1623 obijt Cornelia uxor Cristiani NN van ingen Lylaer.
Is Christianus een van Poll of een Stockmans van de zwagers 'van Helwegen', Peter van Poll en kinderen of Peter Stockmans en kinderen, allemaal op het leengoed ingen Lyllaert.
Die 7 decembris 1625 mortuit est filius lus trimestres/ drie maanden Theodori van Pol & Aemilia echtgenote, het kind Tilmannus. Het kind was geboren op 01-09-1625 en sterft.
Die 25 Decembris 1626 vinere obijt Lambertus van Maxus. Is deze Lambertus een Maxus of een van Pol-Maxus?.
Die 25 Junij 1627 sum solquita est Aluerta/Alberta? van Pol junior filia.
(Kind van Theodorus van pol van 02-05-1621 van Theodorus van Pol en Catharina NN uit Sint Odilienberg, want het kind van 17-12-1626 van Theodorus van Pol en Aemilia NN overlijdt op 23-09-1634. Alverta Theodori van Pol geboren rond 1595, was op 25-10-1622 gehuwd met Joes Leijendeckers en zij overlijdt ook voor 1628 want haar zus Annae van Pol huwt met Joes Leijendeckers in het tweede huwelijk op 25-01-1628. Een getrouwde vrouw noem je bij overlijden geen junior filia.
Die 27 July 1627 Theodorus van pol senior dies clansit extremung?.
Het is niet de schepen Theodorus/Derick/Durick van Poll van Catharina Lambrechts op ingen ouwen?, maar wel een senior Theodorus. Is Theodorus van Pol gehuwd met Petronella/Petra van Pol-Lijsten/Lijthens/Leitgens, mogelijk in een tweede huwelijk?.
Die 20 Novembris 1628 obijt est excercit a statione vitae qui est Theodorus van pol, alias Bongers ( op de Voorhof met Aemilia NN en met de vader Wilhelmi van Poll).
Die 25 Januarij 1630 Arnoldus filius Theodori van pol & Aemalia, due determis is overleden.
Die 3 Februarij 1631 Lydwinae filiae Theodori van pol p.m.( overleden), en Catharina (NN, Cremers?) , atatus anno 20.
Er is blijkbaar een dochter Lydwina/Henrica? van Pol gestorven van 20 jaar oud, die in 1611 is geboren, en die niet voorkomt in de genealogie van Pol Bongers.
Die 30 Martij 1631 est obijt Wilhelma filia Petri van Pol & Magtildis ( Joachims) exurit diad nata 12.
Er overlijdt een kind Wilhelmina van 12 dagen oud. Petrus, zoon van Wilhelmus van Pol en Elisabeth, en zijn echtgenote Magtilda huwden op 23-07-1630 in Montfort als ze al kinderen hebben.
Die 14 Septembris 1631 vitany quas deferrut Elisabetha vidua Wilhelmi van pol.
Dit is Elisabeth Bongaerts/Bongarts/Bongers, die de alias Bongers gaf aan de kinderen van Wilhelmus van Pol en Elisabeth. Bij het oberlijden van Willem van Pol heet hij alias opden Deelgard zijn laatste woonplek.
Die 17 Novembris 1631 vitau ganz suie morte rommaturut Maria Pol(s).
Welke Maria is dit? Een kind van Wilhelmus van Pol en Sophia Maria Mans?
Die 11 Novembris 1632 Arnoldus filius Jacobi Arets en Elisabeth van pol filius ortennit foid?.
Elisabeth is een dochter van Theodorus van Pol en Catharina Lambreghts.
Die 13 Novembris 1632 mortua Anna filia Gerardi Lambreghts p.m. en Catharina (van Pol).
Die 25 Novembris 1632 Elisabeth van Pol, uxor Jacobi Aretz en ook,
Die Maria van Pol uxor Jacobi Raetzen.
Elisabeth van Pol is volgens de genealogie van Pol Bongers een dochter van Theodorus van Pol en Catharina Lambrechts van vader Lambertus Lamberti, pachter van opgen Ouwen. Maria zou een zus zijn van Elisabeth volgens Wim Bongers maar Maria/Mercken wordt doechetr van Winand van poll en zus van Willem en Jan van Poll genoemd zolas in de Rechtzaak hoger beroep Roermond 1558-1560.
Die 26 Novembris 1632 mortua est Catharina vidua Theodori van pol, dicti bongarts.
(dus van Wilhelmus van Pol en Elisabeth Bongarts). Op 20 november 1628 was Theodorus van Pol Bongers overleden.
Op 24 Febrarij 1633 obijt Maria filia Wilhelmi van pol en Maria (Mans), filiole 7 montibus nata. Dochter Maria van Maria overlijdt dus 7 maanden oud. Daarna vervolgt de tekst in een ander handschrift,
17 Junij 1633. Ook soldaten residenta op het kasteel van het legioen/legione tribune Henrico xx onleesbaar, statua militat Huzarmunda, overlijden aan de pest, evenals de echtgenote Aemalia Hofing Lorginge? ( Lockinger) , echtgenote van Antony Olimart capitani a Legione.
Graaf Olimart was kapitein en later drost op het kasteel Montfort.
Die 16 Septembris 1633, estinato est Petronilla uxor Winandi van pol.
Winandus2 van Pol leeft dus nog bij het overlijden van zijn vrouw.
Die 8 Oktobris 1633 Henrica filia Petri van pol en Magtildis ( Joachims,Jochems) , 9 monuta en dinndy?.
Die 9 oktobris 1633 mortuat est Petri Mans op Hobbert/Hobert, en op 3 Decembris 1633 overlijdt ook zijn vrouw Maria (NN) vidua/weduwe Petri Mans.
Die 4 Novembris 1633 overlijdt Maria van Pol, filia Theodori van pol, uxor Leonardus van Lierop.
Maria van Pol overlijdt een maand na het overlijden van haar eerste kind.
Die 27 decembris 1633 Elisabeth filia Theodori van pol, uxor Theodori severins/severijns.
In 1633 en 1634 overlijden een aantal soldaten van het garnizoen op kasteel Montfort.
Die 10 Martij 1634 mortua est Aluerta filia Theodori van pol & Amilia, annorij met nog een zestal onleesbare woorden.
Die 30 Martij 1634 overlijdt Catharina Mols uxor Jacobi Raetzen,
Die 10 Augustus Petronilla Lijsten vinero obijt ( een dame die gehuwd was met een oude Theodotus van Pol omdat ze veelvuldig bij getuigenissen bij geboorte ook Petra van Pol Lijsten wordt genoemd).
Die 19 Septembris 1634 o.a. Henrici Bongart fili ( kind van Henricus Bongarts of van Henricus van Pol Bongarts?)
en
Die 15 Septembris 1634 Capitano Olimart Antonius. (Olimart is graaf en drost van Ambt Montfort en hij is gehuwd met een dame van goede komaf. Hij onderhoudt relaties met de elite in de regio en hij wordt elders graaf/prins van genoemd. In de notitie in de tijd van de Pest is geen tijd voor mooie verhalen van de pastoor).
Die 19 septembris 1634 obijt Anna (Vogels afkomstig uit Eschweiler) uxor Henrici bongers van pol.
Die 20 septembris 1634 filius Wilhelmi van Ophoven echtgenote Vombi? van Bosel filia, en
Catharina filia Joannes van pol en Margaretha (Maxus) filia folio cq en verder onleesbaar.
( Vader Joannes van Pol en moeder Margaretha Maxus huwen op 17-02-1632 in Montfort).
Die 23 Septembris 1634 Joanna filia Diederici (Theodorus) de (van) Pol vicillus quondany opten Cleijn oue, filia aqophertina ?.
Die 23 Septembris 1634 Aemylia uxor Theodori van pol al. cremers,
Die 25 Septembris obijt Joannes filius Theodori van pol al. cremers,
En dan volgt een nieuw handschrift op blz 81,
Die 28 Septembris 1634 obijt venerabilis D. Dominus Jacobus Caris ius pastor huiis Montfortensis parochia cuius corpus raquine feat in pace, ata.cingo mortuoJ; D.Pastore aliqui mortui quinne/quirine Septembris si no suet Parochia vacant vrg ad i die octobus. Jacobus Carisius was voordat hij pastoor van Montfort werd in Roermond kapelaan van het altaar van het eerbiedwaardige Sacrament volgens het visitatierapport van de bisschop van Roermond van 1612.
De vervanging van de pastoor in Montfort, wordt ingevuld door F. (frater?) Joes Cuniberti qui suspecti euram vsp ad. festum S. Joannis baptisme codem die obijt vnus nomen mini non indicatum non est, codem die obijt .., en hij administreert als eerste dode:
- filia Jacobi Timmermans op 5 Oktobris 1634, met nog een hele reeks overledenen, waaronder:
- Christianus filius Theodori van pol filius ( van Wilhelmus van Poll)
- Obijt Theodorus von Poll consul de scab. (burgemeester, schepen van Montfort). Het is niet duidelijk welke Theodorus van Poll dit is. Mischien is het wel Winandus 2 van Poll, die ook schepen en burgemeister is geweest, en die ontbreekt in het DYTB-boek van de parochie Montfort.
Tussen 1615 en 1640 overlijden veel Theodorus van Pol. De Theodorussen van voor 1590 kennen we slecht behalve Theodorus/Durrick senior uit 1540, Theodorus junior Theodori 1565 van Catharina Lambrechts, scabinus en heurder opgen oue. De andere Theodorus/ Derick/Durick/Duer van Poll kenen we alleen uit rechtzaken van de schepenbank Montfort 1530-1620 en uit overlijdensakten 1615-1640 van DTB-boek parochie Montfort.
- Kinderen/infants Wilhelmus van poll. Dus ( kleinere) kinderen van Wilhelmus van Poll en Sophia Maria Mans. Alleen Catharina blijft over van de kinderen van Wilhelmus en Maria.
Dan gaan we over naar 1635.
Die 22 Augustus 1635 obijt Anna Maxus.
Die 26 Julij mortua est Mattheas Colla, octagl navour vel.oltoa otiam?.
Er volgt een nieuw handschrift bij:
Die 23 Decembris 1635 op blz. 83 maar het is niet duidelijk of er zo weinig doden zijn of dat er bijna niks werd opgeschreven tussen 1635 en 1637. Waarschijnlijk is het laatste van toepassing. Tussen 1633 en 1635 was de pest op het hoogtepunt en ongeveer 30-40 % van de inwoners van Montfort was bezweken waaronder een aantal gezinnen waar slechts een of twee overlevende waren. Iedereen die zwak of enigszins ziek was had het onderspit gedolven. Als gevolg van de kaalslag in een aantal families, was de stamboom gereduceerd tot een tak of een zijtak.
Die 1638, 22 Avril obijt Anna Maxus. Er was dus nog een Anna Maxus in Montfort maar het familieverband ontbreekt.
In 1642 is er slechts 1 overledene.
in 1643 Er is een ander handschrift: 4 doden.
In 1644 2 doden waaronder een Jacobus Raetzen 14 Marty 1644.
in 1647 Avril 25 obijt Mechtildis van pol
Die 14 Julij 1647, 14 Julij huius nim calamitatus est hum migranit Theodorie vicillus ingen Hoijck alias van Pol. Mogelijk is het Theodorus/Derick van Poll de heurder van opgen Lylaer en schepen in Linne, die net als zijn vader op Montfort gericht was. Ingen hoyck kan slaan op een percel bij ingen Lyllaer met voetpad op de grens van Linne en Montfort, i.p.v. ingen Hoek/Genook.
Die 5 Obtobris 1650 obijt Henricus van Pol,
Die 2 Decembris 1650, aica pesperum obijt Hubertus Pol tabellanum Montfortiensis nonagenanus.
Hubertus Petri van Poll van ingen Lyllaer woonde in Linne en of in Montfort. Hij getuigde veel in het DTB-boek maar van zijn vrouw en of kinderen weten we niets. Hij werd negentig jaar oud.
Die 1 Oktobris 1662 obijt Petrus van Pol,
Die 16 septembris 1676 obijt Mechtildis van Pol,
Die 9 Oktobris 1681 obijt Margaretha van Pol uxor Jois Paulssen (lange s).
Die 6 Julij 1685 obijt Agidius van Pol ( van de Voorhof).
Anno 1686 overlijdt 17 Januarij obijt Johannes van Pol (bcivertes dicaon infantilus?), Jacobi van Pol, en Maria Maxus,
25 Januarij 1686 obijt Maria Maxus uxor Jacobi van Pol (eerste echtgenote)
Anno 1690, 23 februarij obijt Joannes van Pol, scabinus ( Joannes/Joes/Jan van Poll, schepen/burgemeester van Montfort en stamvader van onze van Poll’s.),
22 Avril 1692 obijt Joannes van Pol, may obijt Cornelis van Pol ongeveer 16 jaar oud.
5 Junij 1698, obijt Petrus van Pol, dou decuij civerten amoiotrim?,
30 Julij 1703, obijt Christina van Pol uxor Jacobi van Pol (tweede echtgenote)
27 Septembris 1704, ex hae mortali vita evo lavit ad eternitatem Wendelina Snijchers uxor Petri van Pol ( van ingen Lylaer Linnerveld),
18 Novembris 1704 obdormivi in domino Henricus van Pol. (is dit een Hendrik of een Derick/Durick/Theodorus?, hoofdknecht van ingen oue?),
Anno 1708, undecimo Septembris, obijt Wynandus van Poll, scabinus, relinguans uxorum Helena op den Graaff. Winandus zoon van Joannes van Poll Winandi en Margarita Maxus huwde op 09-06-1675 met Helena op den Graeff in Montfort.
In het originele Doopboek Montfort is een boeiende melding opgenomen:
Bij de geboorte van Henricus filius Jacobi Raetzen en Maria (van Poll) echtgenote, getuigen Arnoldus timmermans en Wilhelma pols (van Pol) loco matis (In plaats van haar moeder) sue/zijnde Petra/Petronella lijsten/lijthens (van Theodorus van pol sr). Dan is deze Wilhelma van Pol niet dochter van Winandus van Poll en Petronilla Cuipers?. Of wordt iets anders bedoeld?.
Intermezzo na het nogmaals bestuderen van de originele DTB-boeken van de parochie Montfort.
In het originele Begraafboek vinden we meldingen van het overlijden van Theodorus'sen van Pol op;
- 16-01-1616 Theodorus van Pol van Catharina Lambreghts van Opgen ouwen (waar de familie Lambrechts eerder heurder was met Willem van Poll. Theodorus/Derick van Poll, schepen van Montfort).
- 26-11-1623, of 24-07-1627 Theodorus senior ( van Petronilla lijsten?).
- 20-11-1628 Gats, Theodorus van Pol van Catharina NN uit Berg gehuwd ongeveer 1610,
- 14-07-1647, 14 Julij huius nim calamitatus est hum migranit Theodorie vicillus ingen Hoijck alias van Pol ( Derick van Pol ingen Lylaer?)
- 11-10-1634 Theodorus van Pol, burgemeester en schepen, die drie weken na de echtgenote Aemalia van Pol-NN overlijdt?. Of was hij al eerder overleden?.
- 26-11-1632 Catharina NN, weduwe/vidua Theodori van pol alias Bongerts (dus van Wilhelmus van Pol).
- Aemalia NN ( Cremers?) overlijdt op 23-09-1634 als echtgenote/uxor Theodori van pol alias cremer.
In het originele doopboek van Montfort vinden we tevens:
Catharina NN, uxor Theodori van pol als getuige vicillus opgen bigt en ook;
Catharina NN, uxor Theodori van pol als getuige van pol alias bongerts. Opgen bight en alias Bongers duiden op Voorhof en de vader Wilhem van Theodorus van Poll.
Aemilia NN, uxor Theodori van pol alias cremers bij de geboorte van Aluetta van pol op 17-12-1626.
Discussie: Het betreft dezelfde Catharina. Hoe kan dat?. (6 december blz 14 genver). Vreemd omdat Theodorus Wilhelmi van Pol met Amelia NN (Tilmans, opden Graeff? ) was gehuwd en boerde op de Voorhof en Theodory Winandi met Catharina NN (Cremers?) uit Berg en mogelijk boerde op den Breiwegh en later op Cleijn Ouwen. Klopt dit wel? Of zijn de vaders Theodori omgewisseld in de genealogie van Pol Bongers?.
Op 19 Martij/maart 1622 vinden we ook een van Poll-samenscholing van niveau. Op die dag wordt gedoopt;
Petrus van pol, filius Henrici van pol alias bongerts ( Wilhelmi) met de getuigen Theodorus van pol, Theodori filius op ten graaff ( van Aemilia NN Tilmans, opden Graeff), en Catharina ( NN, Cremers) uxor Theodorus van pol alias bongerts, en dan waren we in deze akte bijna Anna Vogels, de moeder van Peter, en de vrouw van Henricus van Pol vergeten.
Discussie: Klopt Catharina uxor Theodori van Pol alias bongerts wel?.Of zijn de ouders van Theodorus van pol Wilhelmi en Winandi verwisseld in de genealogie van Pol Bongers?.
Op 21 Februarij 1622 wordt geboren Theodorus, filius Henrici van pol, et Anna (Vogels) conignum met de getuigen Henrico cauly(Coolen?) en Justina Cornelij van pol uxor. Hoewel Cornelis zelf niet getuigt wordt zijn echtgenote genoemd als getuige, is hij in leven anders stond er vidue en hij moet dan rond de tweeendertig jaar oud zijn als broer of neef van Henricus/Driek van Poll.
Conclusies
- Is de aanname dat Winandus van Pol en Wilhelm van Pol als zonen twee Theodorus van Poll hebben, die resp. huwen met Catharina NN uit Berg en Camilla NN uit Linne of Berg?. Wie is wie?.
- Er is nog een derde Theodorus van Pol, zoon van Theodorus/Durrick van Pol de oude.
Wie was zijn echtgenote?. Een oudere Theodorus van Poll uit 1565 huwde Catharina Lambrechts. Theodorus van Poll, zoon van Peter van Poll en Margaretha Helwegen van ingen Lyllaer zal geboren zijn rond 1580 evenals zijn jongere broer Winand. Pas op 21-02- 1632 wordt er weer een Theodorus van Poll geboren uit Henricus van Pol Wilhelmi en Anna Vogels, die rond 1655 buiten Montfort zal huwen met Catharina NN en in Monfort kinderen krijgen.
- Het aantal kinderen van Peter van Poll en Magtildis Helwegen ingen Lyllaert wordt aangevuld uit allerlei akten met Joannes, Jan 1570, Derick/Theodorus 1572, Winandus 1580, Hubertus 1585, Catharina van Poll 1590 en met Auwt/Andrea/Alverta van Poll 1592 (jaartallen geschat).
- Omdat Henricus van Pol een zoon is van Wilhelmus van Pol en Elisabeth Bongerts, is mogelijk Cornelis van Pol uit 1590 toch de 5-jaar oudere broer van Henricus en dan dus een zoon van Wilhelmus van Pol.
- Cornelis van Pol is in Montfort verder niet terug te vinden met zijn schone Justina NN. De DTB boeken noemen geen geboorten, geen huwelijk en geen overlijden van dit echtpaar. De hypothese is dat Cornelis en Justina in Linne wonen met hun gezin omdat er rond 1700 in Linne een Cornelis van Pol met zijn vrouw Ana/Anna NN woont in de parochie Linne en er kinderen worden gedoopt in Linne. Die Cornelis van Poll zal rond 1570 geboren zijn en de oude Corrnelis van Pol is dan 80 jaar als hij nog leeft maar dat is nog niet te controleren omdat het eerste DTB-boek van Linne is ontvreemd uit het archief of meegenomen door de familie van de pastoor?.
In de buurgemeenten van Montfort en Linne is de oude Cornelis van Pol ook niet gevonden.
Verdere conclusies:
Er zijn een aantal van Pol Theodoricus/Theodorus actief in Montfort tussen 1590 en 1640 mogelijk wel 5 met 2 oude Durrick/Durk of Derick van Poll en drie neven Theodorus resp. Wilhelmi, Winandi en Theodori van Poll.
Aan de hand van de naam van de echtgenote of van hun vader zijn ze soms uit elkaar te houden als we de aliassen kennen.
De alias werkt in die zin soms verwarrend als zij niet meer op een pachtboerderij Voorhof/Op de Bigt/opden Graaf/opden bongart/op’t huys verblijven dan de boerderij alias terugvalt op de familiealias Cremers of bij de andere tak van Pol alias Bongers, nakomelingen van Willem van Pol sr. Deze indruk ontstaat omdat Theodorus van Pol vaak genoemd wordt naar de pachtboerderij Voorhof/Bight en er rond 1630 ook een Theodorus van Cruchten (Vogels van Cruchten? de eerste echtgenote/uxor van Isabella van Stralen filia Joanni ) vicillus op de Voorhof ( mede vicillus?) wordt genoemd als getuige, terwijl voorheen altijd Theodorus van Poll werd verbonden met die boerderij.
In de wereldlijke akten zoals in de Schepenbank Montfort, duikt de naam Theodorus niet op wel de naam Durrick, Durick, Durk , Derick, Dirck, Diderick (Theodoricus) en niet zoals verwacht Duer, Doar, Theodoor,Thijs of Thij als afgeleide van Theodorus.
Einde van onderzoek in de originele teksten van de Latijnse DTB-boeken van Montfort en de perioden met ontbrekende of haperende administratie zoals vastgesteld bij het overlijden van een pastoor en het overnemen door de buur-pastoor of door de latere opvolger, en het stilvallen van de administratie bij het overlijden van de pastoor gedurende de Pest, en het haperen van de administratie na het vertrek van de invaller en het niet tijdig inzetten van een opvolger zoals in de parochie Montfort gebeurde.
6.2 Van Pol/Poll’s in de buurgemeenten van Montfort:
Linne, St.Odiliënberg, Maasbracht, HertenMerumOol, Vlodrop/Posterholt, Echten de gehuchten, Stevensweert, Maaseijk, en Melick/Herkenbosch etc.
Na de zoektocht van van Pol’s in Montfort in de klappers bij Jan Timmermans tussen 1530 en 1640, zijn op www.genver.nl de klappers van de parochies Linne/Beek resp. St.Odilienberg, Maasbracht, Posterholt, Vlodrop, Echt en Stevensweert opgezocht. In tegenstelling tot Montfort beginnen de DTB-boeken van de omringende parochies laat tot zeer laat.
Parochie Linne inclusief Brachter Beek
In Linne starten de huidige gegevens Geboortenboek in 1699 en lopen tot 1796. De gegevens van 1610-1699 ontbreken dus en dat is heel jammer omdat het achterhalen van familieverbanden van Pol/van Poll in Linne/Beek en Montfort daardoor moeilijk wordt.
De oude pastoor van Linne is voor zover nu bekend Cristianus Hofstad die in 1642 een lange staat van dienst heeft als pastoor in Linne volgens zijn advocaat in de zaak tegen Winant van Poll. Pastoor Christianus Hofstad is volgens de advocaat dan al op leeftijd want hij memoreert dit bij de Kerkelijke rechtbank in Roermond. De pastoor Hofstad voerde een eerste DTB-boek volgens de bisschop. Het boek is echter verdwenen.
De opvolger van Hofstad is onbekend maar we weten wel dat Joannes Conrardi pastoor is van 1682 tot 1696 en dat hij overlijdt/obijt op 13 Oktobris 1696 zoals zijn grafsteen(restanten) aangeven op het kerkhof van Linne. Pas in 1696 wordt een nieuw DTB-boek in Linne geopend met de komst van de nieuwe pastoor.
Pastoor Conrardi en andere pastoors
In Heemkundeboek Roerstreek 1993 schrijft M. Richter een artikel over Joannes Conrardi: pastoor, stichter en procesvoerder te Linne 1682-1696. In het originele DTB boek van Linne vanaf 1698 worden op blz. 6 als geestelijken in de omgeving parochie Linne genoemd: Joannes Conrardi pastoris modernis in Lin ( en Beek) , Guillielmus Basel pastoor in Berg, Livinus Meys pastoor in Montfort, Gerardus de Pont capellanus in Lin, Laurentius Simons capellanus in Lin, Joannes Franciscus Egrenet pastoor in Montfort, Joannes de Nijs pastoor in Echt, Paulus Vossen pastoor in Lin (andere bronnen zeggen pastoor van Lin vanaf 1696, 1699 of 1702 tot 1719), Theodorus Smitgen/van der Smitten als pastoor in Linne, bij aanvraag dispensatie voor een huwelijk bij het Bisdom genoemd in 1723, Petrus Melchior Crebbe pastor modernis in Linne primistery in Montfort, Joannes Jacobus Lepes, capellanus in Linne en tot slot rechts bovenaan op de pagina 6 met de kop Nomina confratium faser dotum H: Th van Ulfft pastor in Linne. Op blz 5 staat alleen de notitie H: Th van Ulfft Pastor in Linne 1760.
Het lijkt erop dat de pastoor van Ulfft de collega geestelijken van dat moment of later beschrijft voor de buurparochies en een overzicht van de pastoors en capellans van Linne geeft die elkaar opgevolgd zijn voor zover hij weet. De nalatenschap van pastoor van Ulfft wordt in 1790-1793 afgewikkeld door pastoor Rijckxz in Montfort en koopman J. Specken uit Roermond bij het bisdom. De aanvraag dispensatie bij een huwelijk in Linne vermeldt het bisdom Roermond Gerardus Haeffs als pastoor in 1740 resp. Th. van Ulfft en August van Baerll in 1793 als pastoor van Linne.
Volgens de parochie Montfort was Livinus Meys pastoor van Montfort van 1683-1704, resp. Guilhelmus Bonjean 1709-1712 pastoor en tevens landdeken, en Joannes Egrenet pastoor van 1712 tot 1733. Guilhelmus Basel blijkt in 1676 de eerste pastoor van Montis Sanctae Odilia, die begint met de geboorte/doopadministratie van de parochie Sint Odilienberg (eerste DTB van Berg). In 1644 lezen we akten van Pastoris Joannis Dolmans met o.a. fuit a me Joanne Hylkenio ius successore Pastore in Vlodrop bij de doop van Elisabetha Margaratha filia Petri Beurskens en Helena coninguin.
Intermezzo
Visitatierapporten parochies bisdom Roermond vanaf 1703
In het visitatierapport van de Parochie Linne van 5-03-1703 schrijft de bisschop Angelus van Roermond dat pastoor Paulus Vossen sinds 21 november 1696 pastoor van Linne is en hij schrijft nadien dat Joannes Jacobus Schepes kapelaan van Linne is sinds 05-03-1721 en Gerardus van Haeff sinds 21-06-1739 pastoor van Montfort is. Tot het dekenaat Montfort werden toen de omringende parochies van Montfort gerekend Sint Odilienberg, Maasbracht, Linne, Echt, Nieuwstad, Roosteren, Stevensweert , Vlodrop/Posterholt inclusief Swalmen, Asselt, Beesel/Belfeld, Roermond en Elmpt. Over de parochie Maasbracht lezen we dat Lambertus Franciscus Vorstemans wordt opgevolgd door G.Oddaer op 23-06-1714, die tevens deken van dekenaat Montfort is. In Sint Odilienberg wordt pastoor Guilhelmus Baten opgevolgd door pastoor Leonardus Bouten op 20-02-1737.
Volgens het inspectierapport van bisschop Angelus van Roermond van 5 maart 1703 , met latere aantekeningen, bestaat het eerste Doopboek van Linne vanaf 1612 resp. het eerste Trouwboek van 1668 en het Doodboek vanaf 1677 maar het origineel is ontvreemd of zoekgeraakt. De bisschop noemt Beek in de visitatie Aengenbeek en noemt de eerdere rechtzaak tussen de pastoor van Linne (Conrardi en opvolger Vossen) en de pastoor van Maasbragt (Vorstermans schrijft de bisschop) over de nieuwe grenzen der parochies ten faveure van Maasbragt. Beek en s'GravenhofSchrevenhof behoorden voorheen tot de parochie Linne/Beek.
Bij het lezen van de visitatierapporten van de bisschop van Roermond zien we dat de bisschop de separate parochies bezoekt met een instructie aan de dekens over de indringende bezoeken met een format tekstformulier om vooraf informatie te laten invullen door de pastoor resp. de kapelaan, de rector of kanunnik van een altaar, en vragen aan de koster en de pastoor over gebouwen, woningen en inventaris van de parochie. Bij het bezoek worden de geestelijken door de bisschop ondervraagd en het ingevulde format van de bevraging met de inventarislijsten wordt doorgenomen. Kleinere parochies hebben soms moeite om de koster het onderwijs te laten geven zeker als in Montfort het kosterhuis is afgebrand en de koster Theo Coenen (voorheen Timmermans) geen onderwijs geeft. Dat gebeurt door Willem Dolmans. Cristianus van Poll/van poll en Joannes Daemen worden in Montfort genoemd als kerkmeester. In een latere visitatie wordt Rutgerus Mankers pastoor van Montfort genoemd vanaf 09-02-1734. Hij is de opvolger van pastoor Wilhelmus Levinius Meys.
In de kleinere parochies ontbreekt soms duur goud en zilverwerk in de kerk omdat er nogal wat gestolen is door doortrekkend troepen of door andere dieven. Het kerkhof is niet altijd afgesloten waardoor wanorde heerst en er wordt zelfs “risch” gestoken, wild loopt er rond en honden, en de pastoor, kapelaan of koster hebben zaken niet op orde. De bisschop meldt vooraf aan de pastoor dat de maaltijden bij de visitatie niet te uitbundig moeten zijn in menu en in aantal gangen. Het is werkbezoek en geen copieus diner. Bij het eten zijn de geestelijken welkom en een vertegenwoordiger van de wereldlijk heer. De bisschop vraagt uitdrukkelijk naar de inkomsten en eigendommen van de pastoor/kapelaan/rector/kanunnik en naar de onderliggende boekhouding en de bewijslast van inkomsten uit legaten en de jaarmissen etc.
Bij de visitatie in Roermond en Venlo, die blijkaar al eerder zijn begonnen, zien we een ander beeld dan bij de plaatselijke parochies. In de steden, die veel meer geestelijken resp. kerken, kapellen, altaren, gildenaltaren en kloosters kennen, heerst veel onduidelijkheid over verantwoordelijkheid en verantwoording bij de geestelijken. De bisschop moet alle zeilen bijzetten in de visitatie om boven water te krijgen hoe de kerk funcioneert naar de parochianen toe en hoe de organisatie van al die wel of niet uitgevoerde diensten kan worden verantwoord op basis van formele documenten. Bij altaren worden veel namen van kapelaans, rectoren en kanunniken genoemd maar het visitatierapport leest alsof de kerkelijke dienaren geen behoefte hebben om hun bisschop kraakhelder te informeren. Is het wel verstandig om al die informatie te geven aan zulk een baas?. De bisschop eist inzage in stichtingen, contracten, legaten en geldelijke gildebijdragen en de verdeling van gelden uit getijden van de dienaren van de Kerk en duidelijkheid over het daadwerkelijk uitvoeren van missen en gezongen missen door de week en op zondag. Het komt voor dat de pastoor of kapelaan vrij zelden in de kerk is en zelden celebreert en zingt hij, hij dient geen sacramenten toe en drinkt regelmatig teveel waardoor hij niet geschikt is etc. De koster vervult zijn taken niet juist en de kerkmeesters komen te weinig in de kerk. De kapelaans en rectoren dragen hun missen onvoldoende op. Jaardiensten worden niet opgedragen en het ontbreekt aan controle. De geestelijke Cornelius heeft bij de vistitatie een geschrift overhandigd met correcties die moeten plaatsvinden. Andere geestelijken geven ontwijkende antwoorden of weten zogenaamd van niks en sturen de bisschop het bos in door te verwijzen naar akten en documenten die ze niet overhandigen zoals vooraf wel is gevraagd. Met name in de steden heeft de bisschop moeite om de visitatie uit te voeren, maar daar is natuurlijk ook veel meer loos.
Bij de tekst van een oudere visitatie 1612 Roermond over altaren duikt bij het altaar Eerbiedwaardig Sacrament de doorgehaalde naam op van rector dominus en kapelaan Jacob Carisius op, die later pastoor in Montfort is geworden zoals het DTB-boek van Montfort aangeeft. Verder worden er zoveel namen van geestelijken en van altaren genoemd dat wij (en de bisschop) door de bomen het bos niet meer zien. Het opstellen van registers van inkomsten van altaren dat is begonnen in 1592 heeft weinig opgeleverd en de synode buigt zich er alweer over. De bisschop ziet zich genoodzaakt een rooster met uit te voeren missen op de altaren op te stellen om een einde te maken aan de chaos. Dan blijkt dat er ook nog andere diensten zijn maar hebben sommigen zich aan de dienst onttrokken. Uit de visitatie blijkt dat de bisschop helderheid en transpirantie wil scheppen maar dat de pastoors, kapelaans, rectoren en kanunnikken geen duidelijkheid kunnen en willen verschaffen over de precieze inkomsten en de legaten en het wel of niet uitvoeren van de te leveren diensten. Wanprestatie en nalatigheid komt voor en niemand voelt zich verantwoordelijk behalve voor het eigen hachje.
De bisschop heeft op het platteland zorgen over de kerkelijke diensten en het eeuwig branden van de olielamp in de kerk en de tinnen schaal omdat de zilveren is gestolen. In de stad verdrinkt de bisschop in de chaos vn de wanordelijke kerkelijke organisatie, die lijkt op een netwerk van zelf regelende kerkelijke zzp-ers, die in de beschermende doolhof geen belang hebben bij transparantie.
In de vistitatie 1704? met verwijzingen naar eerdere visitatie in 1669 in de parochie Venlo, wordt bij Officie Hushoven rector Petrus Alberst genoemd die zoals vanouds verplicht is twee missen op te dragen met een vroegmis op woensdag en een andere mis naar vrije keuze. Patroon (legaatgever) is de vroegere burgemeester van Poll. Dit moet een legaat van burgemeester dr. Frans van Poll zijn, die overleden is na 1561 het jaar dat hij nog burgemeester is van Venlo. Na 1704 wordt niet meer gerept over het legaat van Poll.
Archief RHCL, Einde visitatie bisschop.
De oudste doopvermelding van Poll in de oudste klappers en DTB-boeken van Linne
Cornelia van Poll van 09-01-1701, die een dochter is van Cornelis van Poll en Anna NN, evenals haar zussen Odilia van Poll van 07-06-1707 en Catharina van Poll van 15-12-1703. Cornelis van Poll zal geboren zijn rond 1670 en hij stamt af van ? (welke tak van Poll is dit).
Volgens de originele akte in het doopboek Linne is de moeder Anna NN en de getuigen Wilhelmy driessen en Elisabeth van flodrop. De familie Winand van Poll (Petri) was in Linne in 1545 behorend tot de parochie en de echtgenote van Winand van Poll van Ingen Lylaert was een dame van Flodrop uit Linne).
Cornelis van Pol getuigt op 26-08-1711 bij de geboorte van Elisabeth van Flodrop, dochter van Angelus van Flodrop en Elisabeth NN in Linne. Het overlijden van Cornelis van Poll en van zijn vrouw Anna NN, is niet te vinden in het begraafboek van Linne.
Van Pol in Linne
De oudste Cornelis van Pol (Wilhelmi?) van ongeveer 1590 uit Montfort is gehuwd met Justina NN en we denken dat zij in Linne woonden en in Montfort getuigen bij kinderen Henricus van Pol alias Bongers. We kennen verder een Cornelius van Pol uit Montfort uit ongeveer 1676, zoon van Joannes van Pol en Maria Mans, maar die is al op xx-05-1692 overleden op 16 jarige leeftijd.
Mogelijk stamt de vader Cornelis van Pol van het Linner DTB-boek af van Jan van Poll resp. Derick van Pol of van zijn broer Winand van Poll of Houb van Poll , heurders van Ingen Lyllaer. Uit kerkelijke bronnen weten we dat Winand van Poll in 1642 de pastoor van Linne aanklaagde bij de kerkelijke rechtbank vanwege plichtverzuim als pastoor. Mogelijk stamt Cornelis af van deze Winandus van Pol uit Linne. Uit de rechtzaak van Winand van Pol in Linne weten we dat hij aangetrouwde familie was van Theodorus van Flodrop/Vlodrop in Linne. Of Winand was gehuwd met een dame van Vlodrop/Flodrop of Theodorus van Vlodrop was gehuwd met ene dame van Pol uit Linne, een zus van Winand van Pol, weten we niet. De van Florops waren o.a. pachters en heurders in de Linnerweerd.
Uit andere bronnen weten we dat van Pol/Poll’s uit Montfort op leengoederen in de parochie Linne hebben gezeten. Alhoewel ingen Lyllaert gemeente Linne is, kerkten de vroege van Pol's in de parochie Montfort, en een latere generatie van Poll in de parochie Linne. Formeel is ingen Lyllaer de parochie Linne. Uit leenakten en schepenbanken kennen we Lysken van Poll, die geboren is in Linne en die na haar huwelijk woonde in Berg/Reutje, en Hubertus van Poll, die bijna zeker in Linne woonde, of Winandus van Poll in Linne en Derick van Poll in Linne, die zijn dronken herder in verweer doodsloeg. Verder is er een Jan van Pol met een gezin, die geboren is in Montfort die heurder is van een leengoed in de Linnerweerd in 1612 zoals blijkt uit getuigenissen in oude akten van Ingen Ouwen ( Magneė van Horn RHCL).
Er zijn een twintigtal van Pol/Poll's in de periode 1699-1796 geboren.
Nicolaus van Pol van 06-12-1712 is de zoon van Elisabeth van Poll en een onbekende vader, die volgens de originele akte in het Latijn Nicolaus Schreurs is (blz 26 internet origineel DTB Linne). De getuigen zijn Maria Smets, Elisabeth Buijsers en Angelus van Flodrop. Nicolaus overlijdt op de dag van de geboorte.
Gerardus van Pol van 19-10-1717 is een zoon van Joannes van Pol en Gertrudis NN (Schmits/Smits/Smeets?, Maar dan is Joannes Petri van Pol nog pas 15 jaar) of Rulkens, gezien de vele getuigen Rulkens, Rulkes en Rullen bij geboorten). Bij de geboorte van Gerardus van Pol getuigen twee Rulkens en een Aldegondis van Pol, die van voor 1700 moet zijn. Een zus van Gerardus van Pol, heet ook Gertrudis en is geboren op 18-02-1724 met de getuigen Petrus Rulkens en Helena Rulkens condicta van de Vinne volgens het originele DTB Boek in Linne. Wie is Alegundus van Pol?. Een zus of tante van Joannes van Pol?.
Een andere Joannes van Poll en Margaretha Mols hebben een gezin van een negental kinderen met de namen Catharina 01-04-1714, Lambertus 1719, Cristianus 25-12-1721, Johanna Catharina 05-07-1726, Gerardus Franciscus 03-04-1728, Lambertus2 van 12-09-1731, Joannes 01-03-1734, en Catharina Agnes van 16-07-1737, en Elisabeth van onbekende geboortedatum, die op 13-04-1747 is overleden volgens het begraafboek in Linne.
Bij de geboorte van Gerardus Franciscus van Poll getuigen Mathias van Pol en Joanna van Lumich. Is Mathias een broer van Joannes van Pol?. Of is Mathias2 (Wilhelmi Aegidii) van Pol uit Montfort, in 1737 gehuwd met Anna Maria Nijssen?.
Een Gerard van Poll geboren in Linne op xx-09-1723 als hypothetische zoon van Joes van Pol en NN ( Margaretha Mols of Gertrudis Smeets?) is niet gevonden. Volgens de genealogie van Pol van Bongers is Gerard van Pol geboren in Linne en was vader Jan/Joannes/Joes/Jean van Pol gehuwd met NN?. Bij het huwen van deze Gerard van Pol met Mechtildis Wambax in 1758 in Montfort getuigt een Lambertus van Pol, die wel een zoon is van Joannes van Poll en Margaretha Mols. De kinderen van Gerard en Mechtildis in Montfort zijn Joannes, Fredericus, Nicolaus, Theodorus en Lambertus.
Petronella van Pol van 12-04-1728 is een dochter van Mathias van Pol en Helena Schreurs, en haar broer is Gerardus van Pol van 07-03-1731. Leonardus/Leonardi van Pol getuigt bij de geboorte van Petronella van Pol. Op 7 maart 1731 wordt Gerarda van Pol, filia Mathei van Pol en Helena Schreurs geboren in Linne (blz 53 originele DTB).
Cornelia van Pol van 19-02-1746 is de dochter van Michael van Poll en Cornelia Joachims die op 20-02-1735 huwden. Michael van Poll komt uit Montfort en hun zoon Mathias van Pol van 05-10-1734 was geboren in Berg. Cornelia Joachims overlijdt op 17-09-1746 als e.v. Michael van Poll.
Een generatie jonger is het gezin van Cristianus (Joanni) van Poll en Anna van Vlodrop met een vijftal kinderen met de namen Joannes1 van Pol 1747, Maria 1748, Theodorus 1751, Anna Catharina 1754, en Joannes 2 van Poll uit 1757.
Onderzoeksvragen:
1. Er is een ongehuwde Elisabeth van Pol, die een kindje Nicolaus krijgt van Nicolaus Schreurs. En er zijn verschillende Catharina van Pol?. Wat is hun relatie en afkomst?.
Mogelijk is Elisabeth van Pol een dochter van Derick van Poll en Catharina NN afkomstig uit Montfort en Linne, die ook de kinderen Peter, Jan, Jacob, Henrik, Anna, Leonardus en Elisabeth van Pol hebben, namen die we aantreffen in het bunderboek Linne.
2. Zijn de Linner van Poll's nakomelingen van Derick/Theodorus van Poll in Linne resp. van broer Winandus of broer Hubertus of broer Joannes van Poll in Linne als zonen van Peter van Poll en Magtilda Helwegen op Ingen Lyllaert? Of stammen zij van andere van Poll’s uit Montfort?.
Van Pol/van Poll als moeder of als getuige
Joannes Zegers wordt geboren op 22-12-1714 als zoon van Mathias Zegers en Catharina Pols/van Pol met de getuigen Petrus Pols/van Pol, Theodorus Engelen, Maria Mans en Gertrudis Haters. Op 13-01-1719 wordt Gertrudis, filia Mathei Segers en Catharina van Poll conjuges, geboren, volgens de originele Latijnse akte in Linne blz 34, met de getuigen Lamberti van Poll, Theodorus Engelen en Gertrudis inde Reijp. Een dochter van Mathias en Catharina, Petronella Zegers overlijdt op 21-10-1746 volgens klapper. Wie is Catharina van Pol, geboren voor 1694 gehuwd met Mathias Zegers. Een dochter van?.
Bij de geboorte van Winandus Zo(e)termans op 02-10-1715, zoon van Theodorus Zoetermans en Cornelia NN, getuigen Theodorus Engelen, Arnoldus van Poll, Ida van de Venne, en Agnes Paulissen. Arnoldus van Pol uit Montfort was sinds 1708 gehuwd met Anna Soetermans, waarvan we al vermoedden dat ze uit Linne kwam.
Op 27-10-1714 getuigt Maria van Pol bij de geboorte van Anthonius in die Reip, zoon van Matthias in die Reip en Gertrudis Haters, samen met Theodorus Engelen en Mathias Engelen. Wie is Maria van Pol?. Ze blijkt gehuwd mer Nicolaus Schreurs zoals we direct zien.
Op 23 maart 1720, baptizata est Catharina, filia Nicolai Schreurs et Maria van Poll, conjuga Henricus Hillen en Agnes Rullenraat, en op 15? may baptizatis Joseph filius Nicolai Schruers et Maria van Poll met getuigen Mathias Segers en Catharina Schreurs, en tevens baptizatis Henricus filius Nicolai Schreurs en Maria van Poll met getuigen Joannes Geurts en Henricus Leijendeckers en Elisabeth (Brentjens?) volgens het origineel DTB-boek blz 37 van Linne, met in de marge bij Henricus: codemqs die sunt gemini. Op 20 -02-1726 wordt opnieuw een Henricus, filius legitima Nicolai Schreurs en Maria, met getuigen Adamus Sampers en Ida Paulissen geboren. De zoon Joannes Schreurs wordt op 24-08-1732 geboren uit Nicolai Schreurs en Maria van Poll met de getuigen Marhias van Vlodrop en Catharina van Poll. (DTB origineel blz 56). Opvallend is dat Nicolaus Schreurs gehuwd met Maria van Pol, ook een kind kreeg met Elisabeth van Pol in 1712?. Of is dat een andere Nicolaus Schreurs?,
Op 11-11-1720 getuigt Catharina van Pol bij de geboorte van Michael in die Reip, zoon van bovengenoemde Mathias in die Reip en Gertrudis Haters, met de medegetuigen Leonardus Rutten, Petrus in de Reip en Joanna Segers.
Op 19-10-1717 getuigt Aldegundis van Pol bij de geboorte van Gerardus van Pol , zoon van Joannes van Pol en Gertrudis NN (Schmits/Smets of Rulkens?). Wie is Alegundis van Pol? .
Op 18 juny 1727 baptisata est Wilhelmina filia legitima Ioannis/Joannes Peters et Catharina van Poll, met de getuigen Cristina van de Venne en Maria Sampers condicta Rullenraedt, in het originele DTB boek blz 46.
Op 16 februari 1715 getuigt Paulus van Poll bij de geboorte van Lambertus filius Joannis Janssen en Catharina van Pol (van ingen Lyllaer). Wie is Paulus van Pol?. Vermoedelijk van Maasbracht.
Op 03-04-1728 getuigt Mathias van Pol en Johanna van Lumich bij de geboorte van Gerardus Franciscus van Poll, zoon van Joannes van Poll en Margaretha Mols.
Nicolaus Schreurs wordt geboren op 07-09-1729 als zoon van Nicolaus Schreurs en Anna van Pohl/van Pol. Nog een Nicolaus Schreurs of..?
Op 09-12-1751 getuigt Catharina van Poll bij de geboorte van Theodorus van Poll, zoon van Cristianus (Joanni 1721) van Poll en Anna van Vlodrop, die gehuwd zijn in 1746.
Op 10-01-1754 getuigt Gerardus (Franciscus?) van Poll bij de geboorte van Anna Catharina van Poll, dochter van Cristianus van Poll en Anna van Vlodrop.
Op 05-01-1757 getuigt Lambertus van Pol, zoon van Joannes van Poll en Margaretha Mols, bij de geboorte van Joannes2 van Poll, zoon van Cristianus van Poll en Anna van Vlodrop. Joannes 1 van 14-02-1747 was toen al overleden. Lambertus huwt in 1775 in Herten met Catharina Roemen/Roumen.
Conclusies Doopboek Linne en andere bronnen
Over de periode van 1600-1699 weten we vanuit de DTB-boeken bijna niets over van Pol(l)’s in Linne terwijl dat voor ons de sleutels tot de relatie met de oude Monforter van Pol(l)’s had moeten opleveren. Rond 1600 woont er al een nest van Poll's in Linne op het leengoed ingen Lyllaert of landerijen in de buurt zoals Roelaart/Rulaert of ingen Struijcken van Peter van Poll- Helwegen (en zijn kinderen Joannes, Derick/Durck/Theodorus, Winand/Heyncken, Hubertus, .. en dochters Auwt en Catharina) en op een leengoed van de Linnerweerd/Visschershof van Joannes/Jan van Poll. De van Poll’s waren geboren in Montfort maar hun kinderen zullen vooral in Linne te vinden zijn zoals Derick/Theodorus die boerde op ingen Lyllaer en een Derick die schepen was te Linne en zijn kinderen die we niet kennen. Dat gold ook voor Winand Petri van Poll, en zijn vrouw van Vlodrop, die boerden in de Linnerweerd, en die waarschijnlijk kinderen hadden.
Verder woont Lysken van Poll van voor 1600 afkomstig uit Linne in Reutje/Sint Odiliënberg maar dat is hemeldsbreed de andere kant van het grote Linnerveld en het Sweeltje. Zoals we in Schepenbank Montfort lezen was Jan van Pol uit Montfort in 1612 heurder van een leengoed in de Linnerweerd. Of Lysken van Poll afstamt van Peter van Poll of van Jan van Poll of de Cornelis van Poll (allen geboren in Montfort en wonend en werkend in Linne) is nog onduidelijk maar Lysken van Poll had wel grond in Linne aan de Maas. Uit onderzoek in 2013 blijkt dat alleen nog de afstamming van Lisken van Poll onduidelijk is. De andere genoemde van Pol's zijn allemaal kinderen van Peter van Poll en Magtildis van Helwegen van ingen Lyllaert.
We weten dat er tussen 1700 en 1720 in Linne een vader Cornelis van Poll en twee vaders Joannes van Pol(l) waren en een moeder Elisabeth van Pol, en een moeder Catharina van Pol in 1714, en verder de doopgetuige Petrus van Pol 1714, Maria van Pol in 1714, Arnoldus van Pol 1715, Aldegondis van Pol in 1717, Leonardus van Pol in 1728 en de doopgetuige Mathias van Pol in 1731. In Stevensweert vinden we een Cornelia van Pol, die is geboren in Linne rond 1701, en die huwt in Stevensweert met Joannes Chapelle en 10 kinderen krijgt. Zij is waarschijnlijk de Cornelia van Cornelis van Poll en Anna NN in Linne uit 1701.
DTB-Montfort en DTB-Linne
Ongeveer honderd jaar na Peter van Pol en Margarita Helwegen rond 1600 boerde er weer een Peter van Poll uit Montfort op ingen Lyllaert. Petrus/Peter van Pol , zoon van Joannes/Jan van Pol en Maria Maria Mans in Montfort, uit de tak Joannes Winandi van Poll, geboren in 1672, huwde met Gwendelina Snijchiers en met Joanna Leyendeckers en zij boerden op ingen Lyllaer van 1697 tot ergens in 172X waarna het leengoed werd omgezet in pachtland en een romp pachthof, waar de kinedern van Poll en Hun echtgenoten op boerden met verdere familieleden uit Derick van Poll en Catharina NN en hun kinderen waaronder Peter, Jan en Jacob, Henrik, Anna , Leonardus en met Elisabeth van Poll. De kinderen van Peter van Poll en zijn twee echtgenoten resp Gwendelina zijn: Catharina 1698, Joannes/Jan/Joes 1702 en de kinderen van Joanna Leyendeckers: Catharina 1706, Elisabeth 1708, Theodorus 1710 mijn stamvader, die huwt met Albertina van Bragt, Peter Anthonius 1714, Anna Margarita 1716, en Wilhelmina van Poll uit 1719. Als Peter in 1722 overlijdt zijn de voorbereidingen voor een overname van het leengoed niet in orde. Uiteindelijk wordt de boerderij verpacht aan aallerlei leiden zoals familielid Peter en Jacob van Poll en een meneer timmermans resp. later aan Catharina van Pol en haar echtgenote Jan Jansen van Linne. Omdat de familie Pter van Poll op Montfort georienteerd was, zijn de kinderen in het DTB-boek van Montfort opgenomen terwijl de kinderen nadien in het Linner circuit werden opgenomen. Eigenlijk behoren de kinderen formeel in het DTB-boek van Linne thuis. Wij nemen ze dus nu over als Linner van Pol’s met Montforter wortels.
Voorlopige conclusie
De Linner van Poll’s stammen af van nakomelingen van Peter van Poll 1565 en zijn kinderen en kleinkinderen, zoals kinderen van Derick. Winand, Jan en Hubert van Poll. Er was een Cornelis van Poll van 1590 die met zijn vrouw Justina NN waarschijnlijk in Linne woonde en werkte. Verder is er een inbreng door het gezin van Peter van Poll met Gwendelina en Joanna rond 1700-1720 met hun kinderen. Een derde groep inbreng stamt van Derick van Poll en Catharina NN, die in Linne woonden en werkten met hun kinderen. Ook nadien zijn er tussen 1700 en 1900 nog van vesrchilelnde van Poll’s uit Montfort naar Linne getrokken maar daarvoor verwijzen we naar Hoofdstuk 5 stamreeks van Pol/Poll.
Het Trouwboek begint in 1736.
De genoemde 3 mannen van Poll, die huwen in Linne, huwen na 1746. Het betreft Cristianus van Poll, zoon van Joannes van Poll en Margaretha Mols, resp. Fredericus van Poll en Michael van Poll, die huwen met resp. Anna van Vlodrop in 1746, Anna Catharina Maessen in 1788 en Cornelia Roumen in 1747. Fredericus en Michael van Pol zijn niet in het doopboek van Linne te vinden. Mogelijk
De 5 vrouwen van Pol/Poll, die huwen in Linne, doen dat na 1738. Het betreft Catharina, resp. Catharina en Helena van Pol en Adriana en Maria van Poll, die resp. huwen met Theodorus Beckers in 1752, Jacobus Baeten in 1738, Matthis Curvers in 1738, Henricus van Buggenum in 1765 en Joannes Cuijpers in 1779. Catharina van Poll en Jacobus Baeten krijgen acht kinderen en Helena van Poll en Matthias Curvers krijgen negen kinderen.
Helena van Pol is een dochter van Arnoldus van Pol uit Montfort die gehuwd was met Anna Soetermans uit Linne, die een zoon was van Winandus van Poll en Helena op den Graeff uit Montfort, die weer een zoon was van Joannes Winandus van Pol en Margaritha Maxis.
Het Overlijden/begraafboek start in Linne in 1719.
De van Pol’s die in Linne sterven, zijn geregistreerd van 1719-1796, en dat zijn 8 vrouwen van Poll na 1731 en 2 mannen van na 1743. Een korte samenvatting luidt als volgt:
Op 07-09-1729 overlijdt Nicolaus Schreurs, filius illegitima, zoon van Nicolaus Schreurs en Annae van Poll volgens het origineel DTB blz 278.
Ida van Poll sterft op 22-02-1731 als vidua/weduwe van Joannes van de Venne, scabini huriaf communitatis etaris 75'. (blz 279 origineel DTB Linne). Zij is mogelijk een van Pol van vóór 1700 bijvoorbeeld een zus van Cornelis van Pol?.
Anna Schreurs, echtgenote van Mathias van Poll overlijdt op 03-05-1733.
Joannes/Joes van Poll, echtgenoot van Margaretha Mols overlijdt op 21-10-1743. Margaretha Mols overlijdt op 22-04-1754 als weduwe van Joannes van Poll.
Catharina van Poll overlijdt op 25-01-1753 als weduwe van Joannes Janssen, die overleed op 19-09-1746, sepulta est Joannes Janssen maritus Catharina van Poll. Joannes Janssen en Catharina van Poll zijn de pachters van een deel van het oude leengoed ingen Lyllaert in 1626 en Catharina is een dochter van Peter van Poll en Joanna Leijendeckers.
Cornelia Joachims uit Berg of Linne, op 20-02-1735 gehuwd met Michael van Pol uit Montfort, overlijdt op 17-09-1746, Sepulta est Cornelia Joachims uxor Michaelis van Poll.
Petronella Segers overlijdt op 21-10-1746 als dochter van Mathias Segers en Catharina van Poll. Volgens het originele DTB boek blz 287 was het echter 18-10-1746 Oktobris sepulta est Petronellafilia Mathia Segers et Catharina van Poll conjugum.
Elisabetha van Poll, dochter van Joannes van Pol en Margaretha Mols, is overleden op 13-04-1747.
Margaretha Mo(o)ls weduwe van Joannes van Poll overlijdt op 22-04-1754.
Haar echtgenoot Joannes van Poll, maritus Margarita Mools, overleed op 21-10-1743. Hun dochter Elisabetha van Poll overlijdt al op 13-04-1747 en hun dochter Johanna van Poll op 02-09-1757.
Anna Lapol (van Poll) , weduwe van Michels NN, overlijdt op 01-08-1758. Ik ga ervan uit dat zij een van Poll is.
Een andere Catharina van Pol sterft op 02-01-1756 als echtgenote van Jacobus Baeten. Jacobus Baeten overlijdt op 02-01-1765.
Weer een andere Catharina van Poll overlijdt op xx-01-1759 als echtgenote van Theodorus Beckers, die overlijdt op 02-01-1765.
Anna van Poll overlijdt op 09-11-1761 als weduwe van NN ( Nicolaus Schreurs?).
Cristianus van Poll , echtgenoot van Anna van Vlodrop, overlijdt op 06-04-1784. Anna van Vlodrop overlijdt op 01-10-1779.
Helena van Poll uit Montfort sterft op 27-05-1792 als weduwe van Mathias Curvers/Kurvers, die overleed in 10-12-1783.
Conclusies:
Het overlijden van Cornelis van Pol en van zijn vrouw Anna NN in Linne is niet gevonden. Oudere van Poll's in Linne zijn niet gevonden omdat er tot 1696 geen administratie is gevonden in Linne ondanks het feit dat de bisschop van Roermond in 1703 meldt dat het Doopboek begint in 1620.
Lezend in allerlei documenten wordt duidelijk dat onder de parochie Linne ook formeel de inwoners van Brachter Beek en Schrevenhof vielen evenals (formeel) ook de inwoners van het Linnerveld zoals ingen Lyllaer(t) en leengoed Breidenwegh met de landerijen ingen Struyken. Over de grens van gemeynten was er onenigheid dus ook over de grens van de parochie: Het ging om zieltjes en om centen zoals we weten van Hannes Kempkens, die aangeef dat er eiken balken in de grond werden egzet bij de grens van Montfort en Linne nabij de Pos (met umlaut) en het voetpad naar Montfort bij de Lylaarshof (grens Montfort en Linne Kehrn van Vroenhoven).
Omdat een Hubertus van Poll rond 1620 meermaals getuigt in DTB-boeken in Montfort moet hij gewoond hebben in Linne of in Berg. In Berg en in Montfort is hij niet gevonden in de klappers DTB-boeken totdat hij in 2013 als oude man werd gevonden in het originele Latijnse doodboek van Montfort.
Winandus van Poll spant rond 1640 een rechtzaak aan tegen de pastoor van Linne. Hij is dus parochiaan in Linne. Hij heeft familieconnecties met de familie van Vlodrop/Flodrop. Waarschijnlijk was zijn echtgenote een dame van Vlodrop uit Linne.
Peter van Poll en zijn zoon Derick van Poll waren heurders van Ingen Lyllaer in Linne en Derich tevens van Ingen Struyken, mogelijk een synoniem voor (een deel van ) hof Breidenwegh.
Er is een rechtelijk vonnis over Derick van Poll in zijn handelen jegens zijn dronken schaapsherder met de dood als gevolg en zijn vrijspraak na het treffen van een regeling met de echtgenote van de dode schaapherder met erkening van noodzaak verweer. Mogelijk stamt Cornelis van Poll van deze tak van Poll’s af.
Lysken van Poll geboren rond 1590 is afkomstig uit Linne en zij woonde met haar drie echtgenoten en haar kinderen in Sint Odilienberg. Van www.janruiten.nl weten we het volgende. Zij was gehuwd met Hendrick Reinboom/Rinbaum, die schepen van Sint Odiliënberg/Reutje was. Haar dochters zijn Mercken en Thrincken Rijnboom en hun zoon is Willem Rijnboom, die later pachter op de hof Aerwinkel is in Posterholt. Mercken huwde met Simon Brentgens, die tevens schepen in Sint Odiliënberg is. Thrincken huwde tot slot met Willem Janssen. Uit akten weten we dat Lysken van Poll grond had in Linne in de Linnerweerd.
Ondanks het gebrek aan sluitend bewijs lijkt het erop dat de oude van Pol/Poll’s in Montfort en de oude van Pol/Poll’s in Linne middels :Cornelis van Poll uit Montfort 1590 en echtgenote Justina NN, die wij situeren in Linne resp. Hubertus van Poll van voor 1590 en echtgenote Elisabeth NN. Hubertus woonde opgen Lyllaert dus formeel in Linne en hij overleed op hoge leeftijd in Montfort.
Lysken van Poll (Petri of Joanni?) van voor 1590 met haar mogelijke zus Trinke van Pol en Joannes, Peter en Derick, en de kinderen Hubertus en Heintcken/Wynandt van Peter van Poll en Margaritha Helwegen, behoren tot één familie van Pol/Poll.
In verband met ruzie van ‘die van Lin’ met die van Merum-Herten is er een conflict opgetekend tussen deze gemeenten waarbij het komt tot poging tot ontvoering paarden resp. het slaan van een inwoner van Herten en het afvoeren van wel 50 schapen door die van Lin. Als burgemeetser van Lin wordt ene Engelen gemoemd en als betrokken burger van Linne met nog enkele anderen, Derick van Poll en Jacob van Breidewegh. Hoe de zaak van het dagen de schepenbank in Herten afloopt is onbekend. We weten wel dat 'die van Lin' zich aan een proces probeerden te onttrekken maar dat de drost van Daelenbroeck ( Gulik) dat niet accepteerde en contact opnam met de drost van Ambt Montfort. Merum-Herten viel onder het bevoegd gezag van Daelenbroek/Heinsberg dus Gulik en Linne onder het ambt Montfort van Gelre.
In Linne komen we in de DTB-boeken niet verder met het zoeken naar familieverbanden van oude van Pol/Poll’s tussen 1530/1600 en 1700.
Linnertak van Poll
Volgens de genealogie van Pol ‘Bongers’ is Gerard van Pol van xx-09-1723 geboren in Linne, zoon van Joes van Pol en NN, de stamvader van de Linnertak van Pol in Montfort. Ook in het originele doopboek in Latijn van de parochie Linne is hij onvindbaar. Is Gerard van Poll een zoon van Joannes van Poll en Margaretha Mols of van Joannes van Poll en Gertruda (Petronella) Schmits/Smets/Smeets?. Een oudste zoon Gerardus van Joannes/Joos (Petri) van Poll van ingen Lyllaer en Petronella Gertrudis Smeets, die in Melick huwen op 23-02-1724. is theoretisch mogelijk maar we weten het niet. Als het waar is, had Joannes dus 3 kinderen met Gertrudis Smeets. Deze Joannes/Joos van Poll geboren op 20-07-1702 overlijdt al op 26-07-1728 als het echtpaar Petrus/Peter van 20-04-1726 heeft gekregen en Joanna nog geboren moet worden op 05-11-1728. Joanna van Pol huwt later met Leonard van Montfort in Montfort in 1753.
Gerard van Pol(l) zoeken we in het geboorteregister van Linne maar hij is in 1723 niet gevonden. Er zijn wel drie andere Gerard van Poll’s gevonden en er is een hypothese.
1. Gerard van Poll van 19-07-1717, zoon van Joannes/Joes van Pol en Gertrudis NN, met de getuigen Wilhelmus Rullen/Rulkens, Helena Rulkes/Rulkens en Aldegundis van Pol. Als Gertrudis Smets/Schmitz zou zijn dan was zij ongeveer 21 jaar en Joannes/Joos 15 jaar en ze huwen pas in 1724. Nee dus.
2. Gerardus Franciscus van Poll van 03-04-1728 als zoon van Joannes/Joes van Poll en Margaretha Mols, met de getuigen Mathias van Poll en Johanna van Lumiech/Lumich, en als derde Gerardus,
3. Gerardus van Pol, geboren op 07-03-1731 als zoon van Mathias van Pol en Helena Schreurs met de getuigen Cristianus van de Venne en Catharina Leetiens/Leijtens.
Hypothese: Is Gerard van Poll toch een zoon (voorkind) van Joannes van Pol en Getrudis Smeets?,
Gerardus van Poll zou mogelijk ook in Montfort of Melick geboren kunnen zijn maar in het originele Latijnse doopboek van 1721 tot 1726 in Montfort wordt hij niet gevonden, ondanks het feit dat in de genealogie Luke en Julia Geelen op Gerard Bucks website, Gerardus van Poll wordt genoemd, zijnde geboren in 1722 in Montfort. Het raadsel is nog niet opgelost.
De Gerard van Pol(l) van xx-09-1723 ( volgens de genealogie van Pol “Bongers) huwde in Montfort met Magtilda/Mechtildis Wambax en stierf in Montfort op 10 of 11-02-1805 op 83 jarige leeftijd. Zijn vrouw Mechtildis was op 02-01-1801 al overleden in Montfort. Mechtildis1 Wambax was op 31 maart 1721 geboren in Montfort uit Joannis Wambax en Cornelia Goerts met de getuigen Jacobus van den Bongaert en Gertrudis Wambax. Mechtildis2 Wambax werd geboren op 5 oktober 1728 uit Joes Wambax en Cornelia (NN) met de getuigen Henricus Stevens en Gertrudis Wambax, loco Mariae Tellers.
Bij het huwelijk van Gerardus van Pol(l) en Mechtildis Wambax in Montfort op 11-04-1758 getuigt Lambertus van Pol (een broer ?, en zoon van Joannes van Poll- Mols) en Catharina Daemen.
De kinderen van Gerard en Mechtildis zijn Joannes 1759 ( naar opa vernoemd?), Fredericus 1761, Nicolaus Fredericus 1764, Theodorus 1768 en Lambertus Marcus van Pol uit 1770. In een volgende generatie treffen we Joannes van Pol die huwt met Anna Catharina Everts, die een kind Gerardus Hubertus van Pol hebben, die huwt met Odilia Hawinkels. Hun dochter is de 'wiesvrouw’ Maria van Pol, de echtgenote van Leonardus/Naad Wolters.'
De afkomst van de Linnertak van Pol(l) zoals we die noemen in Montfort, blijft onduidelijk in het voortraject in Linne. Er kan nog niet worden bewezen Joannes van Pol(l), de familie van vader Gerard van Pol(l) mogelijk toch origineel uit Montfort stamt.
Bijzondere van Poll
Bij de zoektocht naar van Pol, van Poll en van Polle in genver.nl en in genlias.nl vinden we Catharina van Polle in Maasniel genoemd als moeder van Jean/Joannes Boeten met de vader Jacques Boeten bij het overlijden van Jean Boeten op 56 jarige leeftijd in Maasniel. Om te bekijken of Catharina een van Polle is, is gezocht in genver.nl van Maasniel, Roermond, Swalmen, Beesel en Belfeld. Er is geen van Polle gevonden en geen Jean Boeten/Bouten. De gedachte dat Catharina een van Pol/van Poll is of een Pollen/Polmans is uiteindelijk omgezet in de vondst van het huwelijk van Jacobus Baeten en Catharina van Poll in Linne. Catharina van Poll is de oudste dochter van Joannes van Poll en Margartha Mols en zij is geboren op 01-10-1714.
St. Odiliënberg met Lerop en Reutje
Het boek Geboorte/doop begint in 1627 en loopt tot 1820. Het boek Trouwen/huwelijk begint in 1628 en loopt tot 1820. Het boek Overlijden/begraven begint in 1660 en loopt tot 1817.
In het doopboek vinden we Maria van Poll, van 08-04-1669, dochter van vader (onbekend), en moeder Margaretha van Poll met de getuigen Henricus Wambis en Odilia Heuts. De vader van Maria is volgens een passage Biessen in de klapper van het doopboek in Berg Otgerus van Biessen. Deze Otgerus treedt echter op 06-02-1670 in het huwelijk met Matthia Ramaekers. Oeps.
Mogelijk woonden er nakomelingen van Derick van Pol van Clein Ouwen en van zijn zoon Derick van Poll meesterknecht van het leengoed Ingen Ouwen, bestaande uit ‘Cleyn Ouwen’ in Montfort en ‘Groot Ouwen in Echt, dat voor een deel viel onder de gemeente Sint Odilienberg en voor een ander deel onder de gemeente Montfort. Een Odilia Heuts huwde volgens genealogie van Pol ’Bongers’ in Montfort met Petrus van Pol uit 1624 op 08-11-1667. Petrus is een zoon van Henricus van Pol en Anna Vogels. De familienaam Heuts komt bij leengoederen in Linne/Berg vaker voor in die tijd volgens Peter Nissen, Klepper. Het is mogelijk dat Maria van Poll in Berg een voorkind is van Margarita van Pol en Joannes Paulsen die huwen in Montfort op 27-04-1670. Wiens dochter Margaretha van Poll uit Montfort is, blijft ongewis vanwege ontbrekende administratie in Montfort vanwege de pest van 1632-1637.
Anna van Poll is geboren op 01-10-1674, dochter van Joannes van Poll en Petronella NN met de getuigen Hermanus Cuijpers en Petronella Nelissen. Deze Anna blijkt later te huwen met Michael Tegels in Sint Odilienberg op 03-07-1729. Vader Joannes van Pol moet geboren zijn rond 1630-1640 maar onbekend is waar?.
In het klapper Doopboek van Berg vinden we op 10-07-1715 Cristophorus van Pel, die mogelijk een van Pol is. Zijn vader is Wilhelmus van Pel/Pol? en zijn moeder is Maria Soetermans. Of er een relatie is tussen Wilhelmus van Pol uit Montfort, die huwde met Catharina Soetermans op 23-09-1695, is niet bekend.
Onder dopen/geboorten van jongere van Pol’s vinden we 6 kinderen tussen 1734 en 1806 waarvan er 5 aan Wilhelmus van Pol en Helena Teljers/Tellers toebehoren: kinderen die in meerderheid overlijden.
Nader onderzoek levert de volgende resultaten: Guillaume/Wilhelmus van Pol is afkomstig uit Herten en hij is een zoon van Jean/Joannes van Pol en Maria Theunissen, die een gezin stichten met vijf of zes kinderen Lambertus, Dominicus, die 2 jaar oud overlijdt, Antoine uit 1783, die als bootsman huwt met Elisabeth Houben uit Buggenum in 1810, Jean Guillaume, die huwt met Helena/Helene Tellers (ipv Teljers) en die 36 jaar oud overlijdt in Sint Odilienberg, Elisabeth van Pol, die huwt met Jean Pierre Schmits uit Melick in 1811 en met Antoine Evers uit Karken in 1819, en Guillaume, die 35 jaar oud huwt met Catharina Elisabeth Florack uit Wassenberg op 02-02-1808. Als Guillaume en Jean Guillaume dezelfde persoon zijn dan huwde Guillaume van Pol nadat Helena Tellers op 31 jarige leeftijd was overleden op 19-12-1807 in Berg, daarna op 35-jarige leeftijd met de 25-jarige Catharina Elisabet Florack in Sint Odilienberg op 02-02-1808 om daarna op 36 jarige leeftijd te overlijden op 24-05-1808?. De vader van Guillaume van Pol , Jean/Joannes van Pol woonde als landbouwer met zijn vrouw in Herten, maar het is onbekend of hij familie is van Lambert van Pol, die gehuwd was met Catherine Roemen, en het is niet bekend waar hij vandaan komt. De Joannes van Pol stamt af van Peter van Pol en Wendelina Snijchers van ingen Lyllaer van Linnerveld in Linne.
Oudere van Pol’s vind ik niet behalve een Catharina auf dem Pool van 19-03-1643, dochter van Henricus auf dem Pool en NN met getuigen Schlossmacher Petrus en Catharina Fischer, en Anna op den Poull van 10-08-1648, dochter van Henricus op den Poull en NN met de getuigen Rutgen int Hein en Margareta Buysers, en Margaretha op den Poull van 23-10-1650, dochter van Henricus op den Poull en Sybille NN, met de getuigen Mathias op den Poull en Maria Junckbluet. Het betreft dus drie kinderen op den Poull met vader Henricus en moeder Sybille of Cecilia. Het lijkt alsof de schrijver nog Limburgs moest leren omdat hij Duits schrijft. Het is niet duidelijk of de op den Poull behoren tot de voorlopers van Pol’s, van Poll’s of op den Pol. In Reutje woonden vroeger enkele op den Poul’s zoals we lezen bij www.janruiten.nl bij ‘Tussen Roer en Vloot’.
Onder huwelijken zijn de mannen van Pol’s te vinden uit 1797 Wilhelmus van Pol en Helena Teljers/Tellers, 1798 Lambertus van Pol en Gertrudis Reumers en 1808 Wilhelmus van Pol en Catharina Elisabeth Florack. Wilhelmus van Pol is geboren op 27-10-1774 in Herten en is een zoon van Jean van Pol en Maria Theunissen. Catharina Elisabeth Florack is afkomstig uit Wassenberg en zij is een dochter van Lambertus Florack en Elisabet Weitz.
Onder de dames van Pol, die huwen, vinden we Lisken Pols/van Pol(l), die op 31-07-1631 huwt met Linart Heurkens/Geurskens, een boer op een leengoed in Sint Odilienberg/Reutje, met de getuigen Willem Janssen en Trincken Boems, die naar ik aanneem Trineken Rinbaum heette. Lisken van Pol huwde drie maal: een keer vóór 1605 met Heinrich/Hendrick Rinbaum, daarna met Thiss Keupers van Biesel en tot slot met met Linart Heurkens/Geurskens/Henkens. Zowel Rinbaum als Keupers waren schepen in Berg.
Uit de gegevens van Jan Ruiten op internet leren we dat Lysken van Poll afkomstig was uit Linne, waar ze ook enkele percelen grond bezat groot 12 morgen in de Linnerweerd, in ’t Vrijtholt en in het Craevelt zoals blijkt uit het bunderboek van Linne (bron Jan Ruiten). De ouders van Lysken van Poll hadden blijkbaar grond in Linne, waar Lysken (een deel) van erfde.
De bovengenoemde Trincken Rinbaums is de dochter van Lysken van Poll, en Willem Janssen is de echtgenoot van Thrincken Rinbaum, die huwen in 1630. Bij het huwelijk van Willem Janssen en Trincken Rinbaum op 10-02-1630 getuigt een Jan Pols/van Poll uit Montfort, die mogelijk stamvader Jan/Joannes van Poll uit ongeveer 1600 van Margaretha Maxus uit Montfort kan zijn. Hij is dus familie van Lysken van Poll, mogelijk een neef? Een andere Joannes van Pol, zoon van Wilhelmus van Pol alias Bongers van ongeveer 1600 in Montfort is nog zoek.
Conclusie: Lysken van Poll komt uit Linne en zij heeft familie in Montfort. Haar kinderen zijn: Mercken, Trincken en Willem Rinbaum. Mercken huwt met Simon Brentjens. Trincken huwt met Willem Janssen, en Willem Rijnboom huwt met Maria Hums/Homs die in Vlodrop overlijdt in 1709. Willem Rinbaum wordt later pachter in Montfort en daarna op de hof Aerwinckel. Willem en Maria hebben een zoon Arnoldus Rijnboom die huwt met Ida Daemen in Sint Odilienberg in 1693. Lysken van Poll is een Elisabeth van Poll. Ze heeft familiebanden met met van Poll's in Linne en in Montfort. Zie artikel in Roerstreek 2002, Wilken ayn gen Rinboum, door Jan Ruiten.
Als getuige bij het huwelijk van Willem Janssen en Trincken Rijnboems/Rinbaum op 10-02-1630 getuigt Jan Pols/van Pol en Hendrick Peters. Trincken is een van de twee dochters van Lysken van Poll uit Reutje, geboren te Linne. Het is inmiddels duidelijk dat Jan Pols/Joannes van Poll uit Montfort is. Het is niet duidelijk of er een relatie is met de Joannes van Pol, de vader van bovengenoemde Anna en Maria uit 1669 en haar moeder Margaretha van Pol.
Wilmken op den Poell huwt Gerardus Maessen op 07-11-1668 met de getuigen Arnoldus op den Poell en Aegidius Clouts, en Windel op den Poell huwt Hubertus Schoenmaeckers op 17-02-1681 met de getuigen Maes op den Poell en Aegidius Clout. Aldegonda op den Poell huwt Theodorus Beijtels op 05-10-1681 met getuigen Theodorus Clout en Aegidius Clout. Aldagondis op den Poel huwt Petrus Cuijpers op 30-05-1709 met de getuigen Lambertus Cijpers en Aegidius Clout.
Matthia van Pol huwt op 17-02-1669 Henricus Wammens en bij getuigen staat onbekend.
Anna Pollen huwt op 15-10-1719 met Petrus Jansen met de getuigen Joannes Cuijpers en Cristine Jansen.
Anna Pol/ van Pol huwt op 03-07-1729 met Michael Tegels en de getuigen zijn Geraerdus Binen/Beenen, en Maria Clout. Is Anna Pollen dezelfde als Anna van Pol?. Het lijkt alsof Mathia resp Anna en Anna van Pol uit Linne stammen want in Montfort zijn zij niet gevonden.
Op 26-04-1797 huwt (Anna) Catharina van Poll in Berg met Wilhelmus Trebels met de getuigen Joseph Broedermans en Ann Maria van Krugten. Catharia is een dochter van Fredericus van Pol en Gertrudis Cnoups uit Montfort, geboren op 18-01-1775. Haar grootvader was Cristianus van Poll, de koster uit Montfort en haar grootmoeder Geertrudis Wambags uit het 2e huwlijk van Cristianus van Poll. Cristianus is een zoon van Aegidius van Pol, zoon van Joannes van Pol en Margaretha Maxus.
Conclusies
Lysken van Poll
De enige echte oude van Pol(l) in Reutje is Lysken/Elisabeth van Pol, geboren rond 1590 en op latere leeftijd gehuwd met Linart Heurkens, die we kennen van de leengoederen van Gelre in de driehoek Berg, Montfort en Echt/Posterholt. Haar eerste man is Heinrich Rinbaum, pachter en schepen in St. Odilienberg, en ze hebben drie kinderen Rinbaum.
In het begraafboek van St. Odilienberg vinden we geen oude van Pol’s omdat het boek over de latere periode gaat namelijk met van Pol’s tussen 1660-1817 met 8 overleden kinderen van Wilhelmus van Pol en Helena Teljers, en het overlijden van Wilhelmus van Pol op 24-05-1808, die gehuwd was met Elisabeth Florack, en Anna Pol, die overlijdt op 16-02-1760, de weduwe van Michaelis Teegels. Zij is mogelijk Anna van Pol van 1674, dochter van Joannes van Pol en Petronella NN. Wilhelmus van Pol is een nakomeling van de oudste zoon Joannes van Peter van Pol en Wendelina Snijchers van ingen Lyllaert in Linne/Montfort.
In het begraafboek van St Odilienberg vinden we naast 9 van Pol’s 1 keer van Poll en 1 keer Poelmans en verder 4 keer op den Poel. De laatste naam kennen we Vlodrop/Posterholt in allerlei varianten en in een behoorlijke hoeveelheid. Een relatie met van Pol is er waarschijnlijk niet.
De enige oude van Pol in Sint Odiliënberg zijn mogelijk drie dochters Op den Poull, en Lisken Pols/van Pol, die geboren is rond 1590 in Linne.
In Tussen Roer en Vloot op www.janruiten.nl vinden we de informatie over Geertrude Kempkens, dochter van de pachter op Moninckshof, die in januari 1629 huwt met Willem van Poll, met als getuige haar broer Jan Kempkens. In het Trouwboek van Berg kan ik de bruid Geertude Kempkens niet vinden, noch de bruidegom Willem van Poll. Willem van Poll is ook niet te vinden als bruidegom in Montfort maar er is wel een Wilhelmus Maxus gevonden in het originele trouwboek van Montfort, die in 1629 huwt met een Gertrude Kempkens van de pachter/vicillus Moninckshof.
Het lijkt erop dat de van Pol/Poll's in Sint Odilienberg veelal afkomstig zijn uit Montfort/Ingen Ouwen en uit Linne (dorp Linne en ingen Lyllaert in het Linnerveld) en later nog uit andere dorpen in de regio zoals uit Herten.
Herten, tevens omvattend Merum en Ool
Er zijn in Herten, Merum en Ool geen oude DTB-boeken van 1600-1725.
In het oudste Doopboek 1725-1793 vinden we 6 kinderen van Pol tussen 1776 en 1786 van de echtparen Joannes van Pol en Maria Theunissen resp. Lambertus 1776, Dominicus 1780, en Antonius 1783, Elisabeth 1786, en van het echtpaar Lambertus van Pol en Catharina Roemen, Joannes 1776 en Catharina 1780.
In het oudste Begraafboek van Herten 1728-1793, vinden we het overlijden van Theodorus van Pol, zonder nadere informatie NN NN, op 08-10-1730, en Joannes van Poll, NN NN, op 05-01-1731 en tot slot Dominicus van Pol, zoon van Joannes van Pol en NN NN ( Maria Theunissen), op 15-02-1782, dus 2 jaar oud.
In het oudste Trouwboek 1725-1793 vinden we:
Anna Catharina van Pol, die op 29-01-1732 huwt met Lambertus Roemen in Herten met de getuigen Leonardus Hoffmans en Mathia Roemen.
Catharina van Pol, die op 04-02-1740 huwt met Franciscus Stams in Herten met de getuigen Dionysius Sanders en Cornelia Roemen.
Joannes van Pol, die op 03-11-1773 huwt met Maria Theunissen met de getuigen Petrus van Pol en Sophia Leurs.
De zoon Guillelmus/Wilhelmus van Pol wordt op 27-10-1774 in Herten geboren uit Joannes van Pol en Maria Theunissen. Wilhelmus van Pol huwt later in Sint Odilienberg met Helena Tellers in 1798.
In Montfort kennen we een Petrus van Pol, die op 20-10-1751 huwde met Cornelia Theunissen uit Maasbracht, en die een zoon is van Joes /Joannes van Pol en Petronella (Gertrudis) Smets/Smeets. Joes/Joannes van Pol is afkomstig uit Montfort/Linne en is de oudste zoon van Peter van Poll en Gwendeline Snijchers van Ingen Lyllaert. Petrus van Pol en Cornelia Theunissen krijgen minstens drie kinderen Joannes1 22-12-1751, Joannes2 van 14-02-1753 en Petrus van Pol van 04-02-1756. Joannes2 van Pol huwt later met Anna Maria Beckers, als zoon van Pierre van Pol.
Lambertus van Pol, die op 16-05-1775 huwt met Catharina Roemen met de getuigen Michael Nijsen en Agnes Mevissen. deze Lambertus is een generatie ouder dan de zoon Lambertus van Joannes van Pol en Maria Theunissen.
Conclusies:
Er zijn in Herten, Merum en Ool weinig van Pol/Poll’s gevonden en geen oude van Pol’s/Poll’s van vóór 1640 omdat ze er niet zijn of omdat ze niet te traceren zijn met oude DTB-boeken van Herten, Merum en Ool.
Er is een tak van Pol's gevonden, die via Joannes van Pol uit Linne naar Herten, Merum en Ool en met Willem van Pol-Tellers in Sint Odilienberg afstamt van Joes/Joannes van Pol, de oudste zoon van Peter van Pol en Gwendelina Snijchers van onze stamreeks van Pol in Montfort/Linne.
Op internet is in 2014 via Geneanet in Roermond Antonius van Pol uit Herten, gevonden, die is geboren op 05-07-1783 in Herten en huwt met Joanna Maria Moors. Antonius is de zoon van Joannes van Pol en Maria Theunissen in Herten, die o.a. ook de kinderen Dominicus 1780, Elisabeth 1786 en Lambertus 1776 hebben gekregen. Als kind van Antonius van Pol en Joanna Maria Moors wordt Jan Gelis van Pol geboren, die als 22 jarige kleermaker in Roermond huwt met de 27 jarige naaister Petronalla Stroot (1827-1875). Volgens Vera Jenniskens -Beulen op internet is in 1836 zoon Wilhelmus geboren die direct overlijdt en in 1841 dochter Maria Catharina in 1841 die in 1842 overlijdt). Jan Gelis van Pol wordt slechts 39 jaar oud en zijn vrouw zet de fourniturezaak in Roermond voort als couturiere totdat zij sterft op 48 jarige leeftijd. Jan Gelis van Pol en zijn vrouw Petronella Stroot hebben 7 kinderen resp. Elisabeth Johanna Hubertina1854, Maria Agnes 1856, Anna Catharina 1858, Petronella Cristina 1860, Johannes Albertus Antonius 1863, Anna Maria 1865, en Maria Josephina Petronella van 1867. De zoon Johannes overlijdt 19 jaar oud, en de dochters Maria Agnes 18 jaar oud en Petronella Cristina 17 jaar oud, allemaal te Roermond.
Maasbracht
Het Doopboek van Maasbracht begint in 1642 en loopt tot 1821. Het trouwboek begint in 1679 en eindigt in 1821. Het Begraafboek begint eveneens in 1679 en eindigt in 1821. Echte oude van Pol(l)’s van 1530-1640 vinden we niet. Bracht-Beek viel vroeger onder de parochie Linne hetgeen nog te maken had met de oude opdeling van Montfort naar de parochie Linne/Beek resp. de parochie Sint Odilienberg.
In het geboorteboek vinden we :
Catharina van Poll van 20-10-1704, dochter van Paulus van Poll en Catharina Alerts met de getuigen Joannes Lenarts en Gertrudis Nelissen.
Op 08-10-1707 wordt Cornelia van Poll geboren, dochter van Paulus van Poll en Catharina Alerts met de getuigen Joannes van Poll en Cornelia Nelissen.
Emelia van Pol wordt op 25-06-1715 geboren, dochter van Paulus van Pol en Petronella Theunissen met de getuigen Leonardus Mevissen, Cristianus Mevissen en Anna Snitselers.
Op 08-10-1720 wordt Gertrudis van Pol geboren, dochter van Paulus van Pol en Mechtildis Schuphuijsen met de getuigen Leonardus Schnitzelers en Adriana Leurs. Tevens wordt op 08-10-1720 Lambertus van Pol geboren op dezelfde dag met dezelfde ouders en bij hem getuigen Matthijs van Pol, Joannes Mestrom en Mechtildis Ruijtten.
Op 11-08-1722 wordt Catharina van Pol geboren, dochter van Paulus van Pol en Mechtildis Schaphuijsen met de getuigen Margrita Mols en Gertrudis Thunnissen.
Joannes van Pol wordt op 17-03-1724 geboren als zoon van Matthias van Pol en Elisabetha Witgens met de getuigen Joannes van Pol en Maria Janssen.
Op 04-07-1727 wordt hun zoon Henricus van Pol geboren en de getuigen zijn Wilhelmus Hendrickx, Bernardus Leurs en Mechtildis Paulissen.
De oudste van Pol in Maasbracht die in het doopboek als vader is genoemd, is Paulus van Poll, die met Catharina Alerts was gehuwd. Ze moeten geboren zijn tussen 1670 en 1680.
Van de jongere van Pol/Poll’s is een serie gevonden van negen kinderen van Peter van Poll en Cristina Heunen tussen 1798 en 1816. De ouders zijn vóór 1798 gehuwd. De kinderen van Pol/Poll zijn: Anna Catharina 1798, Henricus 1801, Gerardus 1803, Cornelia 1806, Jacobus 1809, Joanna Elisabeth 1812, Josephus 1818, en Hendrina van Pol van 1815. Veel van Pol/Poll's in Maasbracht zijn terug te voeren op dit gezin van Pol/Poll. Cristina Heunen was afkomstig van Haaren Dld.
Er is een dochter Joanna Maria van Pol gevonden van Matthias van Pol en Maria Elisabeth Tholen, die is geboren in 1798.
Bij de huwelijken vinden we Cornelia van Poll, die op 06-11-1736 huwt met Joannes Janssen met de getuigen Hendricus Cremers en Philippus Janssen.
Op 08-11-1801 huwt Catharina van Poll met Leonardus Hellewegen met de getuigen Gabriel Harden en Maria Slijpen.
Bij de bruidegommen van Pol/Poll vinden we tussen 1700 en 1752 een tiental van Pol/Poll’s:
Paulus van Poll huwt Catharina Oelerts/Alerts? op 03-10-1703 met als getuige Judocus van Poll, Lambertus Teunissen en Elisabeth van Poll.
Paulus van Poll huwt Margareta Aben op 04-04-1712 met de getuigen Joannes Aben en Gertrudis Aben.
Cornelius van Poll huwt Maria Brentgens op 19-01-1713 en de getuigen zijn Joannes van Poll en Wijnandus Brentgens.
Paulus van Poll huwt met Neulke Theunissen op 11-04-1714 met de getuigen Conrardus van Poll en Elisabeth van Poll.
Paulus van Pol huwt met Mechtildis Schophuijssen/Schuphuijssen op 11-02-1720 met de getuigen Hendricus Mestrum en Margaritha Moors. Wwar komen al die Paulus van Poll’s vandaan? Hoe kan dit?. Of trouwde die ene Paulus 5 keer?.
Matthias van Pol huwt Elisabeth Witgens op 13-01-1722 met de getuigen Joannes Witgens en Gertrude Peuijssen.
Lambertus van Pol huwt Maria Maessen op 25-11-1729 met de getuigen Joanna Cnoipts/Cnops en Elisabetha Meu(v)issen. Is Lambertus van Pol uit Linne of Montfort?.
Joannes van Poll uit Montfort huwt Ida Mestrum op 05-02-1741 met de getuigen Hendricus Witgens en Helena Oeien. Joannes van Poll is een zoon van Christianus van Poll en Catharina Severijns. Als zoon van Joannes van Pol en Ida Mestrum is alleen Antonius van Pol van 11-03-1742 gevonden in Maasbracht. Deze van Pol's stammen van de Montforter van Pol's van Aegidius van Pol af en zijn dus familie van de stamreeks van Pol de Koets.
Theodorus van Poll huwt Albertina van Bracht op 14-05-1743 met de getuigen Joanna van Bracht en Mechtildis van Ophoven. Theodorus van Poll uit onze stamreeks van Poll geboren op pachtboerderij in het Rozendaal, en Albertina van Bracht is uit Montfort.
Petrus (Joanni Petri) van Pol huwt Cornelia Theunissen op 20-10-1751 met de getuigen Lambertus Leckens en Maria Theunissen. Zij krijgen minimaal 2 kinderen in Maasbracht: Joannes op 22-12-1751 en Peter op 14-02-1753. Joannes huwt Anna Maria Beckers en zij krijgen minimaal 4 kinderen waaronder een Anna Margarita, Peter, Cornelia en Joannes. die 11 maanden oud overlijdt. Petrus van Pol van Cornelia is afkomtig uit Montfort/Linne en is een zoon van Joannes/Joes van Pol en Petronella/Gertruda Smets uit 1702, die weer een zoon is van Petrus van Pol (uit onze stamreeks van Pol) en Wendilina Snijckers in het eerste huwelijk.
Voorlopige conclusies Peter van Poll
Nakomelingen van deze tak van Petrus Joanni Petri van Pol en Cornelia Theunissen zijn: Joannes1 uit 1751, Joannes 2 van 1753, die huwt met Anna Maria Beckers, en Petrus 1756. Het is onduidelijk of deze laatste Peter van Pol dezelfde is als Peter van Poll die huwt met Anna Cristina Heunen vóór 1798. Hun kinderen zijn in Maasbracht: in willekeuriige volgorde: Henricus 1801, Jacobus 1809, Joanna Elisabeth 1812, Josephus 1818, Matheus 1808, Anna Catharina 1798, Conelia 1806, Gerardus 1803, en Hendrina 1815. Bij het overlijden van Peter van Pol van Cristina Heunen op 27-06-1829 in Maasbracht blijkt dat Peter dan 50 jaar? is d.w.z. dat hij stamt uit 1779 in plaats van 1756. Van zijn ouders weten we niks behalve NN NN, en van Cristina Heunen, die op 77 jarige leeftijd overlijdt, weten we dat zij uit Haaren in Dld stamt. Zoals we net hebben gelezen is op 26-05-1786 Peter van Poll geboren, zoon van Joannes van Poll en Anna Maria Beckers. Die Peter kan voor 1800 niet met Cristina trouwenop 14 jarige leeftijd,
Opdracht: Waar komt Peter van Poll in Maasbracht dan vandaan?
In het Begraafboek van Maasbracht zijn de volgende gegevens van Pol/Poll gevonden tussen 1679 en 1821.
Op 26-01-1713 overlijdt Margarita Aben echtgenote van Paulus van Poll. Ze was pas vanaf 04-04-1712 gehuwd met Paulus van Poll.
Op 06-09-1715 overlijdt Petronella van Pol zonder nadere gegevens.
Op 07-05-1716 overlijdt Judocus van Pol zonder nadere gegevens.
Op 01-04-1728 overlijdt Cornelius van Poll, echtgenoot van Maria Brentiens/Brentgens.
Op 13-07-1737 overlijdt Matthias van Pol, echtgenoot van Elisabetha Witgens.
Op 03-01-1743 overlijdt Joannes van Poll, echtgenoot van Ida Mestrum. Joannes is gehuwd met Ida op 05-02-1741. Joannes is een zoon van Cristianus van Pol en Catharina Severijns, en een kleinzoon van Aegidius van Pol en Catharina Mans uit Montfort. Aegidius is een broer van onze stamvader Joannes Winandus van Pol, die huwde met Maria Mans.
Echte oude van Pol/Poll’s uit 1530-1640 zijn in Maasbracht ( zonder Beek dat behoorde bij de parochie Linne) niet gevonden omdat de eerste DTB-boeken net als in Linne ontbreken en de controle op hun aanwezigheid wordt bemoeilijkt.
Uit de informatie van Fedor Coenen weten we dat in 1721 bij het Staatse Hof van Gelre in Venlo, een rechtzaak diende tegen Paulus van Poll, aangespannen door de schepen Delsing en zijn advocaat Swinckels. In Montfort is er geen Paulus van Poll en mede gezien de naam van de schepen Delsing, is Paulus van Poll mogelijk uit Maasbracht. We vinden in de DTB-boeken vier kandidaten Paulus van Poll in Maasbracht, die huwen in 1703 resp. 1712, 1714 en 1720.
Posterholt
Het boek Geboorte/doop begint in Posterholt in 1760 en loopt tot 1801. Het boek Trouwen/huwelijk (bruid) start in 1761 en loopt tot 1777. Het boek Overlijden/begraven begint in 1761 en loopt tot 1799. Omdat Posterholt voor 1750 geen eigen parochie vormde, moeten we ervan uitgaan dat de parochieadministratie van Posterholt gevoerd werd in Vlodrop en dat Posterholt wel al lang een kapel had maar geen eigen kerk en dus geen eigen parochie. Mogelijk werden ook inwoners van Posterholt in Sint Odilienberg geadministreerd (nabij Reutje) omdat men naar de kerk ging die gelegen was tussen Vlodrop en Posterholt in het veld.
In de klapper Posterholt worden we dus niet wijzer over oude van Pol’s uit de periode 1530-1640.
Vlodrop, tot 1760 inclusief Posterholt
Het boek Geboorte/doop in Vlodrop begint in 1640 en loopt tot 1870. Het boek Trouwen/huwelijk start in 1637 en loopt tot 1879. Het boek Overlijden/begraven start in 1667 en loopt tot 1885. Tot 1750 vormden Vlodrop en Posterholt een parochie en dus ook een administratie met DTB-boeken. Dat is ook te zien aan de omvang van de bestanden van deze 2 dorpen samen. In 1644 wordt Joannes Solmans als pastoor genoemd.
In Vlodrop vinden we in het doopboek alleen Arnoldus Pols/van Pol van 13-01-1658, zoon van Hendricus Pols/van Pol en Anna Schoenmeekers en de getuigen Thunis/Teunis Laemen en Catharina van Loo. Hendricus van Pol en Anna Schoenmeekers zullen geboren zijn tussen 1625 en 1635.
Op 21-03-1692 wordt Henricus Poolen geboren, zoon van Nicolaus ---, en Gertrudis Smits. Op 03-10-1698 wordt Lambertus Pollen geboren, zoon van Nicolaus --, en Gertrudis Smits. Ik neem aan dat beide kinderen Pollen zijn en mogelijk van Pol’s zijn.
In de klappers van Vlodrop komen frequent de namen Poel op den/aen gen/op gen 20x, Poelen 2x, Poell op den/van den 10x, en Poelmans 1x voor. Of er een relatie is met de naam van Pol of van Poll is mij niet bekend alhoewel het Meertens instituut aangeeft dat de namen van Poel, van den/op den Poell en van Pul met elkaar verband houden. De naam Potting komt frequent voor in Midden Limburg maar de schrijfwijze varieert in Vlodrop van Potting naar Pottin, Potty, Pottien, Poty en Poti. Ik zie geen relatie met van Pol/Poll.
Bij overlijden van van Pol’s wordt alleen Margaretha van Pol gevonden, die overlijdt op 21-07-1873, dochter van Johannes van Pol en Elisabeth Verstegen. Christoffel Poll overlijdt op 01-01-1786 maar verdere gegevens ontbreken.
Catharina op den Pool overlijdt in 1700 en Henricus Poolen in 1691 en Leonardus Poolen in 1692.
Bij van Poll vinden we bij huwelijken Henricus van Poll, die op 29-10-1639 huwt met Cecilia Bongarts in Vlodrop (eerste huwelijk?) met de getuigen Jacob Ramaekers en Henricus Clout. Zij zullen geboren zijn rond 1610-1615.
Bij huwelijken vinden we 2 van Pol’s: Cristophorus van Pol die in 1771 huwt met Cornelia Derix, en Petrus van Pol die in 1874 huwt met Gertrudis Fleuren. Beide van Pol’s komen uit Montfort als zonen van resp. Michael van Pol en Cornelia Joachims en van Gerardus Hubertus van Pol van de Linnertak van Pol, en Odilia Hawinkels.
De enige oude van Pol in Vlodrop is Arnoldus Pols/van Pol uit 1658 met zijn vader Henricus van Pol en moeder Anna Schoenmeekers, die geboren zullen zijn rond 1605 en 1615.
Onderzoeksvraag: Komt Henricus van Pol uit Montfort of uit Linne?
De parochie Echt, met de woonkernen en de gehuchten
De DTB-boeken van de parochie Echt omvatten een groot aantal gehuchten rond de kern van Echt en de woonkernen Pey, Schilberg, Slek, Gebroek, Ophoven, Berkelaar, een deel van Sint Joost, Hingen/in de Planten, Lilbosch, Koningsbosch met Spaans Huisken, en later ook MariaHoop/Putbroek/Diergaarde, waar de mensen gericht waren op Montfort.
Het Geboorte/doopboek begint in Echt in 1637 en loopt tot 1806. Het Trouw/huwelijkboek begint in 1639 en loopt tot 1806. Het Overlijden/begraafboek start in 1693 en loopt tot 1804.
In Echt zijn er bij dopen tussen 1637 en 1806 een negental van Pol’s gevonden en 5 van Poll’s en 2 Pols en 1 van Pool. De schrijfwijze Pool voor Pol komt in meerdere parochies in de regio Venlo ook voor.
De oudste van Pol, die is gevonden in het Doopboek is:
Lambertus van Pol, 08-08-1663 zoon van Petrus van Pol en Gertrudis Rae(d)ts, met de getuigen Lambertus Broukmoulen en Mechtildis Wolters.
Maria van Pol, geboren 06-01-1666, dochter van dezelfde ouders, met de getuigen Jacobus Nelen en Mechtildis Neven/Nelen?. De ouders Petrus van Pol en Gertrudis Raedts vinden we terug bij hun huwelijk in Echt.
Wilhelmina van Pol wordt op 07-04-1669 geboren, als dochter van Theodorus van Pol en Maria Cleuts ( of Heuts?) met de getuigen Otto van Hillen en Maria Disters/Pisters?. En op de valreep van de eeuw volgt nog:
Jacobus van Pol geboren op 17-01-1697, zoon van Mathias van Pol en Elisabeth Almans met de getuigen Jacobus Arets en Catharina Almans.
Onderzoeksvraag:
Waar komen Petrus van Pol en Gertrudis Raedts, die geboren zijn rond 1630-1640, vandaan?
Dit echtpaar krijgt nog een aantal kinderen Margaretha1 1701, Lambertus 1703, Margaretha2 1708, en Joannes van Pol in 1713. Met de namen wordt slordig omgesprongen want Elisabeth en haar familieleden die getuigen heten Almans resp. Almerts, Alers en Alerts. Lambertus uit 1703 wordt door de pastoor genoteerd als van Pool, zoon van Mathias van Pool en Elisabeth Alerts.
Bij van Poll vinden we bij geboorten Mathia van Poll van 09-11-1643, dochter van Petrus van Poll en Maria NN ( Jacobs) , met de getuigen Martinus Huissen en Petronella van den Koek, gevolgd door
Sophia van Poll geboren 10-06-1647, dochter van Petrus van Poll en en Maria Jacobs, met de getuigen Arnoldus Leinarts en Catharina Vergoossen. Vader Petrus van Poll en moeder Maria Jacobs moeten geboren zijn tussen 1610 en 1620.
Onderzoeksvraag:
Waar komt Petrus van Poll, gehuwd met Maria Jacobs, waarschijnlijk geboren tussen 1605 en 1615, vandaan?.
Artikel Lilbosch
In het Artikel van Fedor Coenen: De ontginning van Lilbosch in 1650-1653 in het Heemkundeboek Echter Landj no 10, worden de dakdekkers Peter van Pol en Hendrik Golsteens genoemd, die het dak van de stallen en de schuur dekten met nieuw riet en op de (gerecycelde) woning werd het oude riet hergebruikt in 1653.
Peter van Pol kan uit Montfort en uit Echt komen. behalve de twee genoemde Peter van Pol's uit Echt kan het ook Peter van Pol betreffen, die was gehuwd met Magtildis Joachims, op 23-07-1630 in Montfort.
Bij huwelijken vinden we vóór 1700 bij de dames van Pol die huwen,
Sophia van Poll terug, die op 05-05-1667 huwt met Aegidius Damen met de getuigen S. Goltsteijn en Joannes Cremers en bij de heren van Pol,
Petrus van Pol, die op 26-10-1662 huwt met Gertrudis Raets met de getuigen Joannes Cremers en Mathias Bogarts.
Sophia van Poll en Peter van Pol zijn waarschijnlijk geboren tussen 1642 en 1646 resp. tussen 1632-1638.
Bij overlijden vinden we in Echt tussen 1693 en 1804 1 keer van Pol, en 10x van Poll’s en 2x Pols en zij overlijden allemaal na 1700. De oudste onder de jongere van Pol/Poll’s, die overlijden zijn de inmiddels bekende dames van Poll, Maria van Poll op 14-01-1716 en Sophia van Poll op 30-04-1720. Lambertus1 van Poll overlijdt 21-03-1733, een Lambertus van Poll overlijdt op 13-02-1745 en weer een andere Lambertus van Poll overlijdt in Echt op 27-05-1755, maar zij vallen buiten de definitie van oude van Pol(l)’s 1530-1640.
In de categorie gevonden oude van Pol 1530-1650 in Echt is Mathia van Poll, geboren in 1643 met vader Petrus van Poll die rond 1610-1620 geboren moet zijn, en Sophia van Pol geboren ongeveer 1644 met dezelfde ouders Petrus van Poll en Maria Jacobs. Verder en Lambertus van Pol uit 1663 en Maria van Pol uit 1666 met vader Peter van Pol geboren ongeveer 1630-1640 en gehuwd met Gertrudis Raedts.
Op internet circuleert Catharina van Poll als echtgenote van Peter van Wegberg. Catharina is volgens Fred van Eeten in Geneanet geboren in 1725 in Berkelaar Echt en zij overlijdt op 29-11-1785 60 jaar oud in Berkelaar. Peter Wegberg wordt ook Petrus van Weegberg of Petrus Wechberghs in genlias genoemd als hij met Catharina huwt op 09-05-1751. Mogelijk zijn Joanna van Pol, die Petrus Bongaerts huwt in 1757, en Petronella van Poll, die Gijsbertus Joosten/Joesten huwt in 1738, zussen van Catharina.
Er zijn in deze eeuw nog meer van Pol/Poll's in Echt actief zoals een Matthias van Poll, gehuwd met Anna Maria Deben op 08-01-1743, en Petrus van Pol, gehuwd met Sybilla van Cruchten op 20-02-1735, en Mathis van Pol, die Ida Oijen huwt op 07-06-1781 in Echt. Van deze van Pol/Poll's in de 18e eeuw is niet bekend of ze familie zijn met de van Pol's in Montfort.
In de negentiende en twintigste eeuw trouwen enkele ‘Ingelkes’ van Pol en ‘Teunkes’ van Pol uit Montfort in Echt, Putbroek en Koningsbosch en stichten daar nieuwe takken van Pol, die uitwaaieren over heel Limburg en ook naar Mierlo in Brabant.
Stevensweert
Na een toevallig bezoek aan het kerkhof in Stevensweert in 2011, zijn de DTB-bestanden van Stevensweert op van Pol(l)’s bestudeerd. Het Geboorteboek begint in 1638 en loopt tot 1803 evenals het Trouwboek en het Begraafboek van Stevensweert.
Op 12-10-1664 wordt Theodorus van Pol geboren, uit Matthias van Pol en Anna NN met de getuigen Conrardus Berckelmans en Margrita Verhaegen. Theodorus overlijdt op 03-01-1694 in Stevensweert op 29 jarige leeftijd.
Er zijn twee bruiden van Pol(l) gevonden en wel:
Maria van Pol, die op 06-02-1707 huwt met Joannes Geurdts, die 46 jaar oud is, met de getuigen Sebastianus Thissens en Petrus Reuten, Joannes Geurts was weduwnaar van Anna Gertrudis Oijen uit Stevensweert en zij hadden 5 kinderen Geurts-Oijen.
Cornelia van Poll, die op 30-08-1724 huwt met Andreas Pauli (Capel) met de getuigen Wilhelmus Mauwens en Joanna Arnoudt, met dispensatie voor de roepen.
In Heemkundekring Kinrooy vinden we ook:
Metten/Mechtildis van Pol, gehuwd ca 1694 met Reinerus Cranssen, weduwnaar van Elisabeth Cranssen in 1675 met uit dit huwelijk 9 kinderen, en uit het tweede huwelijk nog 8 kinderen Cranssen, dus 17 in totaal.
In het Begraafboek vinden we Dirrick van Pol die op 03-01-1694 overlijdt, en Catharina van Pol, die sterft op 20-01-1731.
Veel later in 1772 overlijdt Cornelia van Pol op 06-07-1772, die weduwe was van Joannes Chapelle (van Gallië) op 70 jarige leeftijd. Chapelle lijkt een plaats in Gallië te zijn. Cornelia van Pol is een dochter van Cornelis van Pol en Anna NN uit 1701 in Linne en zij had een zus Catharina en een zus Odilia van Pol(l). Cornelia en Joannes Pauli Chapelle krijgen tussen 1725 en 1744 10 kinderen. Ze wonen in Stevensweert met hun kinderen Joannes Mathias 1725, Anna Maria 1727, Wilhelmina 1729, Anna Catharina 1732, Joannes Antonius 1734, Joannes Theodorus 1735, Joanna Margaretha Paulissen/Pauli 1739, Maria Elisabeth 1741 en Joannes Jacobus Pauli 1744. Aan de naam Pauli ook Paulissen of Paulis genaamd kleeft in Stevensweert het begrip Spaans garnizoen. (Heemkundekring Kinrooy).
De oudste van Pol in Stevensweert is Theodorus van Pol geboren in 1664, met zijn vader Matthias van Pol, die geboren moet zijn rond 1630-1640. Deze Matthias van Pol met zijn vrouw Anna, zou vallen in de categorie oude van Pol’s 1530-1640 maar we weten niet waar Matthias van Pol geboren is: In Stevensweert,Thorn of bijvoorbeeld in Echt?.
Conclusie: De DTB klappers van de buurdorpen rond Montfort leveren weinig informatie betreffende directe familieverbanden van de oude van Pol’s 1530-1640 uit Montfort.
Melick
Omdat we bijna alle gemeenten in Midden Limburg ten oosten van de Maas hebben bestudeerd op de zoektocht naar oude van Pol/Poll’s, is op www.genver.nl ook Melick bekeken. De parochie bestond vroeger uit Melick en later uit Melick-Herkenbosch. Melick Herkenbosch behoorde tot 1814 tot Gulik en de overheidstaal was Duits.
Het Doopboek begint in 1600 en loopt tot 1867. Het Trouwboek begint in 1600 en loopt tot 1822 en het Begraafboek start in 1600 en eindigt in 1822.
De enige van Pol/Poll die in het Doopboek is gevonden is Caspar Hubertus van Poll, die op 15-11-1845 is geboren als zoon van Henricus van Poll en Anna Maria van Kruchten/Cruchten met de getuigen Theodorus Schmitz en Caspar van Kruchten. Hun zoon Joannes, die was geboren op 15-11-1845, overlijdt 46-jaar oud op 10-05-1895.
Op 01-01-1783 treedt Anna Catharina van Poll in het huwelijk met Hermanus Brentgens met de getuigen Joannes Brentgens en Margaretha Zinck.Veel later vinden we bruidegommen van Poll, die in het huwelijk treden in Melick. Het betreft Nicolaus Hubertus van Poll, die op 18-05-1869 met Agnes Borg/Berg huwt, en Joannes Hubertus van Pol, die op 28-08-1877 huwt met Maria Huijsers, en Gerardus Hubertus van Poll, die op 19-04-1887 huwt met Anna Catharina Vrinssen. Het ziet ernaar uit dat het broers betreft vanwege onderlinge getuigen resp. de voornamen en de reeks huwelijken in die periode.
Bij het doorlezen van de lijst bruidegommen valt nog het volgende op: Op 23-09-1724 huwt Poll Joannes von, met Gertrudis Schmitz met de getuigen Gafridus/Godefridus Musers en Joannes Classen/Claasen.
Omdat op www.genver.nl kopien van de klappers van de parochie staan, kan ik niet controleren wat er in het originele boek van de pastoor staat of moeilijk leesbaar is. Vermoedelijk staat er iets van ‘Apoll’ wat al vaker als van Poll is gevonden. Er zijn in ieder geval veel lees- en schrijf-of interpretatiefouten in het spel.
In het Begraafboek vinden we als oudste van Poll op 21-01-1785 Anna Catharina van Poll, echtgenote van Hermanus Brentgens en dan volgt op 22-07-1830 Joannes van Poll, die weduwnaar was van Maria Elisabetha Verstegen, en op 06-10-1841 Hubertus van Poll, die gehuwd was met Joanna Flekken.
Op 08-03-1864 sterft Franciscus Hubertus van Pol, zoon van Henricus van Pol en Maria van Cruchten, en op 18-08-1874 overlijdt Gerardus Hubertus van Pol, zoon van Nicolaus (Hubertus) van Pol en Agnetis Borg, en op 01-04-1878 sterft NN van Pol, kind van Joannes van Pol en Maria Musers.
Echte oude van Pol/Poll’s van 1530-1640 vinden we niet in het Gulickse Melick. De oudste jongere van Pol/Poll is Joannes von Poll/Ppoll die in 1724 huwt met Gertrudis Schmitz en die mogelijk van voor 1700 is. Uit andere bronnen weten we dat Joannes/Joos (Petri) van Poll uit Linne komt, van ingen Lyllaer is, en dat zijn moeder Gwendelina Snijckers ook uit Melick kwam. Een Anna Catharina van Poll, die in 1783 huwt met Joannes Brentgens en sterft in Melick in 1785.
Pas laat in de tijd wonen er meerdere van Pol/Poll’s met een gezin in Melick in de jaren 1830-1878.
6.3 Oude van Pol/van Poll in Roermond 1592-1640 en 1640-1700
Op www.genver.nl zijnde geplaatste indexen van Roermond geplaatst. Met deze indexen is ook het doopboek van de r.k parochie Roermond geraadpleegd. In de index van het geboorteboek van de Hervormde Kerk van 1707-1716 vinden we geen van Pol/Poll.
Het eerste r.k. Doopboek begint in de index in 1592 en loopt tot 1731. Het eerste Trouwboek begint met de index pas in 1630 en loopt tot 1780. Het eerste Begraafboek start met de index pas in 1692 en loopt tot 1780.
Bij geboorten registreert Roermond al vroeg na het Concilie van Trente in vergelijking met de andere gemeenten in Midden Limburg. In de stad wemelde het van de priesters en kloosterorden en er waren dus ook voldoende pastoris modernis. In www.genver.nl is de index opgenomen met alleen de familienaam en de voornaam van de geborene, maar niet de gegevens van de vader en de moeder zodat de familiesamenhang ontbreekt. Om nadere informatie op te zoeken, moeten we in het Archief van Roermond aan de Swalmerstraat in Roermond zoeken naar ouders en huwelijkspartners.
Gevonden in de index 22 kinderen van Pol en van Poll in Roermond tussen 1592 en 1700:
De oude van Pol/Poll’s zijn tussen 1550-1640:
Maria van Pol, 23-05-1598
Joes/Joannes/Jan van Pol, 20-08-1600
Maria van Pol, 02-02-1603
Lambertus van Poll, 31-03-1605
Godefridus Poll, 18-03-1607
Andreas van Pol, 01-07-1607
Elisabeth van Poll, 09-10-1609,
en verder de kinderen in een gezin van Pol/Poll :
Philippus van Pol, 28-12-1636
Anna van Pol, 10-04-1639.
Barbara van Poll, 02-09-1641
Joannes van Poll, 24-08-1644, en uit een ander gezin:
De jongere van Pol/Poll’s:
Gerardus van Poll, 25-09-1663
Mechtildis van Poll, 21-03-1665
Agnes van Poll, 30-07-1665
Joannes van Pol, 07-12-1666
Maria van Pol, 26-01-1667
Mechtildis van Poll, 21-01-1671
Arnoldus van Pol, 30-10-1672, en tot slot een gezin met:
Joanna Gertrudis van Poll, 03-01-1691
Anna Margaretha van Pol, 22-04-1694
Philippus Jacobus van Pol, 02-05-1694
Mathias van Poll, 22-01-1696.
.
Het ziet ernaar uit dat deze kinderen tot een viertal gezinnen van Pol/Poll behoren waarvan de ouders zijn opgezocht in het originele Latijnse DTB-boek.
Aanvulling onderzoek in originele doopboek van Roermond
In een aanvullend onderzoek in april 2015 blijkt dat de oude akten inmiddels op internet staan onder Roermond www.genver.nl. In de originele akten in het Latijn lezen we :
Op blz 132: 23 Maius 1598 Maria filia Theodori van Pol en Elisabeth vq gg Petrus Engelen en Elisabeth Driessen.
Op blz 149 lezen we: 20-08-1600 Joes filius Theodori van Pol en Elisabeth vq (echtgenote) gg (getuigen) Jan van Gorroy en Neul Hermkens. joes is Joannes.
En verder op 02-02-1603 Maria (2) filia Theodori van Pol en Elisabeth vq gg Hermannus van Poll en Cornelia (Tolhuisen?). De Maria van 23 mei 1598 is blijkbaar overleden.
Op blz 192 lezen we: 31-03-1605 Lambertus filius Theodori van Poll en Elisabeth vq gg Ant org (streep erboven) Arijolg? en Aquis van Velimburg?.
Op blz 209 vinden we op 18-03-1607 Godefridus filius Theodori van Poll en Elisabeth vq gg Leonard Koppels/Koppelt en Gudila/Emalia inden Bongert/Bontrijos?.
Conclusie: Het echtpaar van Poll bestaande uit Theodorus van Poll en Elisabeth NN krijgt volgens het originele doopboek tussen 1598 en 1607 in Roermond de kinderen: Maria 1, Joes/Joannes. Maria 2, Lambertus en Godefridus van Poll.
Op blz 212 volgt op 01-07-1607 Andreas filius Arnoldi van Pol en Gudula/Cornelia? vq gg Theodorij van Poll en Agnes Kruytkriauibo?.
Op blz 228 volgt op 09-10-1609: Elisabeth filia Arnoldi van Poll en Edalia/Gudula? vq gg Jan Dingent van Flodorf/Flodrop en Anna van Bree.
Conclusie: Er is dus een tweede echtpaar en wel Arnold van Pol en Gudula NN in Roermond met de kinderen Andreas en Elisabeth van Pol.
Op blz 232 lezen we op 06-05-1610: Mathias filius Lamberti van Poll en Sophia vq gg Henryk Polsers van Hinsberg en Helena Stooldreyers get. kindt is van Hinsberg komen.
Conclusie: Er is een derde echtpaar van Pol: Lambertus van Poll en Sophia NN met zoon Mathias van Pol.
Op blz 232 op 28 maart 1610 lezen we: Cornelia filia Theodori der Kortziemer (touwslager? van Poll?) en Mechteld vq gg Gerardus van Poll en Maria Lomm.
Op blz 233 volgt op 23 mei 1610: Cornelia filia Eggriani/Aegidius? van Poll en Cornelia vq gg Jan Holtert en Agnes Bilemakers.
Conclusie; Gerard van Pol getuigt als volwassene in Roermond. Aegidius van Pol en Cornelia NN zijn het vierde echtpaar in Roermond.
Op blz 239 volgt op 21-02-1611: Maria filia Goos/Joos/Joes van Poll en Magtild vq gg Rainer Molb/Mols en Maria Sijben.
Op blz 246 op 2-03-1612 lezen we bij de geboorte van Elisabeth Petri Bockoff/Beckers en Margaretha vq gg de getuige Aret/Arnt van Poll in naam van Bernard Splinters, en getuige Elisabeth van Heerle.
Conclusie: Joannes van Poll en Magtild(a) NN zijn het vijfde echtpaar van Poll in Roermond. Ant van Poll getuigt in 1612 en hij is dan volwassen.
Op blz 246 lezen we op 26-04-1612: Jacobus filius Petri van Poll en Guillielma vq gg, getuigen Corst Lindemans en Helena Sillen.
Op blz 248 op 6-05-1612 getuigt Elisabeth van Poll met Nicolaus Strik bij de doop van Fransciscus filius Hans Wolter van ... en Maria vq.
Conclusie: Petrus van Pol en Wilhelmina NN vormen het zesda echtpaar van Poll in Roermond. Elisabeth van Poll getuigt in 1612 en is dan volwasssen.
Op blz 252 op 11-08-1612 lezen we: Petrus en Nicolaus fily gemini Hieronymus Valrigt en Martina vq gg priorit Jan Kazeman en Gertruid uxor Theodori in den Maen (achternaam) posteriorib Simon van Poll en Catharina Alarts.
Op blz 254 op 25-10-1612 getuigt Joost van Poll bij de geboorte van Franciscus filius Eagidius Jongen en Anna vq.
Op blz 255 vinden we op 17-12-1612 : Antonius filius Conrardi van Poll en Gertruda vq gg Petrus van Stauers? in naam van Cristoffer van Strasburg, en Gertrudis in den Maen.
Conclusie: Simon van Poll is in 1612 volwassen als getuige. Joost/Joes/Joannes van Poll , van Magtilda NN, getuigt bij een geboorte maar hij behoort tot het vijfde echtpaar van Poll. Conrard van Pol en Gertruda NN zijn het zevende echtpaar van Pol in Roermond.
Eindconclusies uit originele doopboek Roermond:
Tussen 1608 en 1612 zijn in Roermond de echtparen van Poll gevonden:
- Arnoldus van Poll en Gudula/Emilia NN, met de kinderen Andreas en Elisabeth.
- Lambertus van Poll en Sophia NN, met kind Mathias.
- Aegidius van Poll en Carnelia NN, met kind Cornelia.
- Joes/Joost/Joannes van Poll en Machtild NN, met kind Maria.
- Peter/Petrus van Poll en Guilleilma (Wilhelmina) NN, met het kind Jacobus.
- Conrardus van Poll en Gertruda NN, met het kind Antonius.
Als getuigen vinden we in deze periode in Roermond:Theodorus van Poll, Gerardus van Poll, Arnt van Poll, Elisabeth van Poll, Simon van Poll en Joos(t) van Poll.
Tot blz 261 zijn de van Poll's als dopeling of als getuige opgezocht in het originele doopboek Roermond.
In de index van klapper Trouwboek Roermond vinden we vreemd genoeg tussen 1630 en 1700 geen van Pol’s en geen van Poll’s. Pas op 01-11-1731 vinden we als bruidegom Philippus van Poll maar met wie hij huwde blijft onduidelijk. Op 27-06-1745 huwde Anna Gertrudis van Poll (onbekend welke Anna Gertruda dit is) en we weten ook hier niet met wie zij huwt. Waar zijn al die van Pol's gebleven?.
In het Begraafboek 1692-1780 vinden we alleen de namen Poul, Pollart, Polmans, Poelmans, Poël en Poel maar geen van Pol of van Poll. Het is opvallend.
Maasniel in www.genver.nl
In Maasniel zijn in de DTB-boeken slechts enkele van Pol/Poll’s gevonden:
Op 15-08-1683 wordt Joannes van Poll geboren als zoon van Petrus van Poll en Agnes van der Plassen, met de getuigen Mathias van Poll en Gertruidt Abel.
Op 10-05-1672 huwt Elisabeth van Poll met Joachim Hermens en bij getuigen staat NN en NN.
In het Begraafboek zijn in Maasniel geen van Pol/Poll’s gevonden.
6.4 Oude van Pol /Poll’s in de regio van Roermond, Weert en Thorn/Maaseik
Omdat er tegenwoordig nogal wat van Pol’s wonen in de regio Weert en Nederweert, is gezocht naar oude van Pol/Poll’s in Weert, Nederweert, Wessem, Heel, Beegden, Neeritter, Ittervoort, Grathem, Hunsel/Haler, Maaseik, Stramproy etc.
In www.genver.nl kan ik in Weert en Nederweert geen van Pol/Pol's vinden vóór 1700. Ze moeten dus later van elders zijn gekomen waarschijnlijk vanuit Thorn, Heel of Horn of uit het Land van Montfort aan de andere kant van de Maas.
Thorn
Thorn behoorde tot het Land van Thorn van de abdis van Thorn. De adelijke abdis bestuurde sinds einde twaalfde eeuw het sticht en minirijk als wereldlijk heer/dame en zij was lid van het Heilige Roomsche Duitse Rijk, waarbij zij aanvankelijk de bisschop van Luik als heer had maar later was zij zelf heer en meester. Onder het Land van Thorn viel Thorn, Stramproy, Grathem, Baexem, Ittervoort, Ell, Haler en (Molen)Beersel. Het vorstendom bezat boerderijen en landerijen in de regio Tilburg, Breda, Alphen, Chaam, Gilze en Oosterhout, die via erfenis o.a. afkomstig waren uit het Huis Strijen. De bezittingen lagen in : Sprundel, Baarle, Meerle, Meer, Bavel, Ginneken, Etten, Leur, Oosterhout, Alphen, Gilze, De Haghe/Princenhage, Wouw, Geertuidenberg, en Drimmelen.
Oude van Pol/van Poll, a Pol en de Poll in Thorn
In Thorn begint het geboorteboek rond 1625 en vinden we een 12-tal oude van Pol/Pol’s tussen 1628 en 1650 en een reeks van een 19-tal daarna van 1650 tot 1700. Dat is dus wel een rijke oogst. De pastoor schrijft de Pol en de Poll en op den Poll. Enkele van Poll’s zijn geschreven als Poel of als Pool in Thorn.
De oudste van Pol /de Poll in de DTB-boeken, die geboren wordt, is Theodorus van Poll van 28-01-1628, zoon van Joannes van Poll en Elisabeth NN met de getuigen Henricus Koninx en Adriana Arnoldi.
In 1630 wordt Mathias de Poll geboren op 28-02-1630 als zoon van Joannes de Poll en Elisabetha NN met de getuigen Jacobus Witmekers en Josina Katers.
Op 09-05-1635 wordt hun derde zoon geboren Renier van Poll.
Vader Joannes van Poll zal geboren zijn tussen 1580 en 1695 evenals zijn vrouw Elisabeth NN.
Waar komt de oude Joannes van Poll resp. komen de andere ouders van Poll vandaan of stammen zij af van Peter van Poll, de jager in Thorn of de nog oudere Peter van Poll van het leen Pollengoed?.
In 1631 wordt Margaretha op den Poll geboren, dochter van Bartholomeus de Poll en Deodora NN met de getuigen Joannes Vonhoff en Joanna Auchhoff.
In 1632 wordt Mathias de Poll geboren, zoon van Cornelis de Poll en Joanna NN met de getuigen Aegidius Janssen en Elisabeth Krekers. Achter de naam van Pol is in de klapper genoteerd Schilers mogelijk een alias of de achternaam van Joanna.
In 1633 wordt Bernardus de Poll geboren, zoon van Theodorus de Poll en Petta (Petronella) Knops.
Er is een Bernardus de Poll, en een Renerus de Poll uit 1635, zonen van Joannes de Poll en Elisabeth NN en er getuigt een Petta de Poll.
In 1636 wordt Mathias de Poll geboren, zoon van Theodorus de Poll en Petronella NN (Knops) met de getuigen Cornelius de Poll en Elisabeth Knops.
In 1638 wordt Theodorus de Poll geboren, zoon van Theodorus de Poll en Pettta NN (Knops); Petronella dus.
In 1640 wordt Andreas de Poll geboren, zoon van Jacobus van Pol en Maria NN, met de getuigen Deckers Andreas en Putelinx Brenn.
In 1641 wordt Elisabeth de Poll geboren, dochter van Theodorus de Poll en Petronella NN (Knops). Maria van Poel wordt op 23-01-1646 geboren uit Theodorus van Poel/ van Pol en Petronella NN (Knops), met de getuigen Mathias Driessen en NN NN. Maria is dus een van Pol.
Onder de de Poll/van Pol/van Poll’s van 1640-1695 verkeren onder andere de echtparen:
Theodorus van Poll en Mechtildis Verstappen/Aengenstap met dochter Gertruda uit 1678, en
Theodorus van Poll en Maria Gum met hun dochter Maria uit 1693, en
Theodorus van Poll en Maria van de Boel en hun zoon Franciscus uit 1695, en
Cornelis van Poll en Ida NN (Kalen trouwboek) met Joannes Theodorus van Poll uit 1695, en andere kinderen van deze echtparen.
Intermezzo Kinrooy
In Heemkunde Kinrooy op internet vinden we bij Theodorus van Pol en Mechtildis Verstappen/Aengenstap negen kinderen van Pol: Cornelius 1667, Elsa 1669, Maria Petronella 1670, Guillelmus 1672, NN 1674, Gertrudis 1678, Joannes Gerardus 1682 en Rutgerus van Pol van 1686, allemaal geboren te Thorn.
Mathias van Poll, gehuwd met Margriet Martens, heeft in Thorn twee kinderen: Theodorus van Poll uit 25-06-1663 en Anna van Poll van 03-10-1664 met de getuige Elisabeth van Poll. Volgens Heemkunde Kinrooy huwde Anna van Pol (Putelinx, de Poll), op 25-11-1627 te Thorn met Arnold Henrici (Hamekers) met de getuigen Heijlremans Henricus en Vijncken Jacobus en Mathei Lambertus, en bij de getuigen bij de geboorte van hun drie kinderen Bernardus1 1628, Bernardus2 1630 en Catharina 1635 getuigt Theodoor van Pol bij dochter Catharina. (einde tekst internet Heemkunde Kinrooy).
In het Trouwboek vinden we twee oude van Pol-bruiden in 1635 en in 1637:
Metten van Poll die op 07-04-1635 huwt met Theodorus Deckers, met getuige Jacobus van Poll en Henricus Stocbrocks en Reinerus à Santfort, en de andere bruid is
Elisabeth de Poll/van Pol, die op 27-04-1637 huwt met Sijmonis Creps met de getuigen Jacobus Swalen en Reinerus à Santfort.
Twee ‘’oude’’ heren/bruidegommen van Polls huwen in Thorn en wel:
Theodorus van Poll, die op 10-02-1632 huwt met Petta (Petronella) Knops met de getuigen Petrus Egenleutt, Jacobus Swalen en Renerus de Santfort. De andere bruidegom is:
Cornelius de Poll/van Poll, die op 10-01-1637 huwt met Elisabetha Gijlen met de getuigen Jacobus de Poll/van Poll en Reinerus à Santfort.
Bij de dames de Poll vinden we:
Mechtidis de Pool/Poll, die op 03-02-1629 huwt met Mathias Define met de getuigen Johannes Aelens en Johannes Jansen.
Metten (Maria) de Poll, die op ?-04-1635 huwt met Theodorus Deckers met de getuigen Jacobus van Poll, Henricus Stocbrocks en Reinerus à Santfort.
Elisabeth de Poll, die op 27-04-1637 huwt met Sijmonis Creps met de getuigen Swalen Jacobus en Reinerus à Santfort.
Als we kijken naar de getuigen dan zijn de heren en dames van Pol/Pol’s directe familie van elkaar.
Als latere van Poll’s vinden we:
Elisabeth de Pol, die op 30-11-1673 huwt met Joannes ab Itter in Thorn en van 1700 tot 1800 volgen nog een 8-tal dames van Pol in het huwelijk in Thorn: zie blz 87 Trouwboek dames van Pol/Poll te Thorn met een Anna Maria, twee Elisabeth, Gertrudis, Margaretha, Maria 3x van Poll.
Bij de heren van Pol/Poll huwen tussen 1700 en 1800 in Thorn nog een 8- tal van Pol’s. Zie blz 80 en 81 DTB trouwboek heren. Voor hun kinderen verwijs ik naar de DTB-boeken met Willem van Poll 2x, Rutger van Poll en Nicolaes van Poll etc.
Bij Heemkunde vinden we Cornelia de Poll, die elders is gehuwd met Peter Biscops, en die vier dochters Biscops/Bischops krijgen in Thorn: Clara Elisabeth 1667 met de getuige bij de geboorte: Lambertus van Poll, Mechtildis 1670, Anna Clara 1673, en Maria Barbara van 1674. Cornelia is de Neul van het intermezzo over criminaliteit.
Intermezzo uit Archief Hoofdgerecht van Thorn/Archief RHCL op internet
Uit andere bronnen weten we dat het niet zo goed ging met dit gezin want Neul (Petronella) van Poll, gehuwd met Bisschops uit Thorn wordt bij het Hoofdgerecht Thorn en het kerspel Thorn/Archief RHCL, veroordeeld voor het stelen in de kerken en in huizen (regest 608 in het jaar 1677 betreft openbreken kisten en kasten in kerken Heel, Thorn en Grathem met details over opslag in de kerk en sociale verhoudingen).
Ook een Frans/Franciscus van Poll komen we tegen bij het hof van Thorn als hij en Joannes Keijser betrokken zijn bij een messentrekkerij tegen soldaat Jan Brentjens in Wessem in 1715. (regest 804) Bij het Hof van Thorn komt ook een bestraffing van Frans van Poll aan de orde in verband met belediging van Dirck van Heel. (Regest 1410 in 1715). Als Frans dezelfde is als Franciscus van Poll van Theodorus van Poll en Maria van de Boel uit 1698, dan is Frans ongeveer 17 jaar bij zijn daad.
In het jaar 1567 is Derick van Poll betrokken bij scheiding en deling van onroerend goed nagelaten door Anna Putlinx bij het Hof van Thorn, waarbij ook Derick Kaelen betrokken is. (regest 148 in 1567).
Een Anna van Poll (Putlinx, de Poll) is mogelijk Anna Putlinx, gehuwd (geweest met een van Poll, en daarna opnieuw getrouwd met Arnold Hameakers, en er volgt later nog een rechtzaak via een Derick van Poll).
In 1602 speelt een geding bij het Hof van Thorn met Jan/Joannes van Poll, zonder beschrijving.(regest 248). In 1604 speelt een zaak tussen de rentmeester van het kapittel Johan Lupsen, en Dederick van Poll (regest 252 in 1604). In 1605 is er een geding tussen Peter van Poll en Trutgen, weduwe van Hendrik Pollarts over betaling pacht. We kennen alleen een vroegere Peter van Poll in Thorn: de jager van de abdis die rond 1560 een rechtzaak voert en minimaal volwassen is. Die Peter in 1605 moet een jongere Peter van Poll zijn maar die staat niet in de DTB van Thorn gemeld.
In 1612 voeren Jan/Joannes van Pol en Severin van der Vorst een geding zonder nadere beschrijving (regest 279 in 1612). Verder in 1612 is er een geding tussen Jacob Coelen en Jan van Poll (regest 282). In het jaar 1641 schrikken we pas echt, als het Hof van Thorn voor de moord op Giel Corstens, Nelis van Poll bestraft. Het procesverbaal van getuigenverhoor gehouden voor het gerecht van Ophoven en Geystingen en voor het gerecht van Neeritter (regest 1641 in 1641 Hoofdgerecht Thorn}. In Thorn is er een Cornelis van Poll, die in 1637 huwt met Elisabeth Gijlen maar we weten niet of het deze Cornelis is. Er was ook een jongere Cornelis van Poll, die gehuwd was met Ida Kaelen, en die in 1695 een kind krijgen. Deze Cornelis is dus een of twee generaties jonger.
In 1668-1670 legt Magdalena de Ruyter, weduwe van meier Arnold Fuyten, executoriaal beslag wegens achterstallige rente op Wolter Franssen, Philips van Poll en Berb/Barbara van Poll. Philips en Berb van Poll ken ik niet in Thorn, dus die moeten uit de buurt van Thorn zijn: Neeritter of Hunsel etc?.
In 1677 is Neul van Poll aan de beurt bij het Hoofdgerecht van Thorn. In 1708 heeft Derick van Poll onenigheid met de kanunnik Stuben over handhaving van eigendom van een overgedragen weiland. (regest 742 in 1708).
In 1711-1712 hebben Nicolaas Tonnaer en Derick van Poll onenigheid over huur en geleverde hop voor het Hof van Thorn (regest 769 in 1712-1712). Zie verder het archief van het Hof van Thorn/RHCL.
Vervolg informatie uit de DTB-boeken
Agnes van Pol/de Poll was gehuwd met Hendrik Konix/Conings en zij kregen in Thorn een zestal kinderen Petrus 1629 met getuige Elisabeth van Poll, Hermanus 1629, Elisabeth 1632 en Joannes Conings uit 1649.
Elisabeth de Poll huwde op 30-11-1675 te Thorn met Joannes ab Itter ( Henrichs?), en zij kregen twee kinderen: Lambertus 1676 en Theodorus ab Itter 1678 in Thorn. Bij de geboorte van Theodorus getuigt Maria de Poll. Derich/Theodorus ab Itter (Henrichs) huwt later met Ida Rompen. Een Cornelius van Poll huwde op 28-11-1691 met Ida Ka(e)len in Thorn.
Het Begraafboek van Thorn begint pas in 1671 dus oude van Pol’s vinden we hier niet. de oudste van Pol/Poll’s in het Begraafboek van Thorn zijn: Mechtildis de Poll, NN, op 10-10-1671, Gertrudis de Poll, NN, 23-10-1676 en Theodorus de Poll, NN, op 19-03-1677. Dan volgen nog 13 van Poll’s die overlijden tot 1800.
Op internet vinden we in 2015 nog het volgende:
Maria van Poll , gestorven op 23 maart 1740 in Thorn, huwde op 29 november 1721 in Thorn met Ludovicus Anjon/Anjou, die sterft in 1746. Hun kinderen zijn Theodorus Anjon/Anjou 1728 en Joanna Solome Anjon/Anjou uit 1730.
Ik ga er vooralsnog van uit dat deze van Poll’s in Thorn afstammelingen zijn van de jager Peter van Pol, die in 1550 in dienst was van het de abdis van klooster van Thorn in het Land van de graaf van Horne. Mogelijk stamt deze familietak af van de van Polle uit Venlo op de hof van Polle in Pol/Wessem, die mogelijk ook Peter (van Polle) heette. Een andere mogelijkheid is dat Peter van Pol afstamt van van Poll”s, Polle of Pollen, die woonden in het gebied van Heel , Pol en Panheel, Wessem en die al rond 1280 grondbelasting betaalden. Een link naar van Poll’s in Montfort is (nog) niet gevonden.
Wessem
In de DTB-boeken van Wessem is gezocht in Doopboek 1638-1797, resp in het Trouwboek 1639-1797 en in het Begraafboek 1708-1789.
In het Doopboek vinden we:
Elisabeth1 a Pol. geboren op 29-01-1640, dochter van Godefridus a Pol en Catharina Andrea (Driessen), getuigen onbekend.
Wilhelmus de Pol, geboren 03-10-1642, zoon van Godefridus de Pol en Catharina Driessen, getuigen onbekend.
Joannes a Pol, geboren op 13-12-1645, zoon van Godefridus a Pol en Catharina Driessen, getuigen onbekend.
Elisabeth2 a Pol, geboren 26-02-1648, dochter van Godefridus a Pol en Catharina Driessen, getuigen onbekend.
Joannes van Pol, geboren 26-02-1654, zoon van Petrus van Pol en Judoca NN, getuigen onbekend.
Er zijn dus twee gezinnen van Pol in Wessem in 1640-1654.
In het Trouwboek van Wessen zijn geen bruiden en bruidegommen van Pol gevonden.
In het begraafboek van Wessem zijn geen van Pol’s gevonden.
Conclusie: Er woonden twee gezinnen van Pol tijdelijk in Wessem maar zij zijn waarschijnlijk afkomstig uit de buurgemeenten zoals Pol en Panheel of uit Heel en Panheel of Thorn.
Pol en Panheel
De gemeente Pol en Panheel is in 1821 met de gemeente Heel opgegaan in de nieuwe gemeente Heel en Panheel en inmiddels heet de gemeente Maasgouw met Heel, Beegden, Wessem, Thorn, Linne, Maasbracht, Ohe en Laak, en Stevensweert.
De gegevens van de DTB-boeken van Pol en Panheel moeten we zoeken in de bestanden van Heel en Panheel van de Stephanus parochie.
Het gehucht Pol ligt vlak bij de gemeente Wessem, en vormde lange tijd een oversteekplaats in de Maas naar Maasbracht met een veerpont met tol naar de overkant nabij de hof Pol(le), het leengoed van Polle in het gehucht Pol/Poll aan de Maas. Over de tol in Pol(l) zijn documenten van rechtzaken overgelevend tussen 1250 en 1500 betreffende de heer van Heinsberg als oorspronkelijk bezitter van de tol en over te betalen kosten van overtocht door het Sticht Thorn. Het uitgeven van het leengoed van Polle in Pol(l), is beschreven in het leenboek van de graaf van Horne/Land van Horne.
Onder plaatsen vinden we bij Pol op internet oude de Polle’s uit 1280 die cijns betaalden als grondeigenaren in Heel/Pol.
Zie voor nadere informatie over deze oude de Polle’s de tekst van de parochie Heel.
Neeritter met Hunsel en Heioord
De DTB-boeken van Neeritter handelen over de periode 1600-1803 maar bij Trouwboek en Begraafboek tot 1822.
In het Doopboek vinden we 4 kinderen uit een gezin van Pol en en een kind uit en tweede gezin van Pol:
Joanna van Pol,geboren op 08-01-1664, dochter van Joannes van Pol en Maria Dittiens, met de getuigen Jacobus van Pol en Anna Caters,
Maria van Pol, geboren op 22-02-1671, dochter van Joannes van Pol en Joanna Maria Dittiens, met de getuigen Hubertus aan de Capel en Cristina Verheiden,
Elisabeth van Pol, geboren op 15-01-1668, dochter van Joannes van Pol en Maria Dittiens, met de getuigen Mathias Cletiens/Dittiens? en Mechtilda van Pol,
Guilielmus van Pol, geboren op 23-06-1675, zoon van Joannes van Pol en Maria Dittiens, met de getuigen Mathias op den Heuvel en Catharina van Pol,
en tot slot de een generatie jongere van Pol:
Guilielmus van Pol, geboren 10-04-1699, zoon van Joannes van Pol en Sophia Gosens, met de getuigen Joannes van Deur en Maria Gosens.
Op internet vond ik later nog:
Anna In ghen Pol, gedoopt op 05-01-1686 te Neeritter met de getuigen Joannes Driessen, Mathias Geluens en Joanna Verscheuren, en
Servatius In ghen Pol van 05-06-1689 met getuigen Caspar Tulkens alias Henkens en In ghen Pol Catharina.
Een Joannes In ghen Pol met toevoeging Verschueren, kreeg twee kinderen resp. geboren op 05-01-1686 en 05-06-1689 te Neeritter. Deze gegevens komen uit een tekst over Pol in Neeritter door Johannes Hubertus Ponsen op internet.
In ghen Pol interpreteer ik als van Pol maar mogelijk betekent het afkomstig van de Hof In ghen Pol. De toevoeging aan de familienaam kan betekenen een alias voor de familie of de eigenlijke achternaam of van een echtgenote met die achternaam, zoals mogelijk af te leiden is uit de getuige Joanna Verschueren/Verschueren. Op internet vond ik de bevestiging bij de heemkring Kinrooi/Neeritter: Joannes In ghen Pol was gehuwd met Maria Verschuren en zij kregen de kinderen Anna en Servatius In ghen Pol.
In het Trouwboek vinden we dames van Pol:
Catharina van Pol, die op 16-02-1676 huwt met Leonardus Ceghels/Coghels met de getuigen Lucas Wyshoff en Antonius Cleutiens,
Johanna van Pol, die op 14-11-1683 huwt met Johannes van Deur met de getuigen Renerus Basten en Johannes Ceuten/Couten,
Maria van Pol, die op 23-07-1692 huwt met Joannes Hermans met de getuigen Joannes Hedenrijx en Maria Cremers, met 9 kinderen tussen 1692 en 1710: Zie Peter Greefkens op internet,
Joanna van Pol, die op 26-11-1702 huwt met Joannes Hermans met de getuigen Petrus Hermans en Joannes Schouws alias Keyers.
De heren van Pol in het Trouwboek zijn:
Joannes van Pol, die op 11-04-1695 huwt met Sophia Gosens met de getuigen Joannes Hederijx en Petrus van Deur,
Wilhelmus van Poll, die op 25-02-1753 huwt met Maria Moers met de getuigen Johannes Hermans en Maria Haelermans, en
Petrus van Pols/van Pol, die op 25-11-1765 huwt met Joanna Verdonck met de getuigen Jacobus Haelermans en Joanna Verdonck.
Opvallend was in Neeritter het voorkomen van de naam de Poy, la Poye en du Poye, die in Neeritter meerdere keren voorkwam. Ik zie geen verband met van Pol.
In het Begraafboek van Neeritter zijn drie van Pol’s gevonden maar bij nadere informatie staat alleen NN.NN. De van Pol’s zijn:
Renerus In ghen Pol, die sterft op 06-03-1674,
Guilielmus van Pol, die overlijdt 20-01-1688,
Maria van Pol, die sterft op 03-12-1694.
Conclusie: In Neeritter zijn geen echte oude van Pol/Poll’s 1530-1640 gevonden maar wel jongere oude van Pol’s in de periode 1660-1700
Jurisdictie Land van Thorn
In het Land van Thorn waar een aantal dorpen zoals Hunsel, Grathem en Ittervoort toe behoorde, was de abdis van Thorn de wereldlijke macht. Er was een schepenbank en een leenbank in het kerspel Thorn met een hoofdgerecht. Er was een statenvergadering van alle leenmannen van Thorn alsmede de burgemeesters van het Land van Thorn. Voor hoger beroep kon men terecht in Echt tot 1718 en later in Wetzlar en Wenen. Alle documenten van het archief van Thorn bevinden zich in Maastricht en deels in Wetzlar en Düsseldorf vanwege de relatie van het Land van Thorn met het Heilige Roomsche Rijk der Duitsche natie(s). De abdis-vorst had vanwege het vorstendom Thorn zitting in het gravencollege van de Nederrijnsche-Westfaalse Kreits en het Hoogadelijk kapittel. De keijzer was de leenheer van de abdis van Thorn en de abdis nam deel aan de landdagen van het HRR.
In het archief van het Hoofdgerecht van Thorn, vinden we een aantal van Poll’s tussen 1604 en 1716. De gevonden gegevens zijn deels opgenomen bij de DTB-informatie van Thorn als een intermezzo en in het Hoofdstuk andere bronnen dan DTB-boeken/Genver.nl en Genlias.nl onder het kopje schepenbank Thorn.
Ittervoort en Grathem
In Ittervoort begint het Doopboek pas in 1782 en loopt tot 1804. Het Trouwboek start in 1804 en loopt tot 1842. Het begraafboek begint in 1782 en loopt tot 1804. Er zijn in de DTB-boeken dus geen oude van Pol/Poll’s 1530-1640 te vinden. In Ittervoort duiken enkele van Pol op in het Doopboek in 1803, 1806 en 1810. De DTB-bken informeren ons dus slecht over daawerkelijke oude van Pol/Poll’s in Ittervoort.
In Grathem trouwt op 19-02-1786 Joannes van Pol met Anna Maria Mols met de getuigen Cristophorus Vrinsen en Helena van Pol. Uit dit huwelijk worden voor 1700 een 5-tal kinderen geboren in Grathem waarvan er twee overlijden. Op 08-08-1803 wordt hun zoon Jacobus van Pol geboren te Thorn. Uit nakomelingen van Joannes van Pol en Anna Maria Mols vinden we bij een zoektocht in Ool/Merum via hun zoon Peter van Pol die gehuwd was met Elisabeth Duizend (Dusent), en diens zoon Cornelis van Pol gehuwd met Maria Catharina Curvers in Grathem hun dochter Maria Catharina Hubertina van Pol, die rond 1890 huwde in de gemeente Herten met Martinus Hubertus Jacobus Metsemakers, boer- en tuimdersfamilie in Ool.
In een artikel op internet over ‘Uurwerkers in het Land van Thorn’ geschreven door Walther Brouns en Henri Smeets uit 2009, blijkt dat Joannes van Pol uit Ittervoort, Ell en Kelpen is geboren in 1766 in Stamproy en overleden is in 1851 te Ell. Er is ook een zoon Hendrik van Pol, die geboren is in 1826 te Ell, en die heeft gewoond in Thorn en die sterft in 1874 in Ell. Vader Joannes van Pol en zoon Hendrik van Pol waren boer en uurmaker. Bij Stamproy kom ik nog terug op Joannes van Pol. Zie ook tekst over Hendrik van Pol in Heemkunde Oos Naer.
Horn
Het Geboorteboek van Horn loopt van 1695 tot 1797 evenals het Trouwboek en het Begraafboek. In Horn heb ik voor het eerst een klapper geraadpleegd die in een register zowel Doop, Trouwen en Begraven omvat. Zulk een register vraagt om fouten.
De achternamen van de kinderen van Pol resp. Polle en Poll wordt in het Doopboek door elkaar gebruikt.tussen 1700 en 1730 zoals we zien bij het echtpaar Guilielmus ‘Wilhelmus’ van Pol /Polle/van Poll en Mechtildis Wevers. Wilhelmus huwde Mechtildis op 15-05-1721. De kinderen die worden geboren zijn Wilhelmus 15-09-1721, Joannes 27-06-1722, Petrus op 5-5-1725, Sophia 31-07-1728, en Matheus op 08-02-1729. De ouders zijn waarschijnlijk rond 1700 of iets eerder geboren. Er zijn nog een viertal van Pol/Poll gevonden in Horn maar die zijn een generatie jonger.
Joannes van Pol uit een jongere generatie huwt in Horn met Maria Eijkhof op 25-07-1748. Een andere Joannes van Pol huwt Elisabeth Deckers op 14-04-1750.
In het begraafboek is alleen Maria van Poll gevonden die is geboren op 11-07-1769 en kort daarna overlijdt. Haar moeder is Sophia van Poll en haar vader wordt tussen haakjes genoteerd als Matthias Janssen.
In Horn zijn geen oude van Pol/Poll’s gevonden in de periode 1530-1640.
Buggenum
In de eerste DTB-boeken van Buggenum van 1637-1826 zijn geen oude van Pol/van Poll’s gevonden. Zie verder Heemkunde Oos Naer onder P, Pol en Poll.
Heel inclusief Pol en Panheel
In Heel begint het Geboorteboek in 1620 en we vinden we een 9-tal van Pol/Poll vóór 1650:
Maria van Poll van 27-02-1630, dochter van Neelis/Cornelis van Poll en Jan(nie) NN/ Johanna Visschers met de getuigen Joannes Moers en Mathis NN, Thonis Keiars/Keizers?, en Thia NN.
Petrus de Pol/van Poll, van 11-01-1632, zoon van Dirrik van Poll en Martina NN, met de getuigen Wilhelmus Korvers en Neelken Hermans.
Theodorus van Pol van 26-04-1634, zoon van Cornelis van Pol en Johanna Visschers, met de getuigen Godefridus Visschers en Aleijdis Verachten.
Tulmannis van Pol van 24-04-1637, zoon van Theodorus van Pol en Wendelina NN, met de getuigen Jacobus Geermans en Catarina Michaelis.
Geertrudis van Pol, dochter van Theodorus van Pol en Wendelina NN, met de getuigen Martinus Didens, Joanna Vogels en nog twee onleesbare getuigen geduid met NN en NN.
Anthonius van Pol van 20-09-1643, zoon van Severinus van Pol en Anna NN met de getuigen Geeriten op’t Sant en Anna Vogels.
Leonardus van Pol van 19-07-1645, zoon van Wilhelmus van Pol en Geertrude NN, met de getuigen Dirk van NN (van Pol?), en Judoca van Pol.
Margaretha van Pol van 19-12-1647, dochter van Petrus van Pol en Joanna NN met de getuigen Joannes van Utsels en Lijsbet Paulus.
Van1650 -1665 volgen nog enkele van Pol’s:
Joannes van Pol van 25-02-1650, zoon van Petrus van Pol en Joanna NN met de getuigen Goswinus van Pol en Joanna Pessers.
Catharina van Pol van 21-07-1651, dochter van Lambertus van Pol en Maria NN met de getuigen Jacobus Crauwen en Catarina Engelen.
Hubertus van Pol van 17-03-1652, zoon van Theodorus van Pol en Geertrude NN met de getuigen Hermannus van Panheel en Clara van NN (van Pol?).
Maria van Pol van 15-08-1658, dochter van Petrus van Pol en Judoca NN ( bij geboorte van Leonard, van Pol genoemd) en met de getuigen Regneri Gerardus en Gertrudis Theodori.
Gerardus van Pol van 28-02-1664, zoon van Petrus van Pol en Anna NN met de getuigen Jan Clumpen en Johanna Sueskens.
De voornamen van deze oude van Pol’s in Heel lezen als een Montfortse familie van Pol. Het is opvallend maar bewijst nog niets. De namen van Goswinus en Judoca wijken wel af.
Het is ongewis of deze van Pol’s in Heel afstammen van de van Pol’s uit Thorn, van de van Pol’s mogelijk afstammelingen van de leengoedhouder van Polle uit Venlo, die enkele generaties eerder leengoed opten Poll heurde in Wessem/Pol/Heel.
In het Trouwboek vinden we:
Cristina (van) Poll, die op xx-06-1624 huwt met Cornelius Geelen, en onder de getuigen is Mathias van Poll.
Op 11-11-1629 huwt Joanna van Poll met Cornelius Vissers/Visschers met de getuigen Godefridus Vissers en Theodorus Germans/of Hermans en Joannes Moers.
Op 03-08-1631 huwt Theodorus de Poll met Martina Scaken met de getuigen Scaek Scaeken/ Sjaak Schaken en Korsten Scroers/Schreurs.
Omdat het begraafboek van Heel pas begint in 1662 zijn er bij overlijden geen oude van Pol/Poll’s van 1530-1640 te vinden in Heel en Pol en Panheel.
Op internet lezen we bij Geschied- en Heemkundige vereninging ‘Het Land van Thorn’ over Pol en Panheel nog het volgende:
Geschied- en Heemkundige kring ‘Het Land van Thorn’ op internet
Samen met de woonkern Panheel wordt de in 2007 nog steeds eenzijdige lintbebouwing van het gehucht Pol/Poll in Heel en Panheel in een akte van 29 april 1417 genoemd. Dit geschrift, dat te Luik wordt bewaard, betreft een grensbepaling van Heel door de aldaar beschreven dorpen Pol en Panheel.
Al eerder treffen we de naam als Poll geschreven, in een handvest over tollen van 1396, en in het jaar 1490 wordt er door de veerlieden van Pol(l) geklaagd dat het kapittel van Thorn niet wil betalen voor het “overzetten van karren met vracht uit Ubachs over de Maas”.
In een lijst van cijnsbetalende grondeigenaren uit 1280 stoten we bij 30 namen uit Heel op “Adam de Polle, Henricus dictus Coman de Polle, Henricus Polleman en Lambertus sutor (schoenmaker?) de Polle (bron “Opera Omnia III, een publicatie van de Kring Land van Thorn, uitgave 2005, op pagina 86).
In 1664 wordt het gehucht Pol/Poll verkocht aan Hieronima Catharina van den Berg, de weduwe van graaf Hendrik van den Berg en in 1683 aan Gerardus Assuerus, baron de Horion, die 1731 sterft en heer is van Colonster, Angleur, Heel, Pol en Panheel, Heythuysen, Vrymersum, Odenkirchen en Daelenbroeck.
Blijkbaar zijn de personen Adam de Polle resp. Henricus de Polle dezelfde als Hernricus Polleman, en Lambertus de Polle grondeigenaren of leenmannen met de achternaam Polle of boeren op de hof Polle te Pol aan de Maas, die naar de hof Polle/Pol/Poll werden genoemd. Indien Adam resp Henricus en Lambertus de Polle voorgangers van de familie van Pol/van Poll’s zijn, dan zijn zij zelfs ouder dan de oudste van Polle’s/van Poll’s in Venlo: Jacob van Polle, burgemeester/schepen van Venlo rond 1400.
Mogelijk vinden we in de schepenbank van Heel meer informatie. Het archief van de lagere rechtspraak van de schepenbank Heel begint echter pas in 1540 en loopt tot 1796. De inventaris van het RHCL is opgesteld door W.Th.M Hendriks en B.P.H. Wuisman, Maastricht 1979. Voor hogere rechtspraak van de schepenbank moest men zich vanuit Heel wenden tot de schepenbank van Neeritter. Op CD-rom staan de getranscribeerde teksten en de samenvattingen van Mathieu Vandenbosch en Lies Geelen-Heijmans verkrijgbaar bij de secretaris van de Geschied- en Heemkundige Kring “Het Land van Thorn” te Thorn. De handelingen van de schepenbank, hier gichten genaamd, beslaan 3661 pagina’s handgeschreven Middelnederlandse teksten ( Zie verder internet www.ghkland van thorn.nl. Van de schepenbank van Neeritter maakte A.M.L.van Someren een inventaris op voor het RHCL te Maastricht, 89 blz. omvattend.
De ‘Geschiedenis van Heel en Panheel in historisch perspectief” uitgegeven in Thorn in 1971, biedt mogelijk nog meer aanknopingspunten voor oude van Pol/Poll’s in Heel en omgeving. Zie Hugo Luijten, december 2005 op Fontys internet.
Haelen
Inn de oude DTB-boeken van Haelen 1612-1797 zijn geen oude van Pol’s gevonden. In het Doopboek en in het Trouwboek zijn geen van Pol’s gevonden. De oudste van Pol in het Begraafboek is Gertruda van Poll, die op 30-07-1749 is overleden.
Neer en Roggel
Op internet staat op heemkunde “Oos Naer” een aantal van Pol/Poll’s beschreven van gene zijde van de Maas afkomstig uit Weert. Hunsel, Roggel, Montfort, Neer en Buggenum uit de periode 1799 tot 1980.
Stamproy
De oudste van Pol in het Doopboek is Petrus van Pol uit xx-xx-1737, een zoon van Petrus van Pol en Margaretha Hornix met de getuigen Henricus Hornix en Maria ven den Boghaert.
In de DTB-boeken van de parochie Stamproy vinden we een echtpaar Petrus van Pol en Helena Verdonck, die een dochter Joanna Margaretha van Pol dopen op 03-01-1758, en een zoon Jacobus op 14-081759, en dochter Maria van 16-07-1761, en een zoon Cristianus van 13-03-1763 en een zoon Henricus van Poll van 18-05-1765. Het echtpaar Petrus en Helena huwde op 29-05-1757 in Stamproy. Peter kwam van buiten Stamproy, waarschijnlijk uit een parochie in de buurt.
Er is ook een echtpaar Petrus van Pol en Cristina Gordemans/Vollemans, die een dochter Helena dopen op 29-09-1768, en een dochter Gertrudis op 30-10-1770 en een dochter Joanna op 24-06-1773. Het echtpaar Petrus en Cristina huwt op 25-11-1765 in Stamproy. Ook deze Petrus van Pol komt van buiten Stamproy.
Het is niet duidelijk of Petrus/Peter twee keer huwde en wel met Helena en daarna met Cristina. Gezien de geboorte van zoon Henricus, lijkt dat erg snel te gaan maar zo waren de tijden?. Zie Genealogie Verdonck/Van der Donck tak Sevenum, Stamproy op internet.
Van de uurwerker Joannes van Pol geboren te Stamproy heb ik de gegevens opgezocht. Joannes wordt geboren op 17-10-1766, als oudste zoon van Petrus van Pol en Cristina Gordemans van bovengenoemd gezin in Stamproy.
Petrus van Pol echtgenoot van Cristina Gordemans overlijdt op 08-03-1782 in Stamproy als de oudste dochter 16 jaar oud is.
Op 12-07-1783 overlijdt een Petrus van Pol, zonder nadere aanduiding, die waarschijnlijk de echtgenote was van Helena Verdonck.
In het trouwboek vinden we alleen de bruid (Joanna) Margaretha van Pol die huwt met Mathias Vossen op 21-11-1784 met de getuigen Jacobus van Pol en Maria van Pol.
Leveroy
In Leveroy zijn geen van Pol/Poll’s gevonden in www. genver.nl.
Maaseik
Bij het zoeken naar van Pol/van Poll’s in Thorn, Neeritter en Stramproy, viel op dat er relaties waren naar Maaseik en in de Heemkundekring Kinrooi werden ook van Pol’s genoemd. Bij van Pol’s in Maaseik vinden we al van Pol’s tussen 1592 en 1700 een aantal tussen 1700 en 1760.
De van Pol’s vóór 1700 zijn:
Agnes van Poll, gedoopt op 05-04-1592 te Maaseik,
Dionisius van Pol, gedoopt op xx-09-1624,
Jacobus van Pol, gedoopt 27-07-1626,
Jacobus van Pol, gedoopt 25-07-1636 en het huwelijk van Jacobus van Pol met Ludovica Grandjan op 26-06-1656 in Maaseik.
Een Arnoldus van Pol huwt met Gertrudis NN in Maaseik en hun kinderen zijn: Dionisius van xx-09-1624, Jacobus 1 van 27-07-1626, en Jacobus2 van 25-07-1636, die later huwt met Ludovica Grandjan.
Bij van Poll vinden we:
Jan van Poll gehuwd met Mitt NN krijgen een dochter Agnes van Poll, gedoopt op 05-04-1592 in Maaseik, de oudste van Poll’s die we kennen in Maaseik.
Een Jacobus van Poll huwt met Margareta Bonen/Boonen op 06-09-1644 en zij krijgen drie kinderen, resp. Henricus van Poll, gedoopt op 26-08-1645, Elisabeth van Poll, gedoopt op 05-01-1649, en Maria van Poll van 11-09-1651, en verder vinden we in Maseik Leonardus Pols, gehuwd met Martha Monts op 19-02-1680.
Na 1700 worden er verder nog van Pol en van Poll’s gevonden maar over verdere informatie over van Pol en van Poll in Maaseik en omgevende dorpen verwijs ik naar Geschied- en Heemkundige kring Kinrooi op internet onder www.heemkringkinrooi.net met informatie over Maaseik, Ophoven, Kinrooi/Kinroy en Kessenich.
DTB-boeken Venlo Martinus parochie en de omgeving De DTB-informatie over van Pol/Poll’s in Venlo e.o. is gevonden in het archief van de stad Venlo. In Hoofdstuk 7 zijn de resultaten van dit onderzoek in het archief van Venlo vermeld. Helaas is die DTB-informatie fragmentarisch omdat enkele DTB-boeken ontbreken.
6.5 Verdere zoektocht naar van Pol’s in oude archieven Gelre
Na het onderzoek in de Klappers van Montfort en www.genver.nl , zijn nog enkele oudere documenten van voor 1600 geraadpleegd zoals de Beestenschat vlek Montfort uit 1595, en het document uit de archief in Dŭsseldorf geheten ‘Schatting van den lande van Gelre voor het Overkwartier en de Betuwe’ van 1396. In 1903 is het document in typevorm uitgegeven door P.N. Doorninck in Haarlem, en de Ridderceduul van Gelre van 1460.
De Beestenschat was een jaarlijkse belasting met een tweede telmoment en betaaldatum de najaarsheffing. De Beestenschat werd geadministreerd en ze werd in het archief van Gelre bewaard. Er zijn dus veel documenten van Beestenschat in Gelre, maar wij weten niet hoeveel documenten daarvan slaan op de vlek Montfort. Mogelijk regels voor kerkelijke tienden.
Bijlage deellijst Beestenschat Vleck (kerkdorp) Montfort 9 juni 1595 RHCL Maastricht verkregen uit Archief Wim Bongers.
In de Schatting of Bede van Gelre betreft het de najaarsbede van de Hertog van Gelre aan bezittende burgers die voor oktober-november 1369 werden aangeslagen voor onroerend goed zoals huis, boerderij en akkerland. De aanslag vindt plaats in de munteenheid ‘kleine pond en zijne onderdelen’. De bede is een belastingheffing in geld, ook wel precaria genoemd, die de drost van een Ambt oplegde in mei en in de herfst.
Andere heffingen van een Ambt zijn census, annona en energentia. Cenzus omvat hoofdschat, molengeld/oliemolengeld en tolinkomsten; Annonia zijn opbrensten uit grondbezit, die betaald werden in graan, hoenderen en kapoenen. Emergentia waren de uit recht en rechtspraak voortvloeiende inkomsten, zoals een deel van de boetes van schepenbanken. Fedor Coenen Roerstreek-33 uit 2001 blz. 181-182.
Tekst nabetaling beestenschat van 9 juni 1595 van de Vlek Montfort
In de afgebeelde tekst beestenschat Montfort is de (na}betaling opgenomen met de namen van de boeren, die beesten bezitten en die betalen.
Houb Nijssen is schepen van Montfort rond die tijd en Derick van Poll is schepen rond 1615. De gevonden boeren en van Pol’s in de beestenschat van 1595 zijn:
Wincken van Poll met dubbele ll = Wyn/Winandus 2 van Poll sinds 1570 gehuwd met Petronella Cuijpers, en heurder van opgen Ouwen, aangeslagen voor 24 pond en 8 stuivers
Wilhem van Pol kinder. Na het overlijden van Wilhem in 1595 worden de kinderen aangeslagen vanwege ongedeelde boedel. Wilhem is de broer van Winandus en sinds 1580 gehuwd met Elisabeth ‘Bongers’. Een nog oudere Willem van Poll, die ook in de jaren 1555 een proces bij de schepenbank van Montfort voerde is een broer van Winandus 1 van Poll.
Derick/Durick van Pol is een Theodorus, zoon van Winandus2 van Poll of Derick zoon van Peter van Poll sr van ingen Lylaer. Een Derick van Poll zat rond 1634 op Klein Ouwen maar dat zal een jongere Derick/Durick van Poll zijn. De oude Durick van Poll die vele rechtzaken voerde bij de schepenbank omtrent 1530-1560 kan dit niet zijn. Durick van Poll van Poll kan Theodorus/Duer van Poll uit ongeveer 1565 zijn die was gehuwd met Catharina Lambrechts rond 1590 of zijn vader Theodorus/Durick/Duer van Poll sr geboren rond 1540. In akten van weiderecht op ingen Ouwen van de gemeynte Montfort tekent Derick van Poll met Giel van Bommel in 1611 als schepen namens Montfort de akte. Derick is een Theodorus/Theodoricus van Poll.
Joes/Joos/Jan van Pol en ..?, mogelijk de zoon van Petrus van Pol sr en Margarita NN (Helwegen) geboren rond 1570 en broer van Derick van Poll, of een zoon van een oudere Joannes/Jan van Poll want in 1592 wordt een weduwe Jan van Pol genoemd bij de inkwartiering van Spaanse troepen. We weten niet of deze Jan'nen dezelfde persoon is maar een Jan van Poll die gehuwd is en al overlijdt voor zijn 25e jaar ligt niet direct voor de hand.
De namen van de andere boeren in de schatcedules zijn:
Houb Nyssen, boer en schepen komt in veel oude akten van Montfort voor. Jan Druuss/Driessen, Jouris Ruddougs/Rudders, Joes Pruuss, en na de van Pol’s:Wincken van Poll, Wilhem van Pol kinder, Derick/Durreck(Theodorus) en Jan van Pol, .. —-komt Fogels?, Derick op den Graef, Zimmer Paunings/Pauwels met veel vee en 39 pond bede, Govert Faus, Trinck (streep) auwen (Catharina van gen Ouwen van Winand 1van Poll) , Ruis Nelissen, Peter Mans later van Hobert, Derick Buisers/Beurskens?, Thijs Mans, Sorend van P geve ouders, Peter Foliss en Mark Solertz/Folenz?. We kennen in Montfort een Peter Mans die later boerde op Hobert en stierf in het pestjaar 1633.
In ander schatcedules schepenbank Montfort 1550-1620 komen we tegen: Houb Nijssen, Tryncken Klockx, Tijsss van Bragt, Griet Driessen, Wylm van Poll, Wylmken Keunigs, Dirk opten Graeff, Stinen van Berk, Tyske en Wyncken, Lysken Timmermans, Derick Beusers, Jan Kelleneers, Jan van Poll, Lemken ouwen0 Lem Lambrechts van Groot Ouwen), Wilhem Raetzen,Jan Ramaekers, Peter van Poll, Wilhem Winssen, Durck ingen Brouxken (van Poll), Gerrit van Camp, Jan van Kessel, Wilhem van Poll op nouwen, Thijs Mans boer en burgemeester, Jan en Engel, Lenart Pauwels, Jacob Homs, Rutger Timmermans, Peter Felz etc.
In de Schepenbank van Montfort zijn meerdere akten van de beden 1550-1650 bestudeerd. Zie de teksten van Schepenbank Montfort. Er kwamen in meerdere akten naast elkaar twee Winand/Wyn, meerdere Durck,Durrick/Derick, een tweetal Wilhem/Willem, minstens 2 Jan/Jan en een Peter van Poll en andere van Poll’s voor met grotere en kleinere bedragen wat duidt op meer en minder bezit/ grootte van bedrijf .
Als de schatheffer met de schrijver de jaarlijkse rondgang heeft voltooid, vindt herrekening plaats van de aanslagen om te kijken of we te hoog of te laag uitkomen. Tevens is vastgesteld wie nog een nabetaling moet doen. Daarna wordt de rekening en verantwoording van dat jaar schatcedule Schepenbank Montfort opgemaakt met inkomsten en uitgaven van de schatheffer. Bezoeken aan Roermond (met overleg in den Eiseren Craem, herberg) en Venlo (reis met de drost) voor het werk en kosten van brieven, papier en post/bodekosten resp. kosten wolvenbestrijding (Tijsken den Wildschut), bende van Claess bestrijden, en veiligheid/schut bij ‘kirmis’, worden genoemd evenals vertering, verblijfkosten en reis- en vervoerkosten. De burgemeester verantwoordt ook de kosten die hij heeft voorgeschoten voor de planken van de doodskist van Jan Tilmans, die als pauper door de gemeynte wordt geholpen. Elders bij Schepenbank Montfort in een volgend Hoofdstuk gaan we dieper in op zulke jaarrekeningen.
De Schatting of Bede van Gelre in het archief van Gelre
In de Schatting of Bede van Gelre uit 1369 worden de dorpen van den Lande van Montfort apart benoemd te beginnen met Pye Nyestat, Elmpt, Vlodorp, Pasterholt, St Uddelenberg. Lynne, Echt, Swalmen, Besel, en Roermond.
Ik neem aan dat met Pye Nyestat bedoeld wordt de vestigingstad Nieuwstad, waar de hertog in investeerde door het vrijmaken van middelen voor de vlek Nyestat als vesting. We weten dat Montfort in 1312 informeel stadsrechten krijgt en in 1334 een parochie is. Het is dan ook te verwachten dat er in 1369 ook activiteiten in het dorp zijn of in het dorp in wording zijn. De vlek Montfort wordt in de oude bede niet apart genoemd maar mogelijk werd het dorp bij het kasteel van Montfort op een andere manier van belasting betalen aangeslagen.
Het kan zijn de er nog weinig inwoners waren maar dat lijkt mij niet geloofwaardig na de twee grote bouwfasen van 1260 en 1334 aan het kasteel en de uitgebreide taken van het kasteel in het Ambt Montfort. Verder waren er al leengoederen in af nabij Montfort/Suletheim.
Bij toekenning van stadsrechten met rechten en plichten voor de inwoners, werden ook middelen vrijgemaakt om ‘de stad’ op gang te helpen met de bouw van stadsmuren, wallen en poorten. Inwoners van Montfort konden voorheen mogelijk bij het kasteel worden gerekend en moesten dan andere belasting betalen zoals het leveren van werkdiensten en onderdak leveren aan de hertog van Gelre in plaats van het betalen onroerend goed belasting. Het kan ook zijn dat boeren uit Montfort of uit de omgeving van Montfort in die oude tijd werden aangeslagen in de buurgemeenten Lynne, Bergh, Echt of Pasterholt, of regelrecht vanuit de Heerlijkheid of Ambt Montfort.
Omdat de lenen soms met (tijdelijke) naam genoemd worden zonder de heurder erbij, is het moeilijk na te gaan welke familie precies betrokken was bij het leengoed en omgekeerd. Op een leengoed waren vaak meerder families actief onder de inschrijving van een heurder omdat er meerder boerderijen onder vielen. Het leenaktenboek van het Overkwartier van Gelrekan mogelijk nadere informatie geven.
Bij de veronderstelling dat Nyestat slaat op het jonge Montfort, zou je verwachten bekende achternamen te lezen maar dat is niet het geval. Met enig wringen kan de naam van Nole Pillen worden geïnterpreteerd als Nole Pollen of Nol/Arnold van Polle, maar het is niet overtuigend alhoewel in dit handgeschreven brondocument het lezen van de letters e,o,i moeilijk is zoals het document van Doorninck ook vermeldt.
In Echt vinden we Reijnout van den Poel maar of dit een van Pol is?. We stellen vast dat nog niet bewezen is dat er in 1369 een familie van Pol, van Poll, Pollen of van Polle ten Oosten van de Maas in het Overkwartier van Gelre deze belasting betaalde.
Zoeken we verder in dit document dan komen we in Venle/Venlo Johans Polle/ Johan van Polle tegen en iets verderop in Venle Heijken Pollen/Heinrich van Polle(n) tegen. In den lande van Gelre, Kevelaer en Lottum vinden we: Everad van den Poel en Rutger Polum, resp. te Pont bij Geldern/Kevelaer Everad van den Pol, en in Eijle (in de buurt van Geldern/Kevelaer?) Teel ten Polle, en in Lottum Godert van der Poele.
Verderop in het document vinden we in de andere kwartieren van Gelre de namen Jan van den Poll, Gerit van den Poll, Jacop van den Poll in Dreumel resp. Gerit Van Bolle, Peter van den Holle, en Luitken Bolle in Goch, en Gerit Holle en Jacop Polu in Wamel. Er is een serie van den Polle’s in Droumel/Druemel en Polu en Pille/Pillen/Polu in Tyele/Tiel zoals Deric Pille, Herman Pille, en Heijn Pille in Sanderwijk en Godert van Pulle in Woudrichem. Overigens is een i en een o inde oude documenten soms moeilijk te onderscheiden.
Het derde oude document is de Kroniek of Ridderciduul, die later in Gelre Ridderbouk wordt genoemd.
In de Kroniek van het Historsich Genootschap te Utrecht nr. 31 pagina 364-406 uit 1875 vinden we de lijst van steden en riddermatigheden van Gelre van omstreeks 1460 opgenomen: Ridderceduul van Gelre van 1468. In dit document zijn ‘die Ritter en Knegten van Gelre’ opgenomen.
Onder Dat Ampt van Montfort’’ is opgenomen de Stad van Ruremonde met Heer Hendrik van Meer, Heer tot Roerde, en Willem van Vlodrop, ‘erfvaegt tot Ruer’ en Johan van Oesten, Scholt tot Venlo. Bij Nierstad, Roefferen, Echt, Lijnne, Bracht en Montfort worden geen namen genoemd. In Odilienberch vinden we Johan van Veijmerschen/Vrimersum, Emont van Baerle en Gerrit van Paerle. In Vlodrop wordt Gerrit van Oerode, Henrick van Winchem, en Geert van Winchem genoemd.
Onder dat ‘Ampt van Creckenbeck’ vinden we: Willem Spee/Spede in Venlo samen met Reijner van Holthuijsen, en in Wankum Winalt zonder achternaam. Winalt wordt in die tijd ook Winant of Wynolt genoemd. In Hijnsbeke/Hinsbeck worden Johan van Boickholt, Godert van Boickholt en Arnt van Boickholt genoemd. Deze familie Boickholt (ridderfamilie) komt nog lang in Venlo voor en zij behoorden tot de gegoede burgerij evenals de Spede’s resp. de van Baerle’s en de van Polle’s.
In Droemel/Dreumel vinden we Seger van den Polle, Heer Gaerit van de Polle, Johan van de Polle, Gijsberts zoon en Herman van de Polle, Jans zoon en Arnt van de Polle, Aerents zoon met verderop nog een Arnt van de Polle. Ik neem aan dat Heer het zelfde is als Ridder.
In Wamel vinden we Gijsbert van de Polle en in Dodenweerde/Doodewaarde Henrick van de Poll. De namen Holle en Bolle blijken in dit document voor te komen in plaatsen die in het document van 1369 ook zijn genoemd. Het zijn dus geen verschrijvingen of leesfouten Die namen hebben waarschijnlijk geen relatie met van Pol of van Poll of van Polle.
Ridderbouk Gelre en Zutphen 1550
In 2017 vinden we op Geldersch archief Arnhem het nieuwe digitale bestand Ridderbouk der Furstedoms Gelre und graefschap Zutphen, bannerheren en ridderschappen 1544-1688. In dit boek werden adelijken, ridders en bestuurders/ambtmannen opgenomen.
0012 Gijsbert van den Poll, Ambtman Maes en Wael en Cornelis van den Poll,
0016 Frederik Schellart van Obbendorf sijn her to Oostrum en Jacob van Poll zijn her (uit Venlo),
0017 Derick van Millendonck, drost to Montfort en Govert van Vlodrop erfvoogd van Ruremunde, Derick van Nideggen en Arnt van Vrimersum, leenmannen en bestuurders,
0020 Ernst van Brempt, ambtman in Straelen, en Henrick Schenk van Nideggen, drost van Wachtendonck,
0036 Gijsbert van Poll, ambtman Maes en Wael,
0037 Cornelis van den Poll,
0040 Derick van Wertheim, ambtman Kriekenbeek, Lennert Spee en Geert van Boicholt, die we via andere bronnen kennen in Venlo,
0055 Gijsbert van Poll, ambtman Maes en Wael, en
0056 Herman van den Poll, ambtman Maes en Wael, Gijsbert van den Poll en Cornelis van den Poll.
00298 Herman van den Poll en Ottho van den Poll met Johan Mom ambtman in Maes en Wael, en Johan van den Poll in Wamel, en Arent van den Poll
0032 Johan van Stalbergen ambtman Kriekenbeek en Jasper van Stalbergen scholtis in Venlo,
00507 Gerrit van der Poll in Maes en Wael.
Dan volgt in 1613 de notitie:
00533 en 00563 Gerrit van den Poll en Cornelis van den Poll.
00599 Gerrit van Poll en Cornelis van Poll met Gijsbert van de Botselaer, drost Maes en Wael.
Een vierde document
De rekening van drossard Sibertus van Beke van de Heerlijkheit Montfort, het latere Ambt Montfort, in 1294-1295 , met de deelrekeningen van hemzelf betreffende Ruremunde, Suartbruch, Swalmen, Besel, Braght, Erkelenz en Virschen, resp. de deelrekening van zijn ambtmannen Johannes Kramb de terre et aqua in Ruremunde, de deelrekening van Arnoldus van Nieuwstadt over Novo Opido en Havart, de deelrekening van Waltgerus van Echt, over Eght en Sancti Judoci, en tot slot de deelrekening van Wilhelmus Kolve over Lynne, Montfort, Berge, Hoynberg, Vlodorp en Posterholt.
Onderzoeksopdracht:
In dit document wordt nog nader gezocht naar naamfgenoten.van Polle, van Poll etc. in het document: Montfort aan het eind vande 13e eeuw van Heerlijkheid naar Drostambt, Fedor Coenen, Roerstreek 2001 blz 176 t/m 189 en de transcripties van Meihuizen: De rekening van 1294-1295.
6.6 Een vijfde ‘document’ uit de Schepenbanken van Gelre en Thorn en Horn
Een belangrijke bron voor nader onderzoek zijn de Schepenbanken van Montfort resp Roermond, Venlo, en Thorn, die een rechtsprekende en beheersmatige rol vervulden in de regio. In de Schepenbank werd op het niveau van dit bestuurlijk orgaan vastgelegd wat schout en schepenen aan besluiten hebben genomen en welke vastlegging er was van de besluiten en van de plaatselijke klachten en gedingen en is enig inzicht te krijgen welke beheersmatige zaken in de plaatselijke gemeenschap speelden.
Voor de van Poll’s en Polle’s is interessant in welke juridische zaken zij acteerden en welke rol zij vervulden als schepen en Schout/Burgemeester. Omdat veel oude notarisakten verloren zijn gegaan, is relevant om te zien welke informatie is vastgelegd bij de schepenbanken van Montfort en Thorn en welke bij de stukken van de gemeenten Venlo en Roermond, die al een secretaris hadden om alles correct vast te leggen en om het archief te beheren.
De zoektocht naar van Poll’s en van Polle en Pollen wordt in deze archieven voortgezet. Ik ga ervan uit dat het archief van de schepenbank Roermond in Roermond en van Venlo in Venlo kan worden geraadpleegd.
Het archief van de schepenbank Montfort en de schepenbank Thorn bevindt zich in Maastricht.
Op internet is op www.rhcl.nl gezocht naar het archief rechtspraak van het kerspel Thorn in het Hoofdgerecht van Thorn en er zijn een tiental, van Poll’s gevonden in de periode 1604-1728:
Dederick van Poll, rechtzaak in 1604,
Peter van Poll, betaling pacht in 1605,
Jan van Poll, onbekend onderwerp in 1612,
Nelis van Poll, bestraffing moord op Giel Cortsens in 1641 te Neeritter,
Berb van Poll en Philips van Poll, executioraal beslag achterstallige rente in 1641,
Neul van Poll, bestraffing diefstal in kerken en huizen in 1677, Neul is de echtgenote van Peter Bisschops en ze heeft een drietal kinderen,
Derich van Poll, handhaving eigendom van overgedragen weiland in 1708, Derick van Poll, betaling van huur en geleverde hop,
Willem van Poll, contra Willem Pilemans in 1713,
Dirck van Poll, validering arrest op geldvordering studiebeurs Volguyns in 1713,
Frans van Poll, bestraffing betrokkenheid messentrekken jegens soldaat Jan Brentjens in Wessem in 1715.
Frans van Poll, bestraffing jegens belediging Dirck van Heel in 1716,
Dirck van Poll, betaling geleverde drank en etenswaren 1718, Derick van Poll, betreft het verhalen van schuld op onderpand in 1728,
Nelis van Poll, bezit land door echtgenoot voor 2e huwelijk en vermaken aan weduwe in 1739.
Einde extract van Poll in Schepenbank Thorn 1600-1739.